به طور کلی، تمام داروهای روانپزشکی دارای برخی عوارض جانبی هستند و مصرف طولانیمدت آنها، به جز در موارد اختلالات ژنتیکی شدید و مزمن، توصیه نمیشود. اضطراب یکی از شایعترین اختلالات روانشناختی است که برای کنترل و درمان آن از داروهای روانپزشکی مختلفی استفاده میشود.
پژوهشگران یک دانشگاه هلندی در تحقیقات خود دریافتند که بنزودیازپینها تأثیرات منفی زیادی بر شناخت دارند. با وجود اینکه استفاده از این داروها بسیار رایج است، اثرات طولانی مدت آنها بر تخریب عصبی و خطر زوال عقل هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
در این پژوهش، ۴۹.۵ درصد از شرکتکنندگان در طول ۱۵ سال گذشته در مقطعی از زمان بنزودیازپین مصرف کرده بودند. نتایج نشان داد که استفاده کلی از این داروها با افزایش خطر زوال عقل مرتبط نیست، اما مصرف طولانیمدت آنها به طور قابل توجهی با کاهش حجم مغز ارتباط دارد.
محققان دریافتند که از میان ۵۴۴۳ شرکتکننده در این پژوهش، ۷۲۶ نفر، معادل ۱۳.۳ درصد دچار زوال عقل شدهاند. یافتهها نشان میدهد که مصرف طولانیمدت بنزودیازپین ممکن است باعث کوچک شدن بخشهایی از مغز شود که در تنظیم حافظه و خلق و خو نقش دارند.
اولین بار در سال ۱۹۸۲ تحقیقی انجام شد که نشان داد مغز افرادی که بنزودیازپین مصرف میکنند، در مقایسه با افرادی که این داروها را مصرف نمیکنند، آسیبدیده و کوچکتر است.
در سال ۲۰۲۳، با گزارش مصرف بنزودیازپین توسط بیش از ۳۰ میلیون آمریکایی، یک نظرسنجی جامع از ۱۲۰۷ نفر نشان داد که ۷۶.۶ درصد از آنها علائم پس از قطع مصرف را تجربه کردهاند که این علائم برای یک سال یا بیشتر ادامه داشته است. بیش از نیمی از شرکتکنندگان نیز افکار یا اقدام به خودکشی را گزارش کردند.
اگرچه آخرین یافتهها تا حدی این الگو را تایید میکنند، اما محققان هلندی به این نتیجه رسیدند که مصرف کلی بنزودیازپینها با افزایش خطر زوال عقل مرتبط نیست. با توجه به اینکه ۱۳.۳ درصد از شرکتکنندگان در بررسی سیستماتیک آنها دچار زوال عقل شدهاند، این نشان میدهد که بنزودیازپینها علت اصلی یا واضح زوال عقل نیستند.
بنزودیازپینها داروهایی هستند که سیستم عصبی مرکزی را تضعیف میکنند و برای درمان اضطراب و بیخوابی تجویز میشوند. این داروها بسیار اعتیادآور هستند و استفاده نادرست از آنها میتواند به مشکلات جدی مانند کاهش فشار خون، آسیب به کبد و کلیه و حتی اوردوز منجر شود.
بنزودیازپینها از پرمصرفترین داروهای ضداضطراب هستند که برای درمان مشکلاتی مانند اضطراب، استرس، تشنج و بیخوابی تجویز میشوند. کلونازپام، دیازپام، لورازپام و کلردیازپوکساید نمونههایی از این داروها هستند.
دهها نوع بنزودیازپین با نسخه پزشک در دسترس هستند و نسخههای غیرقانونی و تقلبی آنها نیز در بازار سیاه یافت میشوند. بنزودیازپینهای تجویز شده برای استفاده سرپایی معمولاً به صورت قرص یا کپسول برای بلعیدن هستند، در حالی که انواع تزریقی آنها در بیمارستانها استفاده میشود. این داروها دارای قدرتهای مختلفی هستند؛ برخی کوتاه اثر هستند و اثراتشان چند ساعت طول میکشد، در حالی که برخی دیگر اثر طولانی دارند و اثراتشان چندین روز باقی میماند.