خلق بالا(elevated)، گشاده(expansive)، یا تحریک پذیر(irritable)، شاه علامت دوره مانیاست. خلق بالا، خلقی است سرخوشانه(euphoric)، و اغلب مسری که گاه موجب می شود به بالینگر نامجرب، انتقال پیدا کند و آنرا انکار نماید. اگر کسی با بیمار حشر و نشر نداشته باشد، ممکن است پی به ماهیت نامعقول او نبرد، اما افرادی که بیمار را از نزدیک می شناسند، میفهمند که خلقش غیرطبیعی است.
از علائم دیگر آن این است که خلق بیمار تحریک پذیر است. این حالت به خصوص زمانی پیدا می شود که زیاده خواهی ها و جاه طلبی های بیمار با مانع رو به رو شده باشد. اغلب خلق غالب بیمار دراوایل سیر بیماری، سرخوشانه است و هرچه جلوتر می رویم تحریک پذیرتر می شود. ممکن است خلق بیمار در روز متغیر باشد، بعنوان مثال بیمار صبح مانیک و شب افسرده باشد.
مانیا عکس حالت افسردگی است.
درمان بیماران در بیمارستان و به صورت بستری روانپزشکی اغلب این با این مشکل مواجه می شود که آنها می خواهند محدودیت ها و مقررات بخش را نقض کنند، میل دارند مسئولیت اعمال خود را به گردن دیگران بیندازند، از ضعف دیگران به نفع خود سوء استفاده می کنند و می خواهند میان کارکنان تفرقه بیندازند. خارج از بیمارستان نیز اغلب در نوشیدن الکل افراط می کنند که شاید برای خود درمانی باشد. مهارگسیختگی این بیماران در تلفن زدن های مکرر ایشان به ویژه تلفن به راه های دور در ساعات اولیه صبح نمایان است.
قمار(قمار بازی بیمارگونه)، تمایل به لخت شدن در انظار، استفاده از لباس ها و زیورآلات پر زرق و برق و ست کردن های غیر معمول، بی توجهی به جزئیات(مثلا فراموش می کنند گوشی تلفن را سر جایش بگذارند) از علائم دیگر این اختلال است.
اغلب بیمار احساس می کند که اعمالش علیرغم آنکه غیر معمول است، درست و هدفدار است. ذهن بیمار اغلب به افکار گزند، مذهبی، سیاسی، مالی و یا جنسی مشغول است، به حدی که گاه این افکار ممکن است به شکل توهمات و هذیان های پیچیده ای درآید. بیماران شیدا(مانیک) دچار واپس روی می شوند و با ادرار یا مدفوع خود بازی می کنند.
بیمار تمایل به پوشیدن لباس های با رنگ روشن دارد و در موارد شدید ظاهری نامرتب می گیرد. بیمار دچار حواس پرتی شده و نمی تواند کارها را به سرانجام برساند و مدام کارها را ناتمام رها کرده و کار جدیدی را شروع می کند.
در اختلال مانیا بیمار کم خواب و پراشتها است و میل جنسی بالایی دارد. افراد بیمار اکثراً دچار ولخرجی شده و بیش از حد و سریع حرف می زنند. بیمار دچار خودبزرگ بینی شده و در برخی موارد دچار هذیان می شود.
مانیا را در نوجوانان اغلب به غلط اختلال شخصیت ضداجتماعی یا اسکیزوفرنیا تشخیص می دهند. عوامل مانیا در نوجوانان ممکن است به شکل روانپریشی، سوء مصرف الکل یا سایر مواد، اقدام به خودکشی، مشکلات تحصیلی، غرق شدن در افکار فلسفی، علائم اختلال وسواسی جبری، شکایات متعدد جسمی، تحریک پذیری های شدید و واضحی که منجر به نزاع گردد و یا سایر رفتارهای ضد اجتماعی باشد.
بسیاری از این علائم در نوجوانان طبیعی نیز ممکن است دیده شود، اما اگر شدید یا متداوم باشد، لازم است بالینگر اختلال دو قطبی I را هم به عنوان یکی از تشخیص های افتراقی در نظر بگیرد.
درمان بیماری مانیا می بایست پس از ویزیت روانپزشک و تشخیص نوع و شدت بیماری صورت گیرد. بیماری شیدایی سه نوع خفیف، متوسط و شدید دارد که درمان های هر کدام متفاوت هستند. پس از تشخیص بیماری توسط متخصص روانپزشکی ممکن است سه نوع درمان برای این اختلال در نظر گرفته شود:
درمان دارویی: در درمان دارویی بیماری مانیا بطور کلی از گروه داروهای تثبیت کننده خلق جهت متعادل کردن حالات و احساسات بیمار استفاده می شود. معمولاً درمان این بیماری طولانی است ولی طول درمان نسبت به نوع و شدت آن متفاوت است.
رواندرمانی: در این روش روانپزشک سعی بر کنترل رفتارهای فرد بیمار دارد. در برخی موارد سعی بر کنترل عواملی است که باعث تحریک بیمار می شود.
تشنج درمانی: در صورت شدت بیماری و محدودیت در استفاده از دارودرمانی و در مواردی که امکان آسیب بیمار و اطرافیان بالا باشد استفاده از تشنج درمانی الکتریکی یا الکتروشوک درمانی می تواند موثر باشد.
