بوپرنورفین یا ب2 یک داروی نیمه‌سنتتیک است که از تبائین، آلکالوئید خشخاش، مشتق می‌شود. این دارو برای درمان اعتیاد به مواد اوپیوئیدی مانند هروئین یا سایر مواد مخدر تجویز می‌شود. برخلاف بسیاری از مواد افیونی، یک آگونیست جزئی است و گیرنده‌های مواد افیونی را کمتر فعال می‌کند، بنابراین احتمال کمتری برای ایجاد سرخوشی شدید دارد.
این دارو باید با احتیاط مصرف شود زیرا می‌تواند عوارض جسمی و روانی مشابه هروئین یا متادون ایجاد کند و باعث وابستگی شدید در بیمار شود که منجر به اعتیاد می‌گردد. ترک اعتیاد با بوپرنورفین ممکن است زمان‌بر و پرهزینه باشد و تنها نوع وابستگی را تغییر دهد.
مصرف طولانی‌مدت یک داروی شبه مخدر می‌تواند به عادت تبدیل شده و وابستگی ذهنی یا جسمی ایجاد کند. قطع ناگهانی بوپرنورفین می‌تواند منجر به بروز عوارض جسمی شود. این دارو، مانند دیگر مواد مخدر، می‌تواند عملکرد دستگاه تنفسی را کاهش داده و باعث کندی تنفس شود، که حتی ممکن است خطر مرگ را برای مصرف‌کننده به همراه داشته باشد.
در صورت مشاهده علائم مسمومیت، باید فوراً به بیمارستان مراجعه شود. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، باید سریعاً به پزشک مراجعه بشود:
عوارض زیر خفیف‌تر هستند، اما احتمال بیشتری برای بروز دارند. این عوارض شامل:
مصرف طولانی‌مدت ب2 ممکن است منجر به خطرات جدی‌تری شود. برخی از این عوارض ناخواسته که باید به آن‌ها توجه ویژه‌ای داشت عبارتنداز:
در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرعادی حتماً باید به پزشک مراجعه کرد.
علاوه بر عوارض ذکر شده، قرص ب2 می‌تواند بر قوای جنسی مصرف‌کننده نیز تأثیر بگذارد. در واقع، مصرف این قرص ممکن است کیفیت اسپرم‌ها را در مردان به شدت کاهش دهد و همچنین باعث کاهش میل جنسی و ناتوانی جنسی در مردان و زنان شود. ناباروری و نازایی نیز از دیگر عوارض قرص ب2 بر قوای جنسی هستند.
مصرف این قرص در دوران بارداری و شیردهی به شدت ممنوع است، زیرا عوارض قرص ب2 ممکن است نشانه‌هایی مشابه علائم ترک اعتیاد در جنین و نوزاد ایجاد کند.
افرادی که به مشکلات کبدی دچار هستند باید به شدت از مصرف این قرص خودداری کنند. این دارو می‌تواند به این گروه آسیب‌های بیشتری برساند، زیرا کبد آن‌ها قدرت تجزیه و تحلیل کمتری دارد و در نتیجه دارو برای مدت طولانی‌تری در بدنشان باقی می‌ماند.
استفاده از قرص ب2 ممکن است احتمال ابتلا به افسردگی و اضطراب را افزایش دهد. برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مصرف این دارو باعث افزایش هورمون‌های استرس مانند کورتیزول در بدن می‌شود که می‌تواند ریسک ابتلا به افسردگی و اضطراب را افزایش دهد.
مصرف بیش از حد این دارو می‌تواند به مسمومیت منجر شود و در برخی موارد حتی باعث مرگ شود. اگر این دارو بیش از دوز توصیه شده مصرف شود، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. برخی از علائم مسمومیت با قرص بوپرنورفین عبارتنداز:
زمانی که قرص ب2 با داروها یا مواد مخدر دیگر مصرف شود، عوارض آن افزایش می‌یابد. این تداخلات دارویی بسیار جدی هستند، زیرا مصرف همزمان این قرص با برخی از این داروها می‌تواند منجر به مرگ شود.
قرص ب2 را با داروهایی که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند، مانند داروهای سرماخوردگی، داروهای ضددرد، قرص‌های ضد استرس، داروهای ضد افسردگی و ضد تشنج و داروهای شل‌کننده عضلات نباید مصرف کرد.
مصرف قرص ب2 همراه با متادون باعث اوردوز و مرگ می‌شود و مصرف همزمان با تریاک منجر به مسمومیت می‌گردد. این قرص همچنین با موادی مانند شیشه، فنیتوئین، ریفامپین، دیگوکسین و آنتاگونیست‌ها تداخل دارد.
همچنین از مصرف همزمان این دارو با الکل باید خودداری کرد، زیرا می‌تواند عملکرد سیستم عصبی مرکزی و سیستم تنفسی را مختل کرده و خطر مرگ را به دنبال داشته باشد.
ترک قرص ب2 می‌تواند علائمی شبیه به ترک هروئین ایجاد کند، بنابراین توصیه می‌شود که ترک این دارو به تدریج و تحت نظارت پزشکی انجام شود. علائم ترک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
این علائم معمولاً در ۲ تا ۵ روز اول به اوج می‌رسند و برخی علائم خفیف ممکن است چند هفته ادامه یابند. ترک ب2 به تنهایی دشوار است و خطراتی مانند عود و حتی مرگ را به همراه دارد، بنابراین نیاز به نظارت پزشکی دارد.
