در ابتدا به نقش عوامل مختلف اثر‌گذار بر شیوع پدیده اعتیاد می‌پردازیم و سپس آخرین و جدیدترین یافته‌های علمی و روش‌های گوناگون درمانی اعم از دارویی و غیر‌دارویی را بیان می‌کنیم.
اعتیاد به مواد مخدر معلول علت‌ها‌ی گوناگونی است. اعتیاد به انواع مواد مخدر بر افزایش آسیب‌های اجتماعی دیگر از جمله طلاق، کودک‌آزاری، فساد اخلاقی، کودکان کار و ... نقش کلیدی دارد. این پدیده تقریباً در تمامی جوامع انسانی عرض اندام می‌کند و هر بار نقابی جدید به چهره می‌زند و با رنگ و لعابی دیگر افراد را به دام خویش می‌کشد.
هیپنوتراپی یا هیپنوتیزم درمانی بر سلامت روان افراد دارای اختلال مصرف مواد مخدر مؤثر است. در مطالعه‌ای ۸ جلسه ظرف مدت ۵ ماه و هر جلسه ۲ ساعت توانست وضعیت روانشناختی معتادان را به طرز معنی داری بهبود دهد. اعتیاد به مواد مخدر بیشتر یک وسوسه و هوس روانی است تا یک وابستگی جسمانی. بنابراین در درمان آن هم باید وسوسه روانی مصرف مواد مخدر را از بین برد در نتیجه به خودی خود فرد میل خود را به مصرف مواد مخدر از دست می‌دهد.
یک فرد معتاد به مواد مخدر که درد و رنج زیادی را برای ترک مواد مخدر تحمل می‌کند اما پس از مدتی مجدداً به آن روی می‌آورد، در واقع به معنای آن است که قدرت اراده آن فرد تحمل مقاومت در برابر وسوسه تجدید حالات لذت بخشی که آن مواد مخدر در گذشته برای او ایجاد می‌کرد را ندارد. در نتیجه مجدداً شروع به مصرف مواد مخدر می‌کند. با توجه به تجربیات حاصل شده به نظر می‌رسد برای درمان اعتیاد به مواد مخدر یک روش بسیار خاصی را باید به کار برد تا وسوسه مصرف مواد مخدر از بین برود. بنابراین از آن جایی که هیپنوتیزم قادر به نفوذ به ذهن نا‌هوشیار فرد می‌باشد، به همراه مشاوره روانشناسی و روان‌درمانی بهترین روش برای رهایی از اعتیاد به مواد مخدر و وابستگی روانی به هر چیز زیان‌آوری می‌باشد.
جامعه آماری شامل تمامی معتادان دارای اعتیاد به مواد مخدر مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد است. بعضی افراد واجد شرایط که داوطلب همکاری در ثبت آمار هستند و افرادی که به روش های نمونه گیری در مراکز و کمپ های ترک اعتیاد ثبت می شوند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسش نامه و آزمایش و تست اعتیاد به انواع مواد مخدر است.
تجویز متادون به عنوان درمان نگهدارنده (بیش از ۱۸۰ روز) تنها در مراکزی که شرایط لازم را داشته باشند و کاملاً تحت نظارت مقامات بهداشتی باشند مجاز است. متادون یک داروی شبه افیونی صناعی است که عمدتاً از راه خوراکی مصرف می‌شود. مدت اثر متادون پس از طی دوره القاء بیش از ۲۴ ساعت است، بنابراین مصرف یک بار در روز آن در بیشتر اشخاص کافی است.
-عدم موفقیت و رضایت بیمار از سایر روش ها
-افراد با سابقه مصرف طولانی و زنان باردار
-افراد با سابقه تزریق مواد افیونی
-کسانی که دچار اختلال روانپزشکی همراه هستند
-بیماران دچار اختلال مصرف هروئین
-بر اساس نظر روانپزشک برای درمان سرپایی بیمارانی که برای بار اول اقدام به ترک اعتیاد نموده و کمتر از یک سال سابقه اعتیاد دارند
بوپرنورفین یک داروی مسکن مخدر شبیه افیونی است که عمدتاً برای درمان اعتیاد به مواد افیونی استفاده می شود، البته مصارف درمانی دیگری نیز دارد. طبق دستور پزشک و تنها با دستور پزشک این دارو را مصرف کنید. دارو را به اشخاص دیگر توصیه نکنید، مخصوصاً افرادی که سابقه سوء مصرف دارو و اعتیاد داشته اند. بوپرنورفین ممکن است باعث بروز علائم ترک اعتیاد در افرادی که به مواد مخدر اعتیاد داشته اند، بشود. داروی بوپرنورفین را در محلی مطمئن قرار دهید که سایر افراد به آن دسترسی نداشته باشند.
