حمایت به معنی ارائه خدمات به بیمار به منظور افزایش ظرفیت توانایی‌های او، کمک به بیمار جهت رهایی از مشکل و یا کم شدن اثرات مشکل، تقویت اعتماد به نفس و حمایت های عاطفی، روانی و اجتماعی از بیمار گرفتار اعتیاد است.
می توان در یک طبقه بندی انواع حمایت را به سالم و ناسالم تقسیم نمود. حمایت سالم عبارت از ارائه مجموعه خدماتی به بیمار بهبود یافته و یا در حال مصرف مواد مخدر به منظور کاهش مشکلات فردی، خانوادگی و اجتماعی است.
علاوه بر این هنگامی که از بیمار حمایت می شود سعی در آن است تا توانایی‌ها و اعتماد به نفس او سلب نگردد. یعنی به بیمار به عنوان یک شخص واقعی و نه یک فرد بیمار نگریسته شود. هرچند علیرغم وجود بیماری ممکن است به صورت موقت بخشی از توانایی‌های او سلب شده باشد اما این مسئله موقتی خواهد بود. اعضای خانواده باید مرز بین حمایت سالم و ناسالم را به درستی تشخیص دهند.
حمایت ناسالم به معنی بر عهده گرفتن مسئولیت های بیمار است. اعضای خانواده تصور می‌کنند با انجام وظایف بیمار و ارائه هر نوع خدمتی که بیمارشان می خواهد (علیرغم این که برآورده ساختن این خدمات در حد توانایی آن ها نباشد) می توانند به بهبودی و درمان او کمک نمایند. در حالی که این تصور اشتباه است.
بیمار باید مسئولیت‌های کارهای خود را بر عهده بگیرد. او را تشویق کنید تا درمان اعتیاد خود را شروع نماید. در جلسات خانوادگی شرکت نموده و به بیان و تعریف مجدد مسئولیت‌های اعضای خانواده بپردازید. بیمارتان را به دلیل مشکلات گذشته سرزنش نکنید. با انجام امور شخصی، توانایی و اعتماد به نفس او را سلب نکنید، بلعکس بر توانایی ها و نقاط قوت او تأکید نمایید.
حمایت سالم به حمایتی گفته می شود که ضمن شناسایی توانایی های بیمار سعی می شود تا در کنار بیمار بوده و ضمن تأکید و تمرکز بر نقاط قوت او، بیمار را تشویق به انجام امور شخصی می نمایید. حمایت سالم یک رفتار قاطعانه است نه رفتاری منفعلانه. در حمایت سالم، اعضای خانواده به بیان مشکلات، نیازها و احساساتشان به شکل صحیحی خواهند پرداخت.
اعضای خانواده نگران طرد بیمار و ترک شدن از طرف بیمار نیستند. سعی می نمایند بیمار را به ادامه درمان بیماری اعتیاد تشویق کنند. در حمایت سالم، اعضای خانواده به هنگام بروز بحران هایی در زندگی دچار سرگشتگی نشده و توانایی مدیریت بحران را دارند.
به عنوان مثال هنگامی که بیمار بیکار است و به انجام مسئولیت های خانوادگی خود نمی‌پردازد در نتیجه اعضای خانواده به دلیل نگرانی از لغزش بیمار اقدام به پرداخت قبوض تلفن و یا بر عهده گرفتن مسائل مالی خانواده نمی نمایند زیرا چنین اقدامی نوعی حمایت ناسالم است.
هنگامی که قاطعانه بخواهید مسئولیت‌های بیمار را به او یادآوری نموده و قبض های تلفن و برق خانه را به او نشان دهید و تأکید نمایید که بهتر است کاری انجام دهد، یک نوع حمایت سالم است. یعنی اعضای خانواده احساسات خود را پنهان ننموده بلکه آن را به شکل درستی بیان می نمایند.
حذف سرویس های اضافی در ارتباط با برخی از بیماران یک دفعه و در مورد برخی از بیماران نیز تدریجی خواهد بود. هنگامی که تشخیص دادید خدماتی بیش از مسئولیت های خودتان به بیمارتان ارائه می دهید سعی کنید آن را تدریجی یا یک دفعه قطع نمایید. تشخیص چنین موضوعی بر عهده خود شما خواهد بود.
یکی از مشکلات برخی از بیماران درگیری در مسائل قضایی و امنیتی از جمله زندانی شدن به دلیل مصرف مواد مخدر، درگیری فیزیکی، تصادف و غیره است. نقش اعضای خانواده در چنین شرایطی بسیار مهم است. یکی از مشکلات رایج مصرف کنندگان مواد مخدر و افرادی که تحت درمان اعتیاد هستند درگیری در مشکلات قضایی و انتظامی است که این موضوع باعث بروز مشکلات زیادی برای خود و اعضای خانواده خواهد شد.
درگیری در مسائل قضایی و امنیتی باعث تشدید فقر مالی در خانواده، گرایش به سمت مصرف مواد مخدر در بین همسر و فرزندان این افراد، طلاق و اختلافات خانوادگی، گرایش به رفتارهای بزهکارانه در بین همسر و فرزندان، تن فروشی، بی خانمانی و از دست دادن مرگ عزیزان خواهد شد.
متاسفانه منابع حمایتی و اجتماعی از چنین خانواده هایی در جامعه بسیار اندک است. هنگامی که نان آور خانواده درگیر چنین مشکلاتی شود، مسائل پیرامون او دوچندان خواهد شد. در چنین شرایطی همسر بیمار ممکن است مسئولیت تأمین مالی خانواده را به دوش بکشد.
لازم است به کارشناسان و مشاوران مراکز درمانی مراجعه نموده و تا در خصوص شناسایی شبکه های حمایتی و نحوه استفاده از چنین حمایت هایی به شما کمک نمایند. مراکز غیر دولتی نقش پررنگی در حمایت از چنین خانواده هایی دارند و لذا از طریق مراجعه به مراکز بهزیستی و نیروی انتظامی می توانید شماره تماس و آدرس این مراکز را دریافت نموده و با آن ها در ارتباط باشید.
