مواد مخدر بر طرز تفکر، احساس و رفتار مصرف کننده تأثیر می گذارد.
با این حال، اختلالات مصرف مواد مخدر اغلب با اختلالات سلامت روانی مانند اضطراب یا افسردگی همراه است. برخی از افراد ممکن است از مواد مخدر به عنوان نوعی خود درمانی برای این مسائل استفاده کنند، در حالی که افراد دیگر ممکن است پس از مصرف مواد دچار اختلال سلامت روان شوند.
زمانی که فردی هم با یک بیماری روانی و هم با اختلال مصرف مواد مخدر دست و پنجه نرم می کند، شناسایی و درمان مسائل مربوط به هر یک می تواند دشوار باشد. بسیاری از مراکز درمانی صرفاً بر روی علائم مصرف مواد مخدر تمرکز می‌کنند، بدون این که مشکلات سلامت روانی را که ممکن است به اعتیاد کمک کند، درمان کنند. مراکزی که در درمان تشخیص دوگانه تخصص دارند می توانند به شناسایی ریشه های اختلال مصرف مواد مخدر کمک کنند و بیماران را با ابزارهایی که برای بهبودی مادام العمر نیاز دارند، تجهیز کنند.
هر دارویی می تواند اثرات فیزیکی متمایز خود را ایجاد کند. به عنوان مثال، مت آمفتامین با مشکلات دندانی مرتبط است، در حالی که سوء مصرف استروئید آنابولیک با سطح کلسترول بالا مرتبط است.
برخی از داروها را می توان با اثرات فیزیکی ناشی از نحوه تجویز آن‌ها مرتبط کرد. داروهایی که تزریق می‌شوند ممکن است در نقاطی از بدن که در آن‌ها تزریق شده‌اند، آثاری باقی بگذارند. داروهایی که استنشاق می کنند یا استشمام می شوند ممکن است منجر به تحریک بینی و خونریزی بینی شوند.
گاهی اوقات، تغییرات رفتاری فرد ناشی از اعتیاد به مواد مخدر می تواند عوارض جسمی ایجاد کند. به عنوان مثال، فردی که به بیماری اعتیاد مبتلا است، اگر به دلیل زیاده روی در مصرف مواد مخدر، از حمام کردن یا تعویض لباس خودداری کند، ممکن است مشکلات بهداشتی داشته باشد.
اعتیاد به مواد مخدر نه تنها بر فرد مصرف کننده بلکه بر افراد اطراف او نیز تأثیر می گذارد. دوستان، همکاران و عزیزان اغلب باید با تغییراتی که در فردی که در حال مصرف مواد مخدر است، دست و پنجه نرم کنند.
داروهای مختلف به روش های منحصر به فردی بر بدن و مغز تأثیر می گذارند. به طور مشابه، اعتیاد بسته به نوع دارو می تواند منجر به انواع علائم ترک شود. وابستگی فیزیکی به یک دارو در صورتی که فرد به طور ناگهانی مصرف دارو را متوقف کند یا دوز آن را به شدت کاهش دهد، علائم ترک جدی ایجاد می کند.
روند ترک می تواند ناراحت کننده باشد. به عنوان مثال، برخی از علائم کلاسیک ترک مواد افیونی شامل لرزش، عرق سرد، حرکات غیر ارادی (تکان دادن یا لرزش)، تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلات و درد استخوان است. از آن جایی که ترک برخی مواد مخدر می تواند خطرناک باشد یا در بهبود اعتیاد اختلال ایجاد کند، سم زدایی پزشکی مناسب می تواند گام مهمی در غلبه بر اعتیاد باشد.
