به گفته سازمان بهداشت جهانی، مشکلات سلامت روان به شرایطی اشاره دارد که شامل ناتوانی‌ها، حالات یا اختلالات روانی است و با پریشانی، خطر آسیب به خود یا اختلال در عملکرد همراه است. این شرایط می‌توانند بر طرز فکر، خلق و خو و رفتار فرد تأثیر بگذارند و شدت آن‌ها متفاوت باشد.
برخی از مشکلات رایج سلامت روان شامل موارد زیر هستند:
اضطراب: اختلال اضطراب فراگیر به دسته‌ای از شرایط مانند اضطراب اجتماعی، اختلال هراس و اختلال وسواس فکری-جبری (OCD) اشاره دارد. علائم اختلال اضطراب فراگیر می‌تواند شامل نگرانی مفرط، تحریک‌پذیری و مشکلات خواب باشد.
اختلال کم توجهی و بیش فعالی (ADHD): افراد مبتلا به اختلال کم توجهی و بیش فعالی ممکن است با مشکلاتی مانند بیش‌فعالی، عدم تمرکز یا ناتوانی در کنترل رفتارهای مختلف مواجه شوند. این علائم تعیین می‌کنند که فرد در کدام یک از سه دسته تشخیصی ADHD قرار می‌گیرد: بی‌توجهی، بیش‌فعالی یا تکانشگری.
اختلال دوقطبی: اختلال دوقطبی وضعیتی است که بر تنظیم خلق و خو تأثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به این اختلال، تغییرات شدیدی را بین دوره‌های مانیا (شیدایی) و افسردگی تجربه می‌کنند. انواع مختلفی از این اختلال وجود دارد که تشخیص آن‌ها به مدت و شدت دوره‌های شیدایی و افسردگی بستگی دارد.
اختلال بدشکل انگاری بدن: بدشکل انگاری بدن با افکار مداوم و مزاحم درباره نقص‌های فیزیکی، چه واقعی و چه خیالی، مشخص می‌شود و می‌تواند توانایی فرد را در انجام وظایف روزانه مختل کند.
افسردگی: افسردگی که با احساساتی مانند پوچی، ناامیدی و کاهش انرژی شناخته می‌شود، می‌تواند باعث شود افراد دیگر از زندگی مانند گذشته لذت نبرند. در موارد شدید، این وضعیت می‌تواند به افزایش افکار خودکشی منجر شود.
اختلالات خوردن: اختلالات خوردن و تغذیه از پریشانی درونی مرتبط با تصویر بدن و مصرف غذا ناشی می‌شوند. شایع‌ترین اختلالات خوردن شامل بی‌اشتهایی عصبی، اختلال پرخوری و پرخوری عصبی هستند.
اختلال استرس پس از سانحه: افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) که به دلیل یک رویداد مخرب، خطرناک یا آسیب‌زا ایجاد می‌شود، هنگام مواجهه با صداها، کلمات یا موقعیت‌های تحریک‌کننده، واکنش‌های فیزیکی و ترس‌آلود نشان می‌دهند.
اسکیزوفرنیا: اسکیزوفرنیا یک وضعیت سلامت روان است که به دلیل درک نادرست از واقعیت، شامل روانپریشی می‌شود. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دچار توهم، هذیان، گفتار نامنظم و افکار آشفته می‌شوند.
اختلال مصرف مواد به عنوان یک بیماری مغزی شناخته می‌شود که با ناتوانی فرد در کنترل مصرف موادی مانند مواد مخدر، الکل یا داروها، حتی با وجود پیامدهای منفی، مشخص می‌شود. بسیاری از افرادی که با اختلال مصرف مواد تشخیص داده شده‌اند، از مشکلات سلامت روانی نیز رنج می‌برند.
هر بیماری روانی علائم خاص خود را دارد، اما برخی نشانه‌های هشداردهنده عمومی وجود دارند که اگر نگران هستید یکی از عزیزانتان در حال مبارزه با آن است، باید به آن‌ها توجه کنید:
عوامل و علل مختلفی می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های روانی را افزایش دهند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
عوامل خطر مشابهی برای اعتیاد وجود دارد. به همین دلیل، بسیاری از افرادی که به بیماری‌های روانی مبتلا هستند، دچار اعتیاد نیز می‌شوند.
سلامت روان ضعیف می‌تواند بر جنبه‌های مختلف زندگی ما تأثیر بگذارد و به کاهش کیفیت کلی زندگی منجر شود، از جمله:
مشکلات خواب: تقریباً 50 تا 80 درصد از افراد مبتلا به بیماری‌های روانی دچار اختلالات خواب هستند. شرایطی مانند اضطراب و افسردگی اغلب بر الگوهای خواب تأثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، اضطراب می‌تواند باعث افکار مداوم شود و خوابیدن را دشوار کند، در حالی که افسردگی تعادل انتقال دهنده‌های عصبی را مختل کرده و منجر به بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی در طول روز می‌شود.
بیماری‌های مزمن: شرایط سلامت روان می‌تواند تغییرات فیزیولوژیکی مانند عدم تعادل هورمونی ایجاد کند که خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را افزایش می‌دهد. به عنوان مثال، افسردگی می‌تواند خطر دیابت، بیماری قلبی و سکته را افزایش دهد، در حالی که اسکیزوفرنی می‌تواند خطر بیماری‌های تنفسی و قلبی را بیشتر کند.
نرخ مرگ و میر: شرایط سلامت روان می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و مبارزه با بیماری‌ها را دشوارتر کند. مطالعات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به افسردگی و سایر مشکلات سلامت روان، نرخ مرگ و میر بالاتری در اثر بیماری‌های قلبی و سرطان دارند.
این ارتباط مستقیم بین سلامت روان و جسم ما، اهمیت دریافت درمان مناسب برای حمایت و بهبود کیفیت زندگی را برجسته می‌کند.
بسته به نوع و شدت بیماری، بیشتر درمان‌های سلامت روان شامل ترکیبی از روان‌درمانی و دارو هستند. درمان شناختی رفتاری (CBT) یکی از روش‌های رایج است که به افراد کمک می‌کند تا علل اصلی رفتارهای خود را شناسایی کنند و به درمانگران اجازه می‌دهد تا با مراجعان خود برای ایجاد الگوهای فکری سالم‌تر و مفیدتر همکاری کنند.
داروها در درمان دارویی، می‌توانند به تنظیم مواد شیمیایی و سیناپس‌ها در مغز کمک کنند که ممکن است آنطور که باید کارآیی نداشته باشند. انواع مختلفی از داروها برای درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود.
گروه‌های حمایتی می‌توانند به افرادی که در حال مبارزه هستند کمک کنند تا کمتر احساس تنهایی کنند و در عین حال از حمایت و تشویق دیگران با تجربیات مشابه بهرهمند شوند.
در موارد شدید مشکلات سلامت روان، بستری شدن در بیمارستان می‌تواند مراقبت‌های ویژه مناسبی را فراهم کند. غم، ترس و استرس واکنش‌های طبیعی و سالم انسانی هستند، اما گاهی می‌توانند بر افکار و احساسات ما چیره شوند و در زندگی روزمره مشکلاتی ایجاد کنند. در چنین مواقعی، درخواست کمک حرفه‌ای از متخصصان می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
