خودکشی یکی از چالش‌های بهداشت روان و یکی از ده علت اصلی مرگ در بسیاری از کشورها است. این مسئله پیچیده به دلیل تعامل عوامل مختلف زیستی، ژنتیکی، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی رخ میدهد که سالانه بیش از 700,000 نفر را در سراسر جهان به کام مرگ می‌کشاند. هر خودکشی تأثیرات اجتماعی، عاطفی و اقتصادی گسترده‌ای دارد و این مسئله نه تنها بر فرد آسیب‌دیده تأثیر می‌گذارد، بلکه خانواده و جامعه را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
روز جهانی پیشگیری از خودکشی در سال 2003 توسط انجمن بین‌المللی پیشگیری از خودکشی با همکاری سازمان بهداشت جهانی تأسیس شد. این روز که هر سال در 10 سپتامبر برگزار می‌شود، با هدف جلب توجه به موضوع خودکشی، کاهش انگ و افزایش آگاهی در میان سازمان‌ها، دولت‌ها و عموم مردم، پیامی منحصر به فرد مبنی بر قابل پیشگیری بودن خودکشی ارائه میدهد.
موضوع سه ساله روز جهانی پیشگیری از خودکشی برای سال‌های 2024-2026، «تغییر روایت در مورد خودکشی» با شعار «مکالمه را شروع کنید» است. هدف این موضوع افزایش آگاهی درباره اهمیت کاهش انگ و تشویق به گفتگو برای پیشگیری از خودکشی است. تغییر روایت در مورد خودکشی به معنای تغییر نحوه درک ما از این مسئله پیچیده و حرکت از فرهنگ سکوت و انگ به سمت درک و حمایت است.
هر گفتگویی، حتی اگر کوچک باشد، به ایجاد یک جامعه حامی و فهمیده کمک می‌کند. با شروع این مکالمات حیاتی، می‌توانیم موانع را از میان برداریم، آگاهی را افزایش دهیم و فرهنگ‌های حمایتی بهتری ایجاد کنیم.
این موضوع همچنین بر اهمیت اولویت دادن به پیشگیری از خودکشی و سلامت روان در سیاست‌گذاری تأکید دارد و خواستار اقدام دولت‌ها است. تغییر روایت نیازمند حمایت از سیاست‌هایی است که سلامت روان را در اولویت قرار می‌دهند، دسترسی به مراقبت را افزایش می‌دهند و از افراد نیازمند به کمک را حمایت می‌کنند.
بین فکر کردن به خودکشی و اقدام به آن یک طیف وجود دارد. برخی افراد هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها قبل از اقدام، به آن فکر و برنامه‌ریزی می‌کنند، در حالی که برخی دیگر به صورت تکانشی و بدون قصد قبلی دست به خودکشی می‌زنند.
دلیل اینکه برخی افراد با وجود شرایط سخت و چالش‌برانگیز، اقدام به خودکشی نمی‌کنند، این است که از سلامت روانی بالایی برخوردارند، توانایی مدیریت افکار و هیجانات خود را دارند و مهارت‌های خودکنترلی و حل مسئله را به خوبی آموخته و به کار می‌گیرند.
بین ۷۵ تا ۹۰ درصد خودکشی‌ها توسط افرادی انجام می‌شود که حداقل یک سال با یک اختلال روانی مواجه بوده‌اند. از آنجا که خودکشی یکی از سه علت اصلی مرگ در میان دانشجویان است، دانشگاه‌ها می‌توانند نقش مهمی در ایجاد مهارت‌های لازم برای مقابله با فشار روانی در جوانان ایفا کنند.
پیشگیری از خودکشی مستلزم آگاهی، حمایت اجتماعی و درمان مناسب است. صحبت کردن درباره احساسات و مشکلات، مراجعه به مشاوران و روانشناسان، و ایجاد شبکه‌های حمایتی می‌تواند به کاهش این مشکل کمک کند. توجه به سلامت روان و فراهم کردن بسترهای حمایتی برای افراد در معرض خطر بسیار ضروری است.
