اغلب بیماران در حال بهبود اعتیاد و خانواده های آن ها ترس عود اعتیاد را دارند، بهتر است برای آن آماده شده و آن را درک کنید زیرا عود اعتیاد و بازگشت مجدد مصرف مواد مخدر بسیار شایع است. اگر چه عودها اجتناب ناپذیر نیستند، اما شایع هستند. معمولاً بیماران قبل از دستیابی به بهبودی طولانی مدت یک یا چند مرتبه عود اعتیاد را تجربه می کنند. عود اعتیاد یک فرصت یادگیری برای ارزیابی این است که چه چیزی مانع از رسیدن به اهداف بازیابی می شود. به عنوان والدین یا مراقب، ضروری است که عود اعتیاد را جدی نگیرید و در عوض به دنبال راه هایی برای کمک به بیمارتان برای بازگشت به مسیر درست درمان اعتیاد بگردید.
برای جلوگیری از عود با بیمارتان همکاری کنید. افرادی که در دوران نقاهت هستند ممکن است تمایل مکرر به نوشیدن مشروبات الکلی یا مصرف مواد مخدر داشته باشند. این بخش طبیعی بهبودی اعتیاد است و مهم است که شما در کنار بیمارتان باشید و شرایط او را درک کنید، موقعیتهای پرخطر را پیشبینی کنید (مانند مهمانی که در آن نوشیدنی های الکلی وجود دارد یا مواد مخدر ارائه خواهد شد) و راه های مدیریت آن ها را برنامه ریزی کنید.
عود اعتیاد می تواند در زمان های خوب نیز اتفاق بیفتد. گاهی اوقات عود زمانی اتفاق میافتد که فرد به خوبی با ترک مصرف مواد مخدر یا الکل کنار آمده و احساس بهبودی، سلامت، اعتماد به نفس و درمان کامل می کند و معتقد است که او آماده است تا به حالت عادی برگردد. در بعضی از بیماران استفاده منظم یا کنترل شده از مواد مخدر یا الکل به عود اعتیاد منجر می شود.
فرد ممکن است دوره ماه عسل استفاده از آن ها را به خاطر بسپارد (حتی ممکن است مدت ها پیش بوده باشد)، جایی که استفاده از آن باعث نشده است مشکلی برای او پیش بیاید و ممکن است بخواهد با مصرف محدود و کنترل شده به آن احساسات دست یاب، اما این اغلب غیرممکن و خطرناک است زیرا اعتیاد باعث تغییر جسمی و آرایش مغز می شود و فرد در حال بهبودی دیگر قادر به استفاده از مواد مخدر یا الکل به صورت کنترل شده نیست.
اگر یک عود برای فرزند شما اتفاق بیفتد، ممکن است به این معنی باشد که او باید دوباره با درمان ارتباط برقرار کند، سریع با کلینیک و پزشک او درمان بگذارید و حضور او در جلسات گروه پشتیبانی را افزایش دهید و اثربخشی را دوباره ارزیابی کنید.
داروها و پی گیری سلامت روان و هم چنین تجویزات پزشک متخصص پس از بررسی اوضاع در زمان عود اعتیاد می تواند کمک های بسیار زیادی به شما نماید. در این صورت پزشک متخصص، وضعیت را ارزیابی کرده و سطح مراقبتی را که در نظر می گیرد توصیه می کند که برای بیمار بسیار مفید باشد. پیشگیری از عود را تقویت می کند و مهارت های اجتماعی و زندگی (ابزارهای رفتاری طراحی شده برای کمک به یک نوجوان یا جوان برای مقابله با استرس ها و چالش های زندگی روزمره و ایجاد عزت نفس بیشتر به منظور مدیریت بهتر بهبودی آن ها) را پیشنهاد می کند.