عوارض مصرف الکل در سالمندان

سوء مصرف الکل و اعتیاد به الکل در میان بزرگسالان مسائلی شایع اما شناخته نشده است. یک سوم افراد الکلی مسن در اواخر زندگی با مصرف الکل مشکل دارند، در حالی که دو سوم دیگر با عوارض پزشکی و روانی ناشی از مصرف الکل پیری زودرس می گیرند. اثرات الکل در بیماران مسن به دلیل تغییرات دارویی مرتبط با افزایش سن ممکن است افزایش یابد.

بر خلاف تصور عموم مطالعات نشان داده اند که مصرف الکل به ویژه در مغرب زمین در میان افراد سالمند کمتر از جوانان نیست. یعنی بسیاری از سالمندان در مواجهه با تحولات گسترده زندگی از جمله بازنشستگی، از دست دادن همسر، دوستان و غیره.

تأثیر الکل بر جسم و روان فرد سالمند

احساس انزوا، تنهایی و پوچی زیر فشار روانی قرار گرفته و به مصرف یا سوء مصرف الکل روی می‌آورند. این در حالی است که تأثیر الکل بر جسم و روان فرد سالمند به مراتب بیشتر از تأثیری است که روی فردی جوان می‌گذارد.

تأثیر مقادیر کم الکل

به عنوان مثال مصرف مقادیر کم الکل می تواند تعادل بدن آن ها را به شدت مختل نماید و چون فرد سالمند در کل دچار اختلال عملکرد سیستم اعصاب مرکزی است و سرعت انتقال پیام های عصبی و بروز به موقع واکنش های لازم کاهش یافته اند، می تواند تحت تأثیر الکل دچار سانحه شده و به خود صدمه جدی وارد نماید.

آسیب های الکل به کبد

همچنین با کاهش میزان آنزیم های کبدی و جریان خون در کبد روند سم زدایی الکل بیشتر به طول می انجامد و این غلطت آن را در خون به مدت طولانی تری در سطح بالا نگاه می دارد. به علاوه آسیب به بافت کبدی هم افزایش می یابد.

آسیب های الکل به قلب و استخوان ها

از دیگر تأثیرات منفی الکل بر عملکرد سیستم قلبی- عروقی، استخوان‌ها و مفاصل هستند. واضح است که این اثرات در افراد سالمند از شدت بیشتری برخوردار خواهند بود. لازم به ذکر است که افراد در دوران کهنسالی از انواع داروها، برخی با تجویز پزشک و برخی بدون نیاز به نسخه از جمله بسیاری از داروهای گیاهی، استفاده می کنند. هر دو دسته در ترکیب با الکل می توانند عوارض ناخواسته خطرناکی در پی داشته باشند.

عوارض مصرف الکل در سالمندان

 داروهایی که در ترکیب با الکل می‌توانند عوارض شدیدی به دنبال داشته باشند

  • داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب
  • آنتی بیوتیک ها
  • آنتی هیستامین ها
  • داروهای رقیق کننده غلظت خون (مانند پلاویکس، وارفارین، آسپرین و غیره)
  • داروهای کاهش دهنده قند خون (دیابت)
  • انواع داروهای ضد درد (استامینوفن) ترکیب این داروها با الکل خطرناک است ترکیب داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین با الکل می تواند احتمال خونریزی معده و روده ها را افزایش دهد.

ترکیب داروهای ضد حساسیت حاوی آنتی هیستامین با الکل به شدت خواب آور است. مصرف توأمان استامینوفن با الکل می‌تواند موجب صدمه جدی به کبد شود. به علاوه مصرف همزمان برخی از داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب با مقادیر زیاد الکل می‌تواند حتی منجر به مرگ شود.

الکل اثرات مصرف آنتی بیوتیک مثل خواب‌آلودگی، حالت تهوع و استفراغ، سرگیجه، اسهال و غیره را نیز تشدید می نماید. مصرف همزمان برخی از داروهای کاهش دهنده قند خون با الکل می تواند سبب افت قند در خون شود و فرد دچار شوک شده و حتی بیهوش شود.

خطر مصرف الکل و داروها در دوران کهنسالی

عوارض مذکور و بسیاری دیگر به ویژه برای سالمندان می توانند بسیار خطرناک باشند. باید خاطرنشان کرد که  کهولت سن روندی است طبیعی اما نه چندان خوشایند. پس می بایست در یک زندگی سالم یعنی تغذیه و فعالیت مناسب تا حدودی کنترل شود. لازم است که فرد سالمند به جای روی آوردن به الکل و اعتیاد به الکل برای سرپوش گذاشتن بر مشکلات این دوره، شکوه ثلث سوم زندگی خود را که به بهای گنجینه ای از تجربه، فهم و درک و شخصیت به دست آمده، زائل نکند.

حس ناامیدی در افراد کهنسال و رابطه آن با الکل

جملاتی رایج همچون «از ما دیگر گذشته است» و غیره، نمایانگر نوعی از «حس پایان یافتگی» است که نه تنها به روند کهولت کمکی نمی‌کند که مقدمات افسردگی و احیاناً وابستگی به الکل را هم می‌تواند فراهم نماید به یاد داشته باشیم که سالمندان در مقام «تاریخ زنده» خواه ناخواه دارای ارزش و احترامند.

شکوفایی در دوران کهنسالی

پس می بایست الگوهایی مناسب برای جوان تر ها باشند. در آخر لازم به ذکر است که برخلاف بسیاری از افراد مسن که روند کهولت را نمودی از پایان یافتگی می‌دانند افراد سالخورده‌ای هم هستند که با وجود ابتلا به انواع بیماری‌های جسمی بهترین آثار علمی و ادبی خود را در دوران پیری حتی در آخرین روزهای زندگی تهیه و به نسل های بعدی ارائه داده‌اند. مثل: گوته، ویکتور هوگو و غیره.

کلینیک روان پزشکی و ترک اعتیاد دی موفق ترین کلینیک شبانه روزی تهران می باشد و با مجهزترین امکانات رفاهی آماده ارائه خدمات درمان اعتیاد به انواع مواد مخدر است.