این سوال بسیار مطرح می‌شود که افسردگی سبب نوشیدن الکل می شود یا نوشیدن الکل موجب بروز افسردگی خواهد شد.
برخی افراد اظهار می دارند که هنگام غمگینی به علت از دست دادن شغل، شکست عشقی یا استرس شدید سراغ الکل رفته اند و چون الکل سبب آرامش و کاهش اضطراب و احساس خواب آلودگی می‌شود می‌تواند سبب احساس بهتری به طور موقت شود. ولی بدیهی است که تکرار این تجربه می تواند منجر به سوء مصرف الکل شود.
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که ارتباط بسیار قوی بین مصرف زیاد الکل و افسردگی وجود دارد. پاسخ به سوال بالا به آسانی ممکن نیست، باید گفت که هر دو حالت ممکن است.
آمار در آمریکا و سایر کشورهای غربی حاکی از آن است که حدود یک سوم کسانی که دچار افسردگی اساسی هستند مشکل مصرف زیاد الکل را دارند. در اغلب موارد افسردگی ابتدا شروع می شود. کودکانی که دچار افسردگی هستند احتمال بیشتری دارد که بعداً دچار سوء مصرف الکل شوند.
نوجوانان افسرده دو برابر سایر نوجوانان اقدام به مصرف الکل می کنند. زنان مبتلا به افسردگی دو برابر مردان اقدام به مصرف زیاد الکل می کنند. محققان اظهار می دارند که زنان بیشتر هنگام اندوه و غم سراغ مصرف الکل می روند.
مصرف الکل می تواند خود موجب تشدید نشانه های افسردگی شود و افراد افسرده می توانند هنگام مصرف الکل موارد شدیدتری از افسردگی را تجربه می کنند و احتمال بیشتری دارد که اقدام به خودکشی کنند. همچنین مصرف الکل سبب می شود که اثر داروهای ضد افسردگی کاهش یابد.
مصرف الکل باعث غم می شود
الکل خود یک کاهنده فعالیت مغز است (دپرسانت). این بدان معنی است که مصرف الکل به هر مقدار می‌تواند سبب غمگینی شود و مصرف زیاد آن به مغز صدمه می زند و می تواند موجب افسردگی شود.
هنگامی که شخص الکل زیادی مصرف کند ممکن است تصمیمات غلط بگیرد یا بدون فکر اقدامی انجام دهد و در نتیجه شغل یا موقعیت اجتماعی خود را از دست بدهد. موجودی حساب بانکی خود را خالی کند یا رابطه ای را قطع کند. این ها سبب می شود که شخص احساس غمگینی کند و اگر از نظر ژنتیکی زمینه افسردگی داشته باشد افسرده شود.
آیا ژن ها یا سبک زندگی فرد در این مورد مؤثر است؟ پاسخ این است که به درستی روشن نیست. مطالعه روی دوقلوها نشان داده که هر دو احتمال ممکن است. پژوهشگران دریافته اند که حداقل یک ژن در این موارد مؤثر است و آن ژنی است که در حافظه و توجه دخالت دارد و تغییرات در این ژن فرد را برای سوء مصرف الکل و افسردگی مستعد می‌سازد.
خانه و محیط اجتماعی نیز نقش مهمی بازی می‌کنند. کودکانی که مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند یا در محیط نداری و فقر رشد کرده اند مستعد هر دو مشکل افسردگی و سوء مصرف الکل هستند. واضح است که نوشیدن یک لیوان شراب یا آبجو در شرایطی که شخص مشکل سلامتی ندارد خطری برای او ایجاد نمی‌کند ولی اگر مصرف الکل در طول روز برای انطباق با شرایط محیطی یا شغلی ادامه یابد بدان معنی است که مشکل بزرگتری وجود دارد.
سوء مصرف الکل و افسردگی هر دو مشکل بزرگی است که نباید آن را نادیده انگاشت. اگر شخصی فکر می‌کند یکی از دو مشکل یا هر دو را دارد لازم است آن را با پزشک خود یا روانشناس خود در میان بگذارد.
برای درمان دارویی افسردگی انتخاب‌های متعددی وجود دارد و در میان آن ها داروهایی هستند که تمایل به نوشیدن الکل را کاهش می‌دهند و موجب کم شدن میل به زیاده نوشی می شوند. بدین ترتیب پزشک شما می تواند همزمان هر دو مشکل را حل کند. همچنین شما می توانید از کمک‌های «انجمن الکلی های بی نام» بهره ببرید یا از یک مرکز درمان الکلی کمک بگیرید.
یکی از عواقب افسردگی می‌تواند اقدام به خودکشی باشد. بررسی های متعدد نشان می دهد در کسانی که دچار افسردگی هستند و تمایل به خودکشی دارند مصرف الکل می تواند سبب تشدید میل به خودکشی شده و انگیزه بیشتری برای اقدام ایجاد کند.
آمارها نشان می دهد که حدود ۷۰ درصد کسانی که اقدام به خودکشی کرده اند تحت تأثیر الکل بوده اند. بدین خاطر باید توجه داشت از کسانی که افکار خودکشی دارند در رابطه با مصرف الکل لازم است مراقبت بیشتری به عمل آید. همچنین در نوجوانان نیز سی درصد اقدام به خودکشی تحت تأثیر الکل بوده است.
