کوکائین یک ماده محرک قوی است که از برگ‌های گیاه کوکا استخراج می‌شود. این ماده اغلب با مواد دیگری مانند فنتانیل یا آمفتامین ترکیب می‌شود که خطر مصرف بیش از حد تصادفی را افزایش می‌دهد. کوکائین معمولاً به شکل پودر است و رایج‌ترین روش مصرف آن استنشاق از طریق بینی است. همچنین می‌توان آن را دود کرد، تزریق کرد، یا با هروئین ترکیب نمود.
مصرف مداوم کوکائین می‌تواند به وابستگی و اعتیاد منجر شود، زیرا بدن و مغز به تأثیرات این ماده مخدر عادت کرده و برای تجربه همان اثرات، نیاز به دوزهای بالاتر یا مصرف مکرر پیدا می‌کنند. نشانه‌های اعتیاد به کوکائین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مصرف بیش از حد کوکائین همچنین می‌تواند عوارض جدی کوتاه‌مدت و بلندمدت بر سلامت داشته باشد، از جمله بیماری‌های قلبی، آسیب به بینی، سکته مغزی و سایر مشکلات پزشکی.
تأثیرات کوکائین بر قلب بلافاصله پس از مصرف ظاهر می‌شود و شامل موارد زیر است:
مصرف کوکائین می‌تواند خطر عوارض قلبی جدی را افزایش داده و در برخی موارد منجر به ایست قلبی و مرگ ناگهانی شود.
کوکائین بر هورمون‌هایی مانند نوراپی‌نفرین، سروتونین و دوپامین تأثیر منفی می‌گذارد. این هورمون‌ها علاوه بر نقش حیاتی در عملکرد مغز، برای سلامت قلب نیز ضروری هستند. زمانی که مصرف کوکائین منجر به افزایش بیش از حد این هورمون‌ها شود، ضربان قلب نامنظم شده و احتمال بروز آریتمی قلبی افزایش می‌یابد.
همچنین، این ماده مخدر مانع از انتقال یون‌های کلسیم، پتاسیم و سدیم به قلب می‌شود که برای تنظیم ضربان طبیعی قلب ضروری هستند. این اختلال می‌تواند منجر به نامنظمی شدید ضربان قلب و مشکلات جدی قلبی شود.
مصرف کوکائین ارتباط مستقیمی با بروز حملات قلبی دارد و حتی به عنوان ماده مخدر حمله قلبی شناخته می‌شود. این ماده موجب تغییرات ناگهانی در عملکرد قلب و عروق خونی شده و احتمال بروز حمله قلبی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. اثرات کوکائین که منجر به حمله قلبی می‌شوند عبارتنداز:
این فرایند می‌تواند کمتر از یک ساعت پس از مصرف کوکائین رخ دهد و منجر به حمله قلبی ناگهانی شود.
یکی دیگر از عوارض خطرناک کوکائین، ایست قلبی است. در برخی موارد، حتی اولین بار مصرف این ماده می‌تواند باعث نارسایی ناگهانی قلب شود. عوامل مرتبط با ایست قلبی ناشی از کوکائین عبارتنداز:
در برخی موارد، ایست قلبی ناگهانی هیچ علائم هشداردهنده‌ای ندارد و ممکن است بدون درد قفسه سینه یا سایر نشانه‌ها اتفاق بیفتد، که این امر خطر مرگ ناگهانی را افزایش می‌دهد.
پس از مصرف کوکائین، این ماده تقریباً بلافاصله باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب می‌شود. مکانیسم تأثیر آن:
کوکائین می‌تواند منجر به آریتمی یا اختلالات ریتم قلبی شود. پس از مصرف، فرد ممکن است احساس کند ضربان قلبش بسیار سریع یا کند شده است. شدت آریتمی بستگی به وضعیت سلامت فرد و روش مصرف کوکائین (پودر یا استنشاقی) دارد. اما در هر صورت، آریتمی قلبی یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد.
مؤثرترین راه کاهش اثرات مخرب کوکائین بر قلب، قطع مصرف و دریافت کمک تخصصی برای درمان اعتیاد است. با این حال، برخی از عوارض جدی ممکن است نیاز به مداخله اورژانسی داشته باشند.
هنگام مراجعه به پزشک، نوار قلب (ECG) و آنژیوگرافی برای ارزیابی وضعیت قلب و عروق تجویز می‌شود. پس از بررسی نتایج، پزشک بهترین روش درمانی را پیشنهاد خواهد کرد.
برای پیشگیری از مشکلات قلبی ناشی از مصرف کوکائین، بهترین راه، شرکت در یک برنامه درمان اعتیاد است. مقابله با اعتیاد به کوکائین بدون کمک حرفه‌ای چالش‌برانگیز است، بنابراین بررسی گزینه‌های درمانی تخصصی می‌تواند نقش مهمی در بهبود و ترک پایدار داشته باشد.
برنامه‌های درمانی مختلف، حمایت و راهکارهای مؤثر را ارائه می‌دهند که به افراد کمک می‌کند روند بهبودی را با موفقیت طی کنند. گزینه‌های درمانی موجود برای ترک کوکائین شامل:
درمان بستری: این برنامه‌ها یک محیط امن و کنترل‌شده با حضور تیمی از متخصصان از جمله پزشکان، پرستاران، مددکاران اجتماعی و روان‌درمانگران فراهم می‌کنند. افراد برنامه روزانه مشخصی را دنبال کرده و از حمایت همتایان خود بهره‌مند می‌شوند.
درمان سرپایی: این نوع درمان شامل جلسات گروهی یا فردی است که به ترک اعتیاد کمک می‌کند. مدل‌های رایج آن شامل برنامه‌های سرپایی فشرده و برنامه‌های بستری جزئی هستند.
گروه درمانی: حضور در گروه‌های حمایتی امکان ارتباط با دیگر افراد در حال ترک را فراهم می‌کند و باعث افزایش حمایت عاطفی، انگیزه و تعامل اجتماعی می‌شود.
رفتار درمانی: این روش‌ها برای اصلاح طرز فکر و نگرش نسبت به مصرف کوکائین به کار می‌روند. یکی از رایج‌ترین تکنیک‌ها، مصاحبه انگیزشی است که به افراد کمک می‌کند انگیزه قوی‌تری برای ترک اعتیاد پیدا کنند.
فراموش نکنید که هیچ‌وقت برای ترک کوکائین و حفظ سلامت قلب دیر نیست. اگر شما یا یکی از عزیزانتان نیاز به کمک دارید، همین امروز برای دریافت اطلاعات درباره روش‌های درمانی موجود اقدام کنید.
کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد دی با بیش از دو دهه سابقه درخشان در زمینه ترک انواع مواد مخدر، به صورت بیست و چهار ساعته پذیرای بیماران گرامی می‌باشد.
