درگیری با اعتیاد چه احساسی دارد؟

تجربه اعتیاد

تجربه اعتیاد برای هر فردی که آن را تجربه می‌کند به قدری منحصر به فرد و شخصی است که تقریباً نمی‌توان توصیف کرد که معتاد شدن به چیزی چه حسی دارد. همچنین، احساس اعتیاد بسته به نوع ماده یا رفتاری که فرد به آن معتاد است، می‌تواند متفاوت باشد و حتی برای انواع مختلف ماده یا رفتار نیز ممکن است احساس متنوعی داشته باشد. نقل‌قول‌های افراد بهبود یافته از اعتیاد، می‌تواند به ما بینشی عمیق‌تر بدهد:

• مثل این است که در یک نبرد بی‌پایان با خودتان باشید. می‌دانید که کاری که انجام می‌دهید زندگی‌تان را نابود می‌کند، اما نمی‌توانید متوقف شوید. در ذهنتان مثل زندانی بودن است.
• اعتیاد مانند تلاش برای پر کردن جای خالی است که هرگز پر نمی‌شود. به دنبال چیزی می‌گردید که همیشه دور از دسترس است و این باعث می‌شود در درونتان احساس پوچی کنید.
• اعتیاد به نظر می‌رسد که در حال غرق شدن هستید و این ماده تنها چیزی است که شما را سرپا نگه می‌دارد. اما در واقعیت، شما را به اعماق ورطه می‌کشاند.
• این یک رابطه عشق و نفرت با چیزی است که زندگی‌تان را خراب می‌کند. به خاطر کاری که با شما کرده از آن متنفر هستید، اما نمی‌توانید آن را رها کنید.
• اعتیاد مانند ابر سیاهی است که همه جا دنبالتان می‌آید. نمی‌توانید از آن فرار کنید و این بر هر کاری که انجام می‌دهید سایه می‌اندازد.

در این نقل‌قول‌ها، حس کلی ناتوانی، ناامیدی و نبرد درونی و با مواد مخدر نمایان است. با وجود تمام مشکلاتی که اعتیاد به زندگی فرد وارد می‌کند، عنصری وجود دارد که نمی‌توانید بدون آن زندگی کنید.

به طور دقیق‌تر، برخی از گرایش‌های رایج در رفتار وجود دارد که ممکن است به فردی که هرگز اعتیاد را تجربه نکرده است، نشان دهد که چه احساسی ممکن است داشته باشد. این گرایش‌ها عبارتنداز:

• تمایل شدید به استفاده از ماده یا رفتار معتادکننده که اغلب مقاومت‌ناپذیر است.
• افراد کنترل زندگی و اعتیاد خود را از دست می‌دهند و توقف یا کاهش مصرف را دشوار می‌دانند.
• استفاده از ماده یا رفتار برای فرار از دردهای عاطفی یا روانی که به‌عنوان مکانیزم مقابله‌ای عمل می‌کند.
• نیاز به ماده یا رفتار بیشتر برای تجربه همان اثر اولیه.
• علائم جسمی و روانی ناراحت‌کننده در صورت قطع مصرف، که می‌تواند میل به اعتیاد را تشدید کند.
• احساسات شرم و گناه شدید درباره اعتیاد و رفتار خود که به چرخه اعتیاد کمک می‌کند.
• کاهش علاقه به فعالیت‌ها و روابط قبلی که فرد برای تمرکز بر اعتیاد کنار می‌گذارد.
• تلاش برای مخفی‌کردن اعتیاد و حفظ اسرار برای محافظت از آن.
• ایجاد درگیری با خانواده، دوستان و همکاران که احساس ناامیدی را تقویت می‌کند.
• مشکلات مالی ناشی از هزینه‌های اعتیاد و تلاش برای تهیه منابع آن.
• احساس از دست دادن هویت خود و کنترل زندگی که افراد معتاد تجربه می‌کنند.

آیا فرد معتاد از اعتیاد خود آگاه است؟

همه افراد معتاد نمی‌دانند که دچار اعتیاد هستند یا اینکه استفاده از ماده یا رفتارشان مشکل‌ساز است. آگاهی از اعتیاد می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و با گذشت زمان تغییر کند. بسیاری از افراد به دلیل انکار نمی‌پذیرند که معتاد هستند و تأثیرات منفی آن را نمی‌فهمند.

آن‌ها ممکن است مشکلات را به عوامل دیگر نسبت دهند و حتی به کمک دیگران در حفظ رفتارهای مضر ادامه دهند. اعتیاد به‌تدریج و با افزایش تحمل و اثرات منفی تجمعی شکل می‌گیرد. برخی افراد تا زمانی که به نقطه بحرانی نرسند، متوجه اعتیاد خود نمی‌شوند.

با این حال، برخی دیگر از افراد اعتیاد خود را تشخیص می‌دهند و به دنبال کمک می‌روند. در روانشناسی، فرایند حرکت از انکار تا پذیرش و تمایل به تغییر با مدل چرخه تغییر توصیف می‌شود. بیایید از فرد خیالی X که با اعتیاد به کوکائین دست و پنجه نرم می‌کند، استفاده کنیم تا چرخه اعتیاد را بفهمیم:

پیش فکری: X هنوز نمی‌داند که اعتیاد دارد و آن را انکار می‌کند. او قصد تغییر ندارد و پیامدهای رفتار خود را به حداقل می‌رساند.

تفکر: X متوجه شده که مصرف کوکائین او از کنترل خارج شده و به کاهش آن فکر می‌کند. او مزایا و معایب استفاده را بررسی می‌کند.

آماده‌سازی: X تصمیم گرفته که آماده تغییر و کمک گرفتن است. او تحقیق در مورد کلینیک‌های توانبخشی و ترک اعتیاد را شروع کرده و خود را برای تغییرات آماده می‌کند.

اقدام: X گام‌های واقعی برای اصلاح رفتار خود برمی‌دارد و به کلینیک توانبخشی و ترک اعتیاد مراجعه می‌کند.

حفظ مسیر بهبودی: X اکنون پاک و هوشیار است و باید مسیر بهبودی خود را حفظ کند. او با استفاده از ابزارهای درمانی از کوکائین دوری می‌کند.

لغزش: لغزش یا عود در مسیر بهبودی رایج است. X باید دوباره به مسیر بهبودی خود بازگردد.

خاتمه: X رفتار جدید را به طور کامل در زندگی خود ادغام کرده و خطر عود حداقل است. او دیگر هوس یا وسوسه‌های مرتبط با ماده را تجربه نمی‌کند.

این یک چرخه نامیده می شود به این دلیل که افراد اغلب در مراحل به صورت خطی پیشرفت نمی‌کنند و ممکن است قبل از دستیابی به بهبودی بلندمدت، بارها دچار لغزش یا عود شوند.

درک مرحله تغییر هر فرد می‌تواند به ارائه مداخلات و حمایت‌های مناسب کمک کند. همچنین بسیار مهم است که بدانیم فرآیند تغییر بسیار شخصی است و هر فرد با سرعت خود پیشرفت می‌کند.

تجربه اعتیاد برای هر فرد متفاوت است، اما احساس وابستگی و گریزناپذیری در آن ثابت می‌ماند. برخی افراد ممکن است هنوز از این پویایی آگاه نباشند و بنابراین برای تغییر آمادگی نداشته باشند.

داشتن درک از احساس اعتیاد می‌تواند به مقاومت در برابر این بیماری کمک کند، اما تنها کسانی که قبلاً اعتیاد را تجربه کرده‌اند، واقعاً می‌دانند که اعتیاد چه حسی دارد.