آزاده اولیایی، مشاور و درمانگر اعتیاد در گفتوگو با خبرنگار ایرنا بیان کرد که مطالعات نشان میدهد بخشی از گرایش افراد به سیگار به عوامل ژنتیکی مرتبط است و بخش دیگر تحت تأثیر محیط اجتماعی قرار دارد. همچنین، در خانوادههایی که مصرف سیگار رایج است، احتمال رویآوردن فرزندان به سیگار بیشتر میشود.
وی که بهعنوان درمانگر با تعداد زیادی از افراد مبتلا به اعتیاد به سیگار سروکار داشته است، اظهار کرد: افراد سیگاری به دلیل وابستگی به سیگار اغلب از این عادت خود ناراضی و پشیمان هستند.
این مشاور و درمانگر اعتیاد توصیه کرد که والدین باید به طور مداوم عوارض مصرف دخانیات را برای فرزندان خود توضیح دهند. وی اظهار داشت که داشتن یک زندگی سالم به مراتب بهتر از مواجهه با مشکلاتی مانند ریههای آسیبدیده در سنین جوانی (۲۵ تا ۳۰ سالگی) است که میتواند آینده فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
اولیایی همچنین با اشاره به مشکلات تنفسی ناشی از مصرف سیگار تأکید کرد که باید عوامل زمینهساز گرایش به سیگار شناسایی شوند. وی افزود که نهادهایی مانند آموزش و پرورش در این زمینه مسئولیت دارند و والدین نیز باید برای خانواده خود برنامهریزی مناسبی داشته باشند.
مشاور و درمانگر اعتیاد پیشنهاد کرد که برای کاهش تمایل جوانان و نوجوانان به سیگار، میتوان از تفریحات جایگزین، برنامهریزی منظم برای فعالیتهای شاد، تقویت روابط خانوادگی، ایجاد معاشرتهای سالم با همسالان، طبیعتگردی و ورزش بهره گرفت و فرزندان را به انجام این فعالیتها ترغیب یا ملزم کرد.
اولیایی با اشاره به کاهش سن اعتیاد به سیگار تأکید کرد که این آسیب، مانند سایر آسیبهای اجتماعی، به سنین پایینتری رسیده است. وی افزود که در شرایطی که اینترنت و ماهواره بهسادگی در اختیار کودکان قرار دارد، کنترل آنها دشوارتر شده است.
وی بیان کرد که امروزه کودکان ۵ تا ۶ ساله به راحتی با گوشیهای همراه بازی میکنند و برنامههایی را تماشا میکنند که اغلب محتوای آنها تحت نظارت قرار نمیگیرد. بسیاری از والدین از اینکه فرزندانشان با دیدن فیلمهای خارجی از طریق گوشی زبانشان را تقویت میکنند، ابراز رضایت میکنند، در حالی که در بسیاری از موارد این فیلمها و برنامهها از شبکههای معتبر سلامتمحور خارجی پخش نمیشوند.
مشاور و درمانگر اعتیاد با انتقاد از عدم نظارت کافی بر فرزندان اظهار داشت که وقتی کودکان بدون کنترل رها شوند و بتوانند از هر منبعی اطلاعات دریافت کنند، حتی اگر در محیط خانه سیگاری مصرف نشود، ممکن است از طریق فیلمها و تبلیغات به مصرف سیگار ترغیب شوند.
اولیایی توضیح داد که در بسیاری از مواقع، کودکان هنگام بازی با گوشیهایی که روی آنها فیلترشکن نصب شده است، با تبلیغاتی مواجه میشوند که برای آنها نامناسب است. او افزود که اغلب خانوادهها از این مسئله آگاه نیستند و نمیدانند که هنگام تماشای فیلمها ممکن است تبلیغاتی پخش شود که به ترویج آسیبهای اجتماعی منجر گردد.
وی تأکید کرد که اولین قدم برای کنترل گرایشهای فرزندان، نظارت بر شبکهها و رسانههایی است که در دسترس آنها قرار دارد. همچنین، والدین باید روابط دوستانه و مکانهایی را که فرزندان به آنجا میروند، تحت نظر داشته باشند.
قدم دوم ایجاد صمیمیت میان والدین و فرزندان است. این دو اقدام باید به صورت همزمان انجام شود و هیچکدام نسبت به دیگری ارجحیت ندارد؛ یعنی در کنار نظارت، باید رابطهای صمیمانه با کودک برقرار شود.