ﻣﻌﺘﺎد ﻓﺮدی اﺳﺖ که در اﺛﺮ اﺳﺘﻌﻤﺎل مکرر و ﻣﺪاوم ﻣﺘکی ﺑﻪ ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر و یا دارو و یا سایر ﻣﻮاد اﺳﺖ و دارای ﻣﺸﺨﺼﺎت ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ ای هستند.
اول: در اﺛﺮ ﻣﺼﺮف مکرر ﻣﻮاد مخدر و یا دارو ﻋﺎدت روانی ایجاد می ﺷﻮد و این ﻋـﺎدت ﻓـﺮد را ﺑﻪ ﻋﻠﺖ نیاز و ﺗﻤﺎیل روانی ﺑﻪ ﺳﻮی ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر و یا دارو ﺑﻪ ﺣﺪ وﺳـﻮاس ﺗـﺸﻮیق و ﺗﺮغیب نماید.
دوم: ﺑﺮای ﻧﮕﻬﺪاری اﺛﺮی که ﻣﻨﻈﻮر و ﻣﻄﻠﻮب ﻣﻌﺘـﺎد اﺳـﺖ ﻣﻘـﺪار ﻣـﻮاد مخدر ﻣـﺼﺮفی رو ﺑـﻪ اﻓﺰایش رود.
ﺳﻮم: در اﺛﺮ ﻗﻄﻊ مصرف ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر و یا دارو ﻋﻼﺋﻢ ﺧﺎصی در ﻣﻌﺘﺎد ﻇﺎﻫﺮ ﻣـی ﮔـﺮدد کـﻪ آن ﻋﻼﺋﻢ بستگی ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر و یا داروی ﻣﺼﺮفی دارد.
ﭼﻬﺎرم: اعتیاد ﺑﻪ ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر و یا داروی ﻣﻮرد ﻣﺼﺮف ﺑﺮای ﻓﺮد و یا ﺟﺎﻣﻌﻪ زیان آور ﺑﺎﺷﺪ.
• ﻣﻌﺘﺎد ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از شخصی که در نتیجه اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻣﺘﻤﺎدی مواد مخدر در ﺑﺪن وی ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اکﺘﺴﺎبی ایجاد ﺷﺪه، ﺑﻪ قسمی که اﺳﺘﻌﻤﺎل مکرر آن ﻣﻮﺟﺐ کاﺳﺘﻪ ﺷﺪن ﺗـﺪریجی اﺛـﺮات آن می ﮔﺮدد، ﺑﻨﺎﺑﺮاین ﭘﺲ از ﻣﺪتی ﺷـﺨﺺ ﻣﻘـﺎدیر ﺑیـﺸﺘﺮی از مواد مخدر را ﻣـی ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﺪون ﺑـﺮوز ﻧﺎراحتی ﺗﺤﻤﻞ کند و در ﺻﻮرتی که مواد مخدر ﺑـﻪ ﺑـﺪن وی ﻧﺮﺳـﺪ، اﺧـﺘﻼﻻت رواﻧـی و فیزیکـی ﻣﺮﺳﻮم ﺑﻪ ﺳﻨﺪروم ﻣﺤﺮومیت یا سندروم ترک اعتیاد ﺣﺎﺻﻞ می ﺷﻮد.
• ﻣﻌﺘﺎد کسی اﺳﺖ که ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﺗﻌﺎدل ﺑﺪن ﺑﻪ ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر وابستگی پیدا ﻧﻤﻮده و ﺑﺮای اداﻣـﻪ ﺳﻼمتی ﺧﻮد ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ ﻫﺮ روز ﺑه تدریج ﺑﻪ ﻣﻘﺪار مصرف مواد مخدر بیفزاید ﺗﺎ ﺗﻌﺎدل قبلی را به دﺳـﺖ آورد.
• ﻣﻌﺘﺎد شخصی اﺳﺖ که از ﭼﻬﺎر ﻃﺮیق ﺧﻮردن، ﺗﺰریق، دود کردن یا ﺗﻨﻔﺲ، یک یا ﭼﻨﺪ ﻣﺎده ﻣﺨﺪر را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم ﻣﺼﺮف کند و در ﺻﻮرت ﻗﻄﻊ این ﻋﻤﻞ ﺑﺎ مشکلات جسمی، روانی و رﻓﺘﺎری ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎیی یا ﺑﺎ ﻫﻢ رو ﺑه رو ﮔﺮدد.
ﻣﺎده ﻣﺨﺪر این ﻣﻮاد کند کننده ﻓﻌﺎلیت های سیستم اﻋﺼﺎب ﻣﺮکزی، ﺟﺰو ﮔﺮوه ﻣﻮاد سستی زا، مسکن درد و ﺷﺪیداً اعتیادآور می ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻً ایجاد ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺮﺧﻮشی و ﻧﺸﺎط می کنند و ﺑﺮوز همین ﺣﺎﻻت و کیف و ﻟﺬت ﭘﺲ از اولین ﻣﺼﺮف ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺪاوم ﻣﺼﺮف و اعتیاد ﻣـی ﺷـﻮد. مواد ﻣﺨـﺪر در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ از ﺗﻨﻮع زیادی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ﺑﻪ همین ﺟﻬﺖ تقسیمات ﻣﺘﻌﺪدی را از ﻧﻈﺮ ﻣﻨﺸﺎء شیمیایی و طبیعی و آﺛﺎر ﻣﺼﺮف و ﻋﻮارض آن وﺟﻮد دارد.
ﺑﺮخی از ایـﻦ ﻣـﻮاد ﺑـﻪ ﺻـﻮرت طبیعی وﺟﻮد دارﻧﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮیاک که از ﺑﻮﺗﻪ ﺧﺸﺨﺎش به دﺳﺖ می آید. بقیه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺼﻨﻮعی و شیمیایی در آزﻣﺎیشگاه ها ﺳﺎﺧﺘﻪ می ﺷـﻮد. ﺑﺮﺧـی از ﻣﺨـﺪرﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨـﺪ کـﺪئین ارزش اﺳـﺘﻔﺎده ﭘﺰﺷکی و درﻣﺎنی دارﻧﺪ، ولی ﻣﺼﺮف بی رویه و ﻧﺎ به جای آن ها ﺑﺪون ﺗﺠﻮیز ﭘﺰﺷک، ﺧﻄﺮاتی را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارد. ﺑﻪ ﻋﻠﺖ این که ﻣﺼﺮف این ﮔﻮﻧﻪ ﻣـﻮاد مشکلات ﺟـﺪی ﻓـﺮدی و اﺟﺘﻤـﺎعی را ﻣﻮﺟﺐ می ﮔﺮدد، این داروﻫﺎ ﺗﺤﺖ کنترل ﺷﺪید ﻗﺎﻧﻮنی می ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺧﻮردن: بین 20 ﺗﺎ 30 دقیقه.
ﺗﺰریق کردن در رگ: بین 15 ﺗﺎ 30 ﺛﺎنیه.
ﺗﺰریق کردن درﻣﺎهیچه: بین 3 ﺗﺎ 5 دقیقه.
اﺳﺘﻨﺸﺎق: بین 5 ﺗﺎ 8 ﺛﺎنیه.
ریختن در ﭼﺸﻢ: بین 3 ﺗﺎ 5 دقیقه.
