در دنیای مدرن امروز با افزایش شهرنشینی، آلودگی هوا، ساعات کاری طولانی، فاصله زیاد از محل کار، اضطراب و فشار روانی ناشی از کار، مشکلات اقتصادی و مسائل مشابه، افراد تحت فشار روانی زیادی قرار میگیرند که میتواند در بلندمدت منجر به بروز بیماریهای عصبی، روانی و حتی جسمانی بشود.
مطالعه جدیدی که در مجله Ecopsychology منتشر شده است نشان می دهد که گذراندن وقت در طبیعت، حتی برای تنها 10 دقیقه، می تواند مزایای کوتاه مدتی برای بزرگسالان مبتلا به اختلالات روانی داشته باشد. این متاآنالیز که طی 30 سال تحقیقات منتشر شده در مورد اثرات اجتماعی، روانی و جسمانی قرار گرفتن در معرض طبیعت از جمله محیطهای شهری را بررسی کرده است.
مطالعات متعددی نشان دادهاند که گذراندن وقت در طبیعت استرس را کاهش میدهد، عملکرد شناختی را تقویت میکند و خلق و خو را بهبود میبخشد.
جوآنا بتمن، استاد کالج مددکاری اجتماعی دانشگاه یوتا و پژوهشگر اصلی این مطالعه، بیان کرد: با وجود شناخته شدن نقش طبیعت در سلامت انسان، ارائه دهندگان خدمات بهداشت رفتاری و مراقبتهای بهداشتی اغلب آن را به عنوان یک عنصر تاثیر گذار نادیده میگیرند. هدف تیم تحقیقاتی این بود که راهنماییهای مبتنی بر شواهد را برای این ارائهدهندگان فراهم کنند.
از میان 14,168 مطالعه اولیه، بتمن و تیم او تجزیه و تحلیل خود را بر روی 45 مطالعه متمرکز کردند که شامل 1,492 بزرگسال با بیماریهای روانی تشخیص داده شده بودند. این مطالعات شامل مداخلات درمانی ساختار یافته و تجربیات مستقل در طبیعت بودند.
مدت زمان قرار گرفتن در معرض طبیعت در میان شرکتکنندگان این تحقیق متفاوت بود؛ از 10 دقیقه در یک پارک شهری تا چندین روز در محیطهای غیر شهری. برخی از مطالعات از قرار گرفتن در معرض طبیعت به صورت متناوب، با دورههای کوتاهتر و چندین بار در هفته یا ماه استفاده کردند، در حالی که برخی دیگر از دورههای طولانیتر و مداوم بهره بردند. همه انواع قرار گرفتن در طبیعت نتایج مثبتی به همراه داشتند.
پژوهشگران خاطرنشان کردند که صرف تنها 10 دقیقه در طبیعت شهری نیز، برای کسانی که فاقد زمان، منابع و یا پشتیبانی برای شرکت در تجارب و سفرهای طولانی خارج از شهر هستند، در دسترستر است و میتواند کمتر مضطرب کننده باشد.
این تجزیه و تحلیل نشان داد که فضاهایی مانند رودخانهها، دریاچهها و اقیانوسها، همراه با فعالیتهایی مانند کمپینگ، کشاورزی و باغبانی بیشترین تأثیرات مثبت را داشتند. طبیعت شهری، کوهها و جنگلها نیز مزایای قابلتوجهی را ارائه کردند. این نتایج بر اهمیت حفظ فضاهای سبز در محیطهای طبیعی و شهری تاکید میکند.
بنابراین، یکی از سادهترین و مؤثرترین روشها برای کاهش اثرات منفی شهرنشینی میتواند پناه بردن به طبیعت و طبیعتگردی باشد. طبیعت میتواند به آرامش روانی و کاهش استرسهای ناشی از زندگی ماشینی و پرتنش شهری کمک کند و در بلندمدت از بروز بیماریهای روحی، روانی و جسمانی پیشگیری کند.