این داروها که متشکل از هورمون تستوتسترون و داروهای صناعی مشابه آن هستند، به صورت غیر قانونی به منظور بهبود کارآیی و ظاهر فیزیکی بدن و افزایش توده عضلات مصرف می شوند.
مصرف این مواد در ورزشکاران، وزنه برداران و جوانانی که فعالیت آن ها مستلزم قدرت و استقامت زیادی است بیشتر دیده می شود.
استروئیدها در پسران نوجوان، علاوه بر بسته شدن زودهنگام صفحات استخوانی و نقصان رشد، ممکن است بزرگی دردناک آلت تناسلی را هم به بار آورند. در مردان آکنه، طاسی زودرس، زردی پوست و چشم ها، بزرگی پستان ها، کوچکی بیضه ها به وجود می آید.آندروژن های آدرنالی (دهیدرواپی اند روسترون واند روستندیون) به عنوان مکمل های غذایی به فروش می رسند و در سالن های بدن سازی به وفور مصرف می شوند.استروئیدهای آنابولیک ابتدا سرخوشی و بیش فعالی ایجاد می کنند، اما پس از دوره ای کوتاه خشم، تحریک پذیری، رفتار خصمانه، اضطراب، جسمانی سازی و افسردگی را به بار می آورند.
مصرف کنندگان این داروها معمولاً هورمون رشد، هورمون های تیروئیدی و محرک ها را نیز برای کم کردن چربی و آب بدن و افزودن عضلات مصرف می کنند. درمان آن شامل آموزش عوارض و روان درمانی برای کنار آمدن با پنداشت بدن است.
این دسته شامل بنزودیازپین ها (مانند دیازپام، کلردیازپوکساید، فلورازپام، کلونازپام، اکسازپام، آلپروزولام و نیترازپام) و باربیتورات ها (مانند سکوباربیتال، فنوباربیتال و پنتوباربیتال) و داروهای متفرقه ای چون مپروبامات است.
این داروها گاهی به صورت تفننی مصرف می شوند، اما اغلب همراه با الکل و مواد مخدر مصرف می شوند. بیشتر این داروها بر گیرنده های نوع الف گاما آمینو بوتیریک اسید اثر می گذارند، اما مکانیسم اثر آن ها با هم تفاوت دارد.با مصرف طولانی، دیگر عصب رسانه ها، محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – آدرنال و کانال های کلسیم هم درگیر می شوند. گابا، عصب رسانه مهاری اصلی مغز است.
این دسته از داروها تحمل ایجاد می کنند. تحمل نسبت به اثرات روان شناختی باربیتورات ها بیشتر از تحملی است که نسبت به اثرات مضعف تنفسی آن ها ایجاد می شود.
این پدیده خطر مصرف بیش از حد غیرعمدی و کشنده باربیتورات ها را افزایش می دهد. وابستگی و تحمل به بنزودیازپین ها هنگامی ایجاد می شود که این داروها به صورت مداوم و بیش از هشت هفته مورد استفاده قرار گیرند. این داروها ممکن است به دمانس، اختلال پایدار حافظه، روان پریشی، اختلالات اضطرابی، اختلالات خلقی، اختلالات خواب و کژکاری جنسی هم بینجامد.علائم مسمومیت با داروهای خواب آور یا ضد اضطراب مشابه مسمومیت با الکل است و عمدتاً لختی تکلم، نا استواری راه رفتن، نا هماهنگی و اختلال توجه یا حافظه را در بر می گیرد.
عمده ترین عارضه مسمومیت با مقدار زیاد داروهای ضد اضطراب و خواب آور انحطاط تنفسی و تضعیف سامانه اعصاب مرکزی است.ترک ناگهانی این داروها در یک فرد وابسته می تواند نشانگان ترک اعتیاد را بروز دهد. ترک اعتیاد در ابتدا به صورت تهوع، استفراغ، بیش فعالی اعصاب خودکار، اضطراب، تحریک پذیری، بی خوابی، افزایش حساسیت به نور و صدا شروع می شود، سپس ممکن است پیشرفت کرده، به صورت لرزش خشن و تشنج تظاهر کند.
ترک این دارو ممکن است با اشکالاتی در ادراک به صورت خطای حسی و توهم همراه باشد، به علاوه ترک اعتیاد این داروها، همانند مسمومیتشان، ممکن است موجب دلیریوم هم بشود.
دلیریوم ترک باربیتورات ها کاملاً شبیه دلیریوم ترک الکل است و توصیه می شود، به ویژه در مواردی که مقدار مصرف زیاد است یا سابقه تشنج وجود دارد، سم زدایی به صورت بستری انجام شود. روان درمانی برای ایجاد انگیزه و پیشگیری از بازگشت وابستگی و عود مصرف مواد مخدر، ضروری است.