یک پژوهش جامع نشان می‌دهد که استفاده بیش از حد از موبایل و رایانه در کودکان، به ویژه در دوران رشد، می‌تواند با ورود به دوره نوجوانی عملکرد مغز را تغییر داده و خطر بروز اختلالات خلقی و روانی را افزایش دهد.
بر اساس این مطالعه، کودکان 9 و 10 ساله که زمان زیادی را به استفاده از گوشی‌های هوشمند، تبلت، بازی‌های رایانه‌ای و تماشای تلویزیون اختصاص می‌دهند، در سنین 11 و 12 سالگی بیشتر دچار افسردگی و اضطراب می‌شوند. محققان برخی از این اختلالات روانی را به تغییرات ساختاری واقعی در مغز کودکان در حال رشد نسبت داده‌اند.
دکتر مارک پوتنزا، محقق ارشد از دانشکده پزشکی ییل، در این رابطه عنوان داشت: «مکانیسم‌های خاصی در مغز وجود دارند که در این رابطه نقش دارند. به این معنا که تغییرات مغزی در طول دو سال نشان دهنده ارتباط بین استفاده از گوشی‌های هوشمند، تبلت، بازی‌های رایانه‌ای و تماشای تلویزیون در کودکان کوچک‌تر و بروز افسردگی و اضطراب در دو سال بعد است.»
پوتنزا همچنین اشاره کرد که نسبت اختلالات خلقی مرتبط با تغییرات ساختاری در مغز نسبتاً کم و حدود %2 تا %3 می‌باشد.
برای این پژوهش، محققان داده‌های بیش از 5100 کودک شرکت کننده در مطالعه رشد شناختی مغز نوجوانان را بررسی کردند. این داده‌ها شامل اسکن‌های مغزی، ارزیابی‌های روانشناختی و پیگیری رفتار این کودکان از سنین 9 تا 10 سالگی بود.
پوتنزا بیان کرد که وقتی محققان داده‌های اولیه کودکان 9 و 10 ساله را بررسی کردند، متوجه شدند که استفاده زیاد از موبایل، تبلت و رایانه با اختلالات خلقی و روانی و رفتارهایی مانند پرخاشگری، بی‌نظمی و بی‌انضباطی مرتبط است.
محققان الگوهای ساختاری در مغز این کودکان را نیز مشاهده کردند که شبیه به الگوهای مرتبط با مصرف مشروبات الکلی در افراد زیر سن قانونی در تحقیقات قبلی بود.
سپس محققان کودکان را چندین سال تحت نظر گرفتند تا بررسی کنند که آیا با افزایش سن، مشکلات روانی همچنان ادامه دارد و آیا با تغییرات بیشتر مغزی مرتبط است یا خیر. در سنین 11 و 12 سالگی، کودکان به دلیل استفاده زیاد از این دستگاه‌ها دچار افسردگی و اضطراب شده بودند و تغییرات مغزی آن‌ها به گونه‌ای بود که برخی از این اختلالات خلقی به وضوح قابل مشاهده بود.
پوتنزا اظهار داشت که تغییرات مغزی مشاهده شده شامل نواحی قشری مغز که در فرآیندهای پیچیده‌تری مانند توجه و تنظیم هیجانی نقش دارند، و همچنین مناطق زیر قشری مرتبط با تمایلات فردی می‌شود.
او اضافه کرد که این الگوی تغییرات ساختاری مغز که با رفتارهای اعتیادآور مرتبط است، نشان می‌دهد که ممکن است برخی عناصر مشترک بین رفتارهای اعتیادآور در مصرف مواد و رفتارهای غیرمصرفی مانند استفاده از رسانه‌ها وجود داشته باشد.
پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند که استفاده طولانی از دستگاه‌های الکترونیکی می‌تواند کیفیت خواب کودکان را کاهش دهد. این کاهش کیفیت خواب می‌تواند به افزایش مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی منجر شود. بنابراین، متخصصان پیشنهاد می‌کنند که والدین زمان استفاده کودکان از این دستگاه‌ها را محدود کرده و به جای آن کودکان را به فعالیت‌های فیزیکی و تعاملات اجتماعی تشویق کنند.
