ﺗﻘﺮیباً در 60 درﺻﺪ ﻣﻮارد، اولین ﻣﺼﺮف ﻣـﻮاد مخدر ﺑـﻪ دﻧﺒـﺎل ﺗﻌـﺎرف دوﺳـﺘﺎن رخ می دﻫﺪ. ارﺗﺒﺎط و دوستی ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺎﻻن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻮء ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر، ﻋﺎﻣـﻞ ﻣـﺴﺘﻌﺪ کننده ﻗـﻮی ﺑﺮای اﺑﺘﻼی ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ اعتیاد اﺳﺖ. ﻣﺼﺮف کنندﮔﺎن ﻣﻮاد مخدر و الکل، ﺑﺮای ﮔﺮﻓﺘﻦ تأئید رﻓﺘـﺎر ﺧـﻮد از دوﺳﺘﺎن، سعی می کنند آﻧﺎن را وادار ﺑﻪ ﻫﻤﺮاهی ﺑﺎ ﺧﻮد ﻧﻤﺎیند.
ﮔﺮوه«ﻫﻤﺴﺎﻻن» ﺑﻪ ﺧـﺼﻮص، در ﺷﺮوع ﻣﺼﺮف سیگار و حشیش بسیار مؤﺛﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ. بعضی از دوستی ها، ﺻﺮﻓﺎً ﺣـﻮل ﻣﺤﻮر ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر شکل می گیرد. ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻖ ﺑﻪ یک ﮔﺮوه نیازﻣﻨﺪﻧﺪ و اﻏﻠﺐ پیوﺳﺘﻦ ﺑـﻪ ﮔﺮوه هایی کـﻪ ﻣـﻮاد مخدر ﻣـﺼﺮف می کنند، بسیار آﺳﺎن اﺳﺖ. ﻫﺮ چه پیوﻧﺪ ﻓﺮد ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮاده، ﻣﺪرﺳـﻪ و اﺟﺘﻤﺎﻋـﺎت ﺳـﺎﻟﻢ کمتر ﺑﺎﺷﺪ، اﺣﺘﻤﺎل پیوﻧﺪ او ﺑﺎ این قبیل ﮔﺮوه ها بیشتر می ﺷﻮد.
از آن جا که ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﻌﺪ از ﺧﺎﻧﻮاده، ﻣﻬﻢ ﺗﺮین ﻧﻬﺎد آﻣﻮزشی و ﺗﺮبیتی اﺳــﺖ، ﻣــی ﺗﻮاﻧــﺪ از راه هایی زیــﺮ زمینه ﺳــﺎز ﻣــﺼﺮف ﻣــﻮاد مخدر در ﻧﻮﺟﻮاﻧــﺎن ﺑﺎﺷــﺪ. بی ﺗﻮجهی ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر و ﻓﻘﺪان ﻣﺤﺪودیت یا ﻣﻘـﺮرات ﺟـﺪی ﻣﻨـﻊ ﻣـﺼﺮف در ﻣﺪرﺳـﻪ، اﺳﺘﺮس های ﺷﺪید تحصیلی و محیطی، ﻓﻘﺪان ﺣﻤﺎیت ﻣﻌﻠﻤﺎن و ﻣﺴﺌﻮﻻن از نیازﻫﺎی ﻋـﺎطفی و روانی ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮوز مشکلات و ﻃﺮد ﺷﺪن از ﻃﺮف آﻧﺎن.
ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺘﻌﺪدی در محیط مسکونی می ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﮔـﺮایش اﻓﺮاد ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر ﺷﻮد. ﻓﻘﺪان ارزش های ﻣﺬهبی و اﺧﻼقی، شیوع ﺧﺸﻮﻧﺖ و اﻋﻤﺎل ﺧﻼف، وﻓﻮر ﻣﺸﺎﻏﻞ کاذب، آشفتگی و ﺿﻌﻒ همبستگی بین اﻓﺮاد ﻣﺤﻞ و ﺣﺎشیه نشینی از ﺟﻤﻠﻪ این ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺎﻃﺮه آمیز اﺟﺘﻤﺎعی این ﻋﻮاﻣﻞ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از قوانین جدی، بازار مواد مخدر، ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﻨﺠﺎر اﺟﺘﻤﺎعی، کمبود امکاﻧﺎت ﻓﺮهنگی، ورزشی و ﺗﻔﺮیحی و در آخر ﻋﺪم دﺳﺘﺮسی ﺑﻪ سیسم های ﺧـﺪﻣﺎتی، ﺣﻤـﺎیتی، ﻣـﺸﺎوره ای و درﻣـﺎنی می باشد.
ﻓﻘﺪان ﻗﻮانین ﺟﺪی ﻣﻨﻊ ﺗﻮلید، ﺧﺮید و ﻓﺮوش، ﺣﻤﻞ و ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر، ﻣﻮﺟﺐ وﻓﻮر و ارزانی آن می ﺷﻮد.
میزان ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر، ﺑﺎ قیمت آن ﻧﺴﺒﺖ معکوس دارد. ﻫﺮ ﭼﻪ قیمت ﻣـﻮاد مخدر کـﺎﻫﺶ یابد، ﺗﻌﺪاد اﻓﺮادی که ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ آن را تهیه کنند اﻓﺰایش می یابد. همچنین ﺳـﻬﻞ اﻟﻮﺻـﻮل ﺑـﻮدن ﻣﻮاد مخدر ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺼﺮف کنندﮔﺎن آن می افزاید.
در ﺟﻮامعی که ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺿـﺪ ارزش ﺗﻠﻘـی نمی ﺷﻮد، بلکه ﺟﺰیی از آداب و ﺳﻨﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ و یا ﻧﺸﺎن ﺗﻤﺪن و ﺗﺸﺨﺺ و وسیله اﺣﺘـﺮام و ﭘﺬیرایی اﺳﺖ، ﻣﻘﺎومتی ﺑﺮای ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﺳﻮء ﻣﺼﺮف و اعتیاد به انواع مواد مخدر مانند سیگار، قلیان، شیشه و حشیش شیوع بیشتری دارد.
کمبود امکاﻧﺎت ﻻزم ﺑﺮای ارﺿﺎی نیازﻫﺎی طبیعی روانی و اﺟﺘﻤﺎعی ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن و ﺟﻮاﻧﺎن از قبیل کنجکاوی، ﺗﻨﻮع ﻃﻠﺒـی، هیجان، ﻣـﺎﺟﺮاﺟﻮیی، ﻣﻮرد تأئید و پذیرش ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ و کسب ﻣﻮفقیت بین ﻫﻤـﺴﺎﻻن، ﻣﻮﺟـﺐ ﮔـﺮایش آﻧـﺎن ﺑـﻪ کسب ﻟﺬت و ﺗﻔﻨﻦ از ﻃﺮیق ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد مخدر و مصرف مواد روانگردان و ﻋﻀﻮیت در ﮔﺮوه های غیر ﺳﺎﻟﻢ می ﺷﻮد.
در زﻧـﺪگی اﻓـﺮاد، ﻣﻮقعیت ها و مشکلاتی پیش می آید که آﻧﺎن را از ﺟﻬﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻗﺮار می دﻫﺪ. ﻓﻘﺪان امکانات ﻻزم یا ﻋﺪم دﺳﺘﺮسی ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎتی که در چنین ﻣـﻮاقعی ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﻓـﺮد را از ﻧﻈـﺮ روانی، ﻣﺎلی، شغلی، ﺑﻬﺪاشتی و اﺟﺘﻤﺎعی ﺣﻤﺎیت ﻧﻤﺎید، ﻓﺮد را ﺗﻨﻬﺎ و ﺑـی ﭘﻨـﺎه، ﺑـﺪون وﺟـﻮد ﺳﻄﺢ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺟﺘﻤﺎعی رﻫﺎ می کند.
