بسیاری از افراد به علت ترس از پدیده اعتیاد برای خود و خانواده شان مایلند که جامعه خالی از معتادان باشد. این افراد باور دارند که وجود معتادان در نزدیکی آنان می تواند زمینه را برای بروز اعتیاد آنان و خانواده هایشان آماده سازد. همانند سایر ترس ها، این ترس نیز ناشی از عدم آگاهی از پدیده اعتیاد به مواد مخدر است. تنها هم جواری و همسایگی با افراد معتاد به تنهایی خود نمی تواند عامل اعتیاد باشد بلکه همان طور که گفته شد اعتیاد عوامل مختلفی دارد. از سوی دیگر حذف معتادان به تنهایی خود چاره پیشگیری از اعتیاد نیست چون مرتباً موارد جدیدی از اعتیاد بروز می یابد. اصوالاً فرد معتاد در همه جوامع جهان وجود دارد و تصور جامعه عاری از معتاد باطل است. در بسیاری از کشورها، معتادان پنهان و مخفی هستند و به غلط این تصور را به دیگران می دهند که جامعه کاملاً و صد در صد از اعتیاد پاک است، که این مطلب صحت ندارد.
معتادان افرادی ضعیف و بی اراده هستند در کلیه نگرش ها و باورهای بالا، صفات منفی به معتادان نسبت داده شده است. حقیقت آن است که این خصوصیات بیشتر ناشی از پدیده اعتیاد است، نه شخصیت فرد معتاد یعنی پس از آن که فرد دچار بیماری اعتیاد شد به علت شدت بیماری و تخریبی که بیماری ایجاد می کند قادر نیست به وظایف و مسئولیت های خود عمل کند، جلوی مصرف خود را بگیرد و در کوشش های مختلفی که برای ترک انجام می دهد با مشکل رو به رو می شود ولی این خصوصیات با شخصیت واقعی فرد متفاوت است. چنین نگرش هایی مانع از آن می شود که به فرد فرصت مبارزه با اعتیاد داده شود. از سوی دیگر نگرش فرد معتاد نسبت به خودش را هم با مشکل رو به رو می کند و در نتیجه فرد به توان مبارزه خود با این بیماری دچار شک و تردید می شود. حقیقت آن است که تجربه نشان داده بسیاری از افرادی که توانسته اند اعتیاد به مواد مخدر را ترک کنند پس از ترک در حوزه های مختلف زندگی توانایی و کفایت خود را نشان داده اند.
از آن جایی که مردم علت اعتیاد را نمی دانند ممکن است درباره معتادان اشتباهات زیادی مرتکب شوند که بعضی از این اشتباهات می تواند اثرات منفی سنگینی داشته باشد. باور بالا یکی از اشتباهاتی است که می تواند ضربه بزرگی به فرد معتاد به مواد مخدر و خانواده وی بزند. حقیقت آن است که همه معتادان افراد بی ایمانی نیستند. درست است که اعتقادات مذهبی، معنوی و ایمان می تواند مانع بروز و ابتلا به بسیاری از آسیب های روانی- اجتماعی شود ولی این بدان معنی نیست که هر کسی که مبتلا به اعتیاد شد لزوماً بی ایمان، بی اعتقاد و لامذهب است. بسیاری از معتادان با استفاده از اعتقادات خود توانسته اند ترک کنند و دوباره به جامعه برگردند. بسیاری از درمان های خاص اعتیاد با استفاده از اعتقادات و ایمان معتادان برنامه ریزی و طراحی شده اند. در این نوع از درمان ها، اعتقادات مذهبی و معنوی و ایمان معتادان به آنان کمک می کنند تا بر این بیماری سنگین خود غلبه کنند. علت اعتیاد بی ایمانی نیست بلکه اعتیاد بیماری پیچیده ای است و علل مختلف شخصی، خانوادگی، روانی، اجتماعی و... دارد.
نگرش مردم نسبت به معتادان همیشه منفی بوده، امروزه وجود بیماری ایدز و شیوع آن در میان معتادان تزریقی زمینه دیگری برای نگرش های منفی مردم نسبت به معتادان ایجاد کرده است. اگر چه، بیماری ایدز در میان معتادان تزریقی به دلیل اشتراک آن ها در وسایل تزریق بیشتر از جمعیت عادی است ولی این بدان معنی نیست که همه معتادان مبتلا به ایدز می باشند. اثر و اهمیت این نگرش منفی در آن است که عامل دیگری برای طرد معتادان به حاشیه جامعه می گردد چنین طردهایی باعث از دست رفتن فرصت کمک به این بیماران می شود. در کشورهای پیشرفته جهان سعی می شود که معتادان به حاشیه رانده شده را به نوعی جذب و به مراکز درمانی وصل نمایند و برای تحقق این امر هزینه و بودجه زیادی صرف می کنند. علاوه بر این هر چه معتادان بیشتر به حاشیه جامعه رانده شوند، احتمال ابتلای آنان به بیماری های مختلف به خصوص ایدز افزایش می یابد. زیرا در این شرایط احتمال مصرف تزریقی و همچنین احتمال تزریق با وسایل مشترک افزایش می یابد. به همین دلیل برای کاهش عفونت ویروس ایدز و بیماری ایدز ضروری است توجه بیشتری به معتادان شده و از رانده شدن آنان به حاشیه جامعه پیشگیری گردد. حقیقت آن است که اعتیاد بیماری پیچیده ای است و علل مختلف شخصی، خانوادگی، روانی، اجتماعی و... دارد. تصور آن که مصرف مواد مخدر فقط در نتیجه نداشتن ایمان، اراده، شخصیت قوی، بی سوادی، فقر و... ایجاد می شود اشتباه است. این نوع نگرش ها فقط ساده انگاری نسبت به پدیده های بسیار پیچیده است و جز جریحه دار کردن احساسات افراد مبتلا به این بیماری و خانواده های آن ها هیچ فایده دیگری ندارد.
