آمفتامین ها و مواد شبه آمفتامینی در اواخر قرن نوزده میلادی ساخته شد. اما در اوایل قرن بیستم که به آثار طبی آن برای درمان میگرن، صرع و اعتیاد به الکل پی بردند. پس از آن مت آمفتامین ساخته شد و برای درمان آسم، احتقان بینی و تب یونجه به کار رفت. بعدها به آثار سرخوشی زا و کاهنده اشتهای این مواد محرک پی بردند و هنوز هم در درمان اختلال کم توجهی-بیش فعالی، نارکولپسی و موارد خاصی از افسردگی از آن ها استفاده می شود.
در زمان جنگ جهانی دوم، این مواد مخدر به سربازان بسیاری از کشورها برای مقابله با خستگی تجویز می شد. نخستین گزارش سوء مصرف این مواد به سال 1936 میلادی برمی گردد. آمفتامین ها معمولاً از راه خوراکی مصرف می شوند ولی با تزریق، استنشاق یا تدخین نیز استفاده می شود.
سوء مصرف مواد محرک معمولاً در دانشجویان و رانندگان کامیون و کسانی که می خواهند ساعات زیادی بیدار بمانند، و نیز کسانی که می خواهند وزنشان را کم کنند به ویژه در خانم های جوان دیده می شوند.
مواد محرک ممکن است علائمی شبیه به اسکیزوفرنیای پارانوئید ایجاد کند که اختلال روان پزشکی شدید است. از لحاظ جسمی، علائمی چون پر فشاری شدید خون، بیماری عروقی مغزی و سکته نفس و گر گرفتگی علائم خفیف تر ولی شایع آن است.
شیشه شکل خاص مت آمفتامین است و تدخین آن اثر سریع تر و بیشتری از تزریق دارد. کلیه مواد آمفتامینی توهم زا هستند. این مواد استنشاقی، تدخینی، خوراکی، تزریقی و حتی به شکل شیاف مصرف می شود. این مواد در جوانی بیشتر مصرف می شود.
در ایران مطالعه فراگیری درباره مصرف مت آمفتامین انجام نشده است. اما افزایش مصرف شیشه و اکستازی به ویژه در جوانان و نوجوانان، کاملاً محسوس است. ساده بودن ساخت مت آمفتامین موجب ارزان شدن قیمت و شیوع روزافزون آن شده است.
مت آمفتامین و داروهای محرکی چون متیل فنیدیت در سه گروه بیشتر مصرف می شود: افرادی که می خواهند مدت بیشتری کار کنند یا کمتر بخوابند، مانند رانندگان کامیونی که می خواهند شب ها بیشتر برانند، دانشجویانی که می خواهند در شب های امتحان کمتر بخوابند و بیشتر مطالعه کنند و نیز خانم های جوانی که برای تناسب اندام مایلند وزنشان را کم کنند.
مواد توهم زا از هزاران سال پیش به منزله جزئی از آداب مذهبی و اجتماعی مصرف شده اند. این مواد شامل ترکیبات طبیعی و صنعتی است که با مقادیر معمول به تغییراتی در ادراک، شناخت و خلق منجر می شود. ال– اس– دی توهم زای صنعتی کلاسیک محسوب می شود.
مواد توهم زا به شکل خوردن، مکیدن و تدخین مصرف می شوند. مصرف این مواد موجب می شود ضربان قلب و شدت تعریق افزایش یابد، مردمک ها بزرگ و تاری دید، لرزش و ناهمنگی حرکتی ایجاد شود، رفتار ناسازگار، اضطراب، افسردگی، بدبینی در حالت بیداری و هوشیاری کامل دیده می شود.
حملات اضطرابی شدید که به آن «سفر بد» می گویند، حتی در مصرف کنندگان با تجربه نیز دیده می شود. در سفر بد، فرد مصرف کننده احساس می کند مغزش آسیب دیده و در حال دیوانه شدن است و هیچ وقت خوب نخواهد شد. این مواد سبب توهم نیز می شود.
کلینیک روان پزشکی و ترک اعتیاد دی زیر نظر دکتر بختیاری آماده ارائه خدمات تخصصی بیمارستانی به مراجعین محترم می باشد.
