قارچهای سیلوسایبین که معمولاً به عنوان قارچ یا قارچ جادویی شناخته می‌شوند، حاوی ترکیب روانگردان سیلوسایبین هستند. سیلوسایبین یک ماده توهم‌زا است که در چندین گونه قارچ یافت می‌شود و می‌تواند باعث تغییر در ادراک، تفکر و خلق‌وخو شود. تأثیر سیلوسایبین بر فرد می‌تواند بسته به مقدار مصرف، نیت یا حالت ذهنی کاربر، و محیط فیزیکی یا اجتماعی که در آن مصرف می‌شود، متفاوت باشد.
اخیراً، این قارچ‌ها به عنوان یک گزینه درمانی بالقوه برای اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب و اعتیاد در برخی کشورها مورد توجه قرار گرفته‌اند. با این حال، قارچهای سیلوسایبین در بیشتر کشورها غیرقانونی هستند و مصرف آن‌ها می‌تواند خطرات بالقوه و گاهی شدید برای سلامتی به همراه داشته باشد.
سوءمصرف قارچهای سیلوسایبین به ویژه در میان جوانان، به یک نگرانی رو به رشد تبدیل شده است. اگرچه این قارچ‌ها به اندازه سایر مواد مخدر غیرقانونی رایج نیستند، اما استفاده از آن‌ها در میان جوانان به طور فزاینده‌ای نگران کننده است.
بر اساس مطالعه پانل نظارت بر آینده موسسه ملی سوءمصرف مواد مخدر، مصرف ماری‌جوانا و مواد توهم‌زا در سال گذشته توسط جوانان 19 تا 30 ساله در سال 2021 به طور قابل توجهی نسبت به پنج و ده سال قبل افزایش یافته و به بالاترین حد خود از سال 1988 در این گروه سنی رسیده است.
قارچهای سیلوسایبین به طور تاریخی از طریق منابع غیرقانونی در دسترس بوده‌اند. اما اکنون، با قانونی شدن استفاده پزشکی از آن‌ها در برخی ایالت‌های آمریکا، به صورت آنلاین نیز قابل دسترسی هستند. این دسترسی آسان به سوءاستفاده از آن‌ها در میان جوانان کمک کرده است. علاوه بر این، تصور اینکه قارچهای سیلوسایبین یک داروی طبیعی و نسبتاً بی‌خطر هستند، ممکن است به افزایش مصرف آن‌ها در میان جوانان کمک کرده باشد.
رسیدگی به نگرانی‌های فزاینده سوءمصرف قارچهای سیلوسایبین در میان جوانان از طریق آموزش، تلاش‌های پیشگیرانه و مداخله زودهنگام بسیار حیاتی است. این شامل ارائه اطلاعات دقیق درباره خطرات و پیامدهای احتمالی مصرف این قارچ‌ها، تقویت مهارت‌های مقابله‌ای سالم و تشویق دسترسی به درمان و حمایت برای افرادی است که با سوءمصرف مواد مواجه هستند.
عواقب سوءمصرف قارچهای سیلوسایبین می‌تواند بسته به مقدار و تعداد دفعات مصرف متفاوت باشد. در ادامه برخی از اثرات احتمالی سوءاستفاده از این قارچ‌ها آورده شده است.
اثرات روانی: سیلوسایبین می‌تواند تغییراتی در ادراک، تفکر و خلق و خو ایجاد کند که منجر به تغییر حالت‌های هوشیاری، توهمات و تجربیات شدید احساسی می‌شود. این اثرات ممکن است غیرقابل پیش‌بینی باشند. برخی افراد ممکن است اضطراب، پارانویا را تجربه کنند.
اثرات روانشناختی رایج قارچهای سیلوسایبین شامل موارد زیر است:
اثرات فیزیکی: سیلوسایبین می‌تواند علائمی مانند گشاد شدن مردمک چشم، افزایش ضربان قلب، حالت تهوع، استفراغ و ضعف عضلانی ایجاد کند. علاوه بر اثرات روانی که معمولاً دلیل اصلی مصرف این قارچ‌ها هستند، آن‌ها می‌توانند اثرات فیزیکی ناخواسته زیادی نیز به همراه داشته باشند.
اثرات فیزیکی قارچهای سیلوسایبین شامل موارد زیر است:
برخی افراد ممکن است فلش بک را تجربه کنند، یعنی اثرات قارچهای سیلوسایبین را مدت‌ها پس از آخرین مصرف احساس کنند. روانشناسان اغلب این حالت را اختلال ادراک مداوم توهم می‌نامند. فلش بک‌ها در میان افرادی که از مواد توهم‌زا استفاده می‌کنند، رایج است. در حالی که همه افراد این تجربه را نگران‌کننده نمی‌دانند، اما فلش‌بک‌ها می‌توانند شدید، ناخوشایند و مکرر باشند و در برخی موارد، حتی پس از قطع مصرف مواد، مدت زیادی ادامه داشته باشند.
افزایش احتمال وقوع حوادث: قارچهای سیلوسایبین می‌توانند قضاوت و هماهنگی را مختل کرده و خطر تصادفات و صدمات را افزایش دهند. حوادث ناشی از مصرف این قارچ‌ها می‌تواند از ضربه‌ها و کبودی‌های جزئی تا تصادفات بزرگ مانند تصادفات رانندگی (رانندگی تحت تأثیر) یا حملات باشد.
وابستگی روانی: برخی افراد ممکن است به قارچهای سیلوسایبین وابستگی روانی پیدا کنند، که این امر می‌تواند منجر به مصرف مشکل‌ساز مواد مخدر و پیامدهای منفی در زندگی شخصی و حرفه‌ای آن‌ها شود.
درمان و توانبخشی سوءمصرف قارچهای سیلوسایبین ممکن است بسته به شدت مشکل و نیازهای فرد متفاوت باشد. در زیر چند گزینه برای درمان و توانبخشی آورده شده است:
مشاوره و درمان: مشاوره فردی یا گروهی می‌تواند به افراد کمک کند تا محرک‌های مصرف مواد مخدر خود را شناسایی کرده و مهارت‌های مقابله‌ای برای مدیریت این محرک‌ها و هوس‌ها ایجاد کنند.
درمان شناختی رفتاری (CBT): CBT نوعی روان‌درمانی است که به افراد کمک می‌کند تا الگوهای فکری منفی و رفتارهای مرتبط با مصرف مواد را تغییر دهند. این روش یکی از پرکاربردترین درمان‌ها برای اعتیاد است. درمانگر آموزش دیده درمان شناختی رفتاری می‌تواند به افراد کمک کند تا افکار منفی و مکانیسم‌های مقابله‌ای که منجر به مصرف مواد می‌شوند را شناسایی کرده و روش‌های مؤثری برای مقابله با استرس و اضطراب ایجاد کنند.
گروه‌های پشتیبانی: پیوستن به گروه‌های حمایتی مانند معتادان گمنام (NA) می‌تواند احساس امنیت، حمایت اجتماعی و فضایی امن برای به اشتراک گذاشتن تجربیات فراهم کند. این گروه‌ها حس مسئولیت‌پذیری را نیز تقویت می‌کنند.
سم‌زدایی پزشکی: گاهی افراد برای مدیریت ایمن علائم ترک نیاز به سم‌زدایی پزشکی دارند. اگرچه ترک قارچهای سیلوسایبین به اندازه سایر مواد رایج نیست، اما می‌تواند 24 تا 48 ساعت پس از قطع مصرف رخ دهد. سم‌زدایی تحت نظارت پزشکی می‌تواند به حمایت از بیماران در این روند کمک کند و احتمال بهبودی موفقیت‌آمیز را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
برنامه‌های توانبخشی بستری یا سرپایی: این برنامه‌ها می‌توانند محیطی ساختاریافته و امن برای افراد فراهم کنند تا بر بهبودی خود تمرکز کنند و مهارت‌های لازم برای حفظ هوشیاری طولانی مدت را توسعه دهند. با این حال، نیاز به درمان بستری یا سرپایی بستگی به نیازهای خاص فرد، میزان سوءمصرف مواد و عوامل مختلف دیگر دارد.
