افرادی که از اعتیاد به مواد مخدر رنج می برند، غالباً به یک یا چند مشکل پزشکی همراه مبتلا هستند. مثل بیماری های قلبی عروقی و ریوی، سکته مغزی، سرطان و اختلالات روانی. تصویر برداری مغناطیسی، پرتو نگاری قفسه سینه و آزمایش های خون تأثیر مخرب سوء مصرف مواد مخدر را بر بدن نشان می دهند. برای مثال آزمایش ها نشان می دهند که استعمال دخانیات باعث بروز سرطان دهان، گلو، خون، ریه، معده، پانکراس، کلیه، مثانه و گردن رحم می شود. به علاوه بعضی از مواد مخدر مثل مواد استنشاقی، سلول های عصبی را مسموم می کنند و می توانند به آن ها آسیب برسانند یا سلول های عصبی مغز یا سیستم اعصاب محیطی را تخریب کنند.
غالباً سوء مصرف مواد مخدر و اختلالات روانی هم زمان وجود دارند. در بعضی موارد، اختلالات روانی مقدم بر اعتیادند و در بعضی مواقع سوء مصرف مواد مخدر، ابتلا به اختلالات روانی را سرعت می بخشد. به خصوص در افرادی که آسیب پذیری خاصی دارند. داروها به پنج گروه اصلی محرک ها، افسرده کننده ها، توهم زا ها، مخدرها و مواد شیمیایی فرار تقسیم می شوند. بیشتر آن ها اسم های مشترک دارند، اما لیست کردن تمام قرص ها، پودرها، قطره ها و شربت ها که تأثیرات روحی و روانی دارند دشوار است. سوء استفاده از این مواد موجب آسیب دیدن ارگان های حیاتی بدن شامل کبد، کلیه ها، قلب و مغز و همچنین می تواند منجر به اعتیاد دارویی شود.
اعتیاد دارویی عبارت از، نیاز به استفاده مدارم از دارو می باشد. اما این توضیح جنبه های دارویی مسأله را نشان نداده و گیج کننده است. امروزه، کمیته کارشناسی سلامت جان از عبارت وابستگی دارویی به جای اعتیاد دارویی استفاده می کند. این کمیته وابستگی دارویی را تحت عنوان وابستگی فیزیکی یا روانی یا هر دو به یک داروی خاص بیان می کند که باعث می شود فرد در یک بازده زمانی از دارو استفاده کند که نوع و میزان وابستگی، به نوع ماده مصرفی بستگی دارد. گهگاهی در اخبار، حوادث ناراحت کننده و در عین حال عبرت آموز در خصوص مصرف بی رویه مواد مخدر و روان گردان را می شنویم که نابسامانی خانواده ها را موجب شده است. هربار گروهی افراد سود جو با استفاده از ناآگاهی موردم و فریب جوانان آنان را به ورطه نیستی کشانده و از این راه سود زیادی به جیب می زنند.
یکی از موضوع های اساسی در ارتباط به سلامت جوانان، مصرف مواد مخدر است و از طرفی میزان مصرف مواد مخدر در نوجوانان و جوانان روز به روز در حال افزایش می باشد. سوء مصرف مواد مخدر صنعتی، دیگر به قشر جوان یا فقط به یک کشور خاص محدود نمی شود. امروزه در این دهکده جهانی، روش های زندگی به سرعت الگو برداری می شوند. به این دلیل کشورها باید به طور یکپارچه نسبت به شناسایی و اتخاذ اقدامات لازم در مورد پیشگیری و درمان معضل اعتیاد به مواد مخدر مبادرت کنند.
