اتانول یا الکل یا اتیل الکل ترکیب شیمیایی بی بو و آتش گیری است که در نوشیدنی های الکلی وجود دارد. این همان ماده ای است که خاصیت مست کنندگی دارد و در نوشیدنی های الکلی با درصد های مختلف پیدا می شود.
الکل در صنایع مختلف کاربرد فراوان دارد. این کاربرد ها در عطرها و ادکلن ها و همچنین به عنوان سوخت در برخی ماشین های جدید می باشد.برای استفاده از این الکل در صنایع عطرسازی الکل را تقلیب می کنند.
بدین معنا که به آن ماده ای اضافه می کنند که باعث سمی شدن الکل شده و نوشیدن آن را غیرممکن می سازد.
در گذشته واژه الکلیسم به طور عمومی در اغلب کتاب ها و نشریات پزشکی به کار می رفت. اگر چه در حال حاضر این واژه در زبان محاوره و مردم نیز به کار می رود ولی از نظر تکنیکی واژه مناسبی نیست، زیرا نشان دهنده معانی مختلفی است.
واژه ی الکلیسم می تواند در مورد عادت به مصرف زیاد الکل بکار رود. واژه الکلیسم همچنین می تواند عطف به ضایعات و صدمات روانی، جسمانی و اجتماعی داشته باشد.
اصولاً از یک دید تخصصی «الکلیسم» دلالت بر نوعی بیماری دارد که باید با تدابیر پزشکی در صدد درمان آن برآمد و از دید دیگر، یک فرد «الکلی» ممکن است بیمار نباشد و صرفاً مسئله اش رفتار اخلاقی- اجتماعی نامتناسب وی باشد.
به دلایل فوق الذکر و سایر دلایل دیگر انجمن آمریکا به جای کاربرد واژه «الکلیسم»، «سوء استفاده از الکل» را جانشین آن کرده است که اختلال مصرف الکل نیز نامیده می شود.
سوء استفاده از الکل از زمان های قدیم در بین جوامع رواج داشته و در فرهنگ های مختلف و نیز مذاهب گوناگون مورد مذمت قرار گرفته است.
لازم به ذکر است که تمامی الکل مصرف شده جذب بدن نمی شود، بخشی از الکل مصرفی از طریق معده و روده کوچک و بخشی از طریق روده بزرگ سریعاً جذب شده و وارد جریان خون می شود، 10 درصد از الکل نیز از طریق تنفس، ادرار و عرق کردن از بدن دفع می گردد و حدود 90 درصد الکل مصرفی از طریق معده و بقیه آن از طریق روده کوچک جذب می شود.
میزان الکل در خون شخص مصرف کننده «غلظت الکل خون» نامیده می شود. در واقع، غلظت الکل در خون، بسته به فاکتورهای مهمی چون وزن، از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
سرعت ورود الکل به خون بستگی به عواملی چون مقدار و نوع غذای موجود در معده، نوع الکل و غلظت آن، نحوه نوشیدن و دیگر عوامل دارد.
همچنین، کسانی که در مصرف الکل افراط می کنند، میزان دریافتی آن ها از الکل به قدری زیاد می شود که اهمیتی به سایر منابع غذایی نمی دهند و دچار بیماری های مربوط به کمبود ویتامین و سایر مواد مغذی می گردند.
اوج غلظت الکل در خون بین ۳۰ تا ۹۰ دقیقه طول می کشد که اگر الکل با غذا مصرف شود جذب کندتر و اگر با شکم خالی خورده شود جذب الکل سریع تر خواهد بود. الکل پس از ورود به گردش خون در تمام نسوج بدن پخش میشود، اما بعضی از نسوج یا بافت هایی که در آن ها آب بیشتری ذخیره شده است، الکل زیادتری را دریافت می کنند.
زمانی که شخص الکل زیادی مصرف می کند، یکی از ابزارهای دفاعی بدن (دریچه معده) به کمک او می آید. وقتی که غلظت الکل در معده بالا می رود، دریچه معده بسته می شود و همچنین موجب کندی جذب و عدم ورود الکل به روده کوچک می شود.
بنابراین، مقدار زیادی از الکل بدون این که جذب شوند، ساعتها در معده باقی میمانند. در نتیجه، اسپاسم دریچه معده شروع می شود که موجب تهوع و استفراغ می گردد و الکل جذب نشده از طریق استفراغ به بیرون از معده هدایت میشود.
اعتیاد به الکل به هرگونه مصرف مشروبات الکلی که برای فرد یا اجتماع یا هر دو زیان آور باشد، گفته می شود. وقتی شخصی الکل می نوشد، تأثیرات زیستی- شیمیایی آن بر مغز تمایل یا گرایش بدنی مقاومت ناپذیری را برای نوشیدن مقادیر زیادی از الکل ایجاد می شود. خوشبختانه ترک الکل می تواند تا حد زیادی این آسیب ها را جبران کند.