الکل در کل روند رشد عضلانی را مختل میکند. پژوهش ها نشان میدهند که با مصرف اتانول ساخت پروتئین در عضلات به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
الکل نه تنها آب عضلات را میگیرد و بدین ترتیب فرآیند عضله سازی را دشوار میکند بلکه با اختلالاتی که در جذب مواد معدنی و ویتامین های لازم برای رشد بافت ماهیچه ای و انقباض عضلات ایجاد می کند، سبب ضعف و سستی عضلانی می شود.
لازم به ذکر است که برای رشد عضلانی به ویژه در ورزشکاران حضور برخی هورمون ها مثل تستوسترون و هورمون رشد الزامیست که الکل میزان این ها را نیز در خون کاهش میدهد.
یکی از عواقب مصرف طولانی مدت مقادیر زیاد الکل و اعتیاد به مصرف الکل که گریبانگیر عضلات اسکلتی پروگزیمال مثل ران پا و بازو می شود «میو پاتی مزمن الکلی» نام دارد. پژوهشگران احتمال میدهند که عامل این بیماری می تواند اسید استیک، متابولیت اتانول در بدن باشد که در روند آزادسازی انرژی از گلوکز در عضلات اختلال ایجاد میکند و موجب استفاده از پروتئین موجود در بافت عضلانی به عنوان منبع انرژی جایگزین میشود.
این فرآیند، طبیعی و مطلوب نیست و سبب ضعف و گرفتگی و کوفتگی و تحلیل بافت عضلانی میشود. آرتریت روماتوئید یک بیماری اتو ایمیون است.
الکل در کل سبب کم شدن آب بدن میشود. از جمله پوست را خشک میکند. احتمال میرود که مصرف الکل در مقادیر بالا پوست را از ویتامین ها و مواد مغذی نیز محروم کند. به علاوه مصرف بی رویه آن میتواند به مرور زمان در بروز برخی بیماری های پوستی مثل روزاسه و سلولیت مؤثر باشد.
دستگاه تولید مثل در مردان شامل غده هیپوتالاموس، لوب پیشین (قدامی)، غده هیپوفیز و بیضه هاست. غده هیپوتالاموس (زیر نهنج) غده ای است که در مغز که کار تنظیم دمای بدن و فشارخون، احساس گرسنگی و سیری و بسیاری از رفتارهای هیجانی و اعمال غریزی را کنترل میکند.
از جمله هورمون های مهمی که در این غده تولید میشود هورمون آزادکننده گنادوتروپین هاست که بر غده هیپوفیز مغز تأثیر میگذارد و آن را به ترشح دو هورمون برانگیزاننده های غدد جنسی وا می دارد.
غده هیپوفیز هم یک غده درون ریز است که لوب پیشین آن پس از تأثیرپذیری از ترشحات هیپوتالاموس هورمون های خود را وارد جریان خون می کند. بیضه هم غده جنسی در مردان است که کار ساخت اسپرم (گامت نر) و ترشح هورمون مردانه تستوسترون را برعهده دارد.
عمل تولید اسپرم در سلول های سرتولی هیپوفیز و عمل تولید و ترشح تستوسترون در سلول های لیدیگ بیضه کنترل میشود. الکل در مقادیر بالا با تأثیر بر هر سه عضو (هیپوتالاموس، هیپوفیز و بیضه ها) می تواند موجب ضعف جنسی و ناباروری در مردان شود.
بدین ترتیب که اتانول با تأثیر بر غده هیپوتالاموس می تواند تولید هورمون آزادکننده گنادوتروپین ها را دچار اختلال کند و با تأثیر بر هیپوفیز تولید، آزادسازی و یا فعال سازی دو هورمون را که برای تولید مثل حیاتی هستند مختل نماید.
همچنین در بیضهها الکل با تأثیر بر سلول های لیدیگ تولید تستوسترون را کاهش میدهد و با تأثیر بر سلول های سرتولی بلوغ سلول های جنس نر را مختل می سازد. دستگاه تولید مثل مادینه در انسان شامل هیپوتالاموس و هیپوفیز و تخمدان هاست.
عملکرد دو غده هیپوتالاموس و هیپوفیز مغز در زنان همانند مردان است یعنی هیپوتالاموس هورمون آزاد کننده گنادوتروپین ها را ترشح میکند که با تأثیر بر هیپوفیز این غده را به تولید و ترشح هورمون تحریک میکند. این هورمون ها پس از ورود به جریان خون بر تخمدانها اثر میگذارند. (مدار هیپوتالاموس، هیپوفیز، تخمدان ها)
تخمدان ها اندام های حاوی تخمک هستند. سلولهای جنسی ماده که پس از ترکیب با سلولهای جنسی نر تخم را به وجود میآورند و همین تخم است که بعدها به نوزاد تبدیل میشود.
از سن بلوغ تا زمان یائسگی هر ماه یک تخمک در تخمدان، بالغ شده و از طریق لوله حمل تخمک به سوی رحم هدایت میشود. تخمدان ها همچنین هورمون های جنسی زنانه یعنی استروژن و پروژسترون را میسازند که چرخه قاعدگی را تنظیم می کنند. مصرف الکل در دوران مختلف زندگی یک زن از بلوغ تا یائسگی می تواند اثرات سوء فراوانی بر دستگاه تولید مثل او داشته باشد.
اختلال در روند طبیعی بلوغ و رشد استخوان ها، بینظمی عادت ماهانه، اختلال در تخمک گذاری، سقط جنین، یائسگی زودهنگام، فقط چند مورد از عواقب مصرف زیاد الکل و تأثیر آن بر دستگاه تولید است.
به علاوه احتمال ابتلا به پوکی استخوان و سرطان پستان در زنانی که الکل مصرف می کنند بیشتر گزارش شده است. از عوارض دیگر سوء مصرف الکل میتوان به کم خونی و نوروپاتی الکلی اشاره کرد.
نوروپاتی الکلی عارضه ای عصبی در افراد الکلیسم است که به دنبال تخریب اعصاب محیطی توسط اتانول به وجود می آید. این افراد پارستزیا (احساس گزگز و مورمور شدن پوست عمدتاً در انتهای اندام ها) و درد و ضعف دارند. همچنین کاهش احساس درد و دما در این افراد مشاهده میشود. با ترک الکل این علائم تا حد زیادی از بین می روند.