یکی از مشکلات عمده سلامتی که با وجود پیشرفت تکنولوژی و امکانات همچنان در حال افزایش است، مشکلات و اختلالات مرتبط با سلامت روان است. این اختلالات شامل طیف وسیعی از علائم هستند و نام‌های مختلفی برای آن‌ها در نظر گرفته شده است، اما ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. به عنوان مثال، اضطراب، استرس و خلق و خوی پایین به هم مرتبط هستند و ممکن است در بروز علائم افسردگی نقش داشته باشند.
اختلالات روانی یا روانپزشکی به مجموعه‌ای از بیماری‌ها اطلاق می‌شود که بر تفکر، احساسات و رفتار فرد تأثیر می‌گذارند و ممکن است منجر به ناراحتی یا ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره شوند. این اختلالات می‌توانند به صورت دوره‌ای یا مزمن بروز کنند و شامل انواع مختلفی از مشکلات بهداشت روانی هستند. علت دقیق این اختلالات هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی می‌توانند در ایجاد آن‌ها نقش مهمی ایفا کنند.
درمان اختلالات روانی شامل یک رویکرد چندبخشی است که دارو درمانی، روان درمانی و اصلاح سبک زندگی را در بر می‌گیرد.
راه حل‌های غیردارویی مؤثر در کنترل این اختلالات شامل خواب کافی و منظم، فعالیت بدنی مناسب، اصلاح رژیم غذایی، روان‌درمانی و استفاده از برخی ترکیبات گیاهی است. در میان این راه حل‌ها، محصولات طبیعی مانند زعفران در بهبود علائم خلقی خفیف و افزایش مقاومت در برابر استرس، اثرات مثبتی در کنترل افسردگی اساسی نشان داده‌اند.
پژوهشی با هدف بررسی اثربخشی ۸ هفته‌ای مکمل ۳۰ میلی‌گرم عصاره استاندارد شده زعفران بر بهزیستی هیجانی بزرگسالان سالم با احساسات خفیف بدخلقی و اضطراب انجام گرفت. این مطالعه به صورت دوسوکور و تصادفی طراحی شد که در آن ۵۶ مرد و زن سالم، ۱۸ تا ۵۴ سال به مدت ۸ هفته عصاره زعفران یا دارونما دریافت کردند.
اثرات طولانی مدت زعفران بر اضطراب ذهنی، استرس و احساسات افسردگی در این پزوهش با استفاده از پرسشنامه ارزیابی شد. همچنین سطح کروستین ادراری نیز اندازه‌گیری گردید. کروستین از ترکیبات زیست فعال موجود در زعفران است.
شرکت‌کنندگانی که عصاره زعفران مصرف کردند، در پایان پژوهش نمرات افسردگی پایین‌تر و روابط اجتماعی بهتری را گزارش دادند. سطوح کروستین ادراری با مصرف مکمل زعفران به طور قابل توجهی افزایش یافت و با تغییرات در نمره افسردگی همبستگی داشت. با توجه به نتایج مشاهده شده، به نظر می‌رسد که عصاره زعفران علائم افسردگی خفیف را در افراد سالم بهبود می‌بخشد و ممکن است به افزایش مقاومت در برابر اختلالات روانپزشکی مرتبط با استرس نیز کمک کننده باشد.
بر اساس نتایج یک پژوهش دیگر در سال 2022، کروسین موجود در زعفران ممکن است اثرات ضد افسردگی داشته باشد و بر عواملی مانند فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز، فاکتور رشد عصبی و پروتئین CREB تأثیر بگذارد.
سطح فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز در افراد مبتلا به افسردگی معمولاً پایین است و افزایش آن یک روش متداول برای درمان افسردگی محسوب می‌شود. استفاده از زعفران برای افزایش بیان فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز می‌تواند یک جایگزین طبیعی باشد. پروتئین CREB نیز به تنظیم ژن‌های مرتبط با پاتوفیزیولوژی افسردگی کمک می‌کند و افزایش فعالیت آن می‌تواند انعطاف‌پذیری عصبی را بهبود بخشیده و علائم افسردگی را کاهش دهد.
