راه ترک اعتیاد به ندرت یک مسیر مستقیم است، زیرا بیشتر معتادان در طول مسیر ترک اعتیاد حداقل یک بار عود را تجربه کرده اند. در طول روند بهبودی اعتیاد، معتادان به طور حتم با عوامل استرس زای کار یا خانواده روبرو می شوند، که آن ها را مجبور به شروع دوباره مصرف مواد مخدر می کند.
هوس مصرف مواد مخدر هرگز به طور کامل از بین نمی رود و در دوره های استرس زا با تمام قدرت برمی گردد. عود و بازگشت مجدد اعتیاد در بین معتادان بهبود یافته معمول است، اما اجتناب ناپذیر نیست.
دانستن علائم هشدار دهنده و «عوامل محرک» عزیزانتان در جلوگیری از عود اعتیاد یا به حداقل رساندن شدت آن ها مفید است. بیشتر عودها به طور ناگهانی اتفاق نمی افتد، بنابراین اگر در هنگام بهبودی بیمارتان متوجه رفتار مشکوک شدید، ممکن است بتوانید قبل از انجام کاری که به پشیمانی برسد، به او کمک کنید.
مانند هر بیماری مزمن دیگر، عود اعتیاد به بیماری که قبلاً بهبود یافته است اشاره دارد و درست مثل یک بیماری مکرر قلب یا ریه، همه عودهای اعتیاد برابر نیستند. در بیشتر موارد، عود به دو دسته تقسیم می شود:
1-لغزش
2-عود کامل
لغزش در زمان مصرف معتادان بهبود یافته به مقدار کمی از یک ماده غیرقانونی گفته می شود و سپس متوقف می شوند. این لغزش ها شامل نوشیدن یک جرعه شراب در مهمانی یا کشیدن تریاک هنگام عبور از مسیر شخصی است. اکثر مردم به سختی این حوادث را به عنوان مصرف سخت مواد مخدر به حساب می آورند، اما برای معتادان بهبود یافته مهم است که به این لغزش ها اعتراف کنند و اقدامات لازم برای جلوگیری از تکرار آن ها را انجام دهند. پس از یک دوره پرهیز از مصرف مواد مخدر، حتی فقط مقدار کمی از یک نوع ماده مخدر می تواند هوس مصرف بیشتر مواد مخدر را احیا کند.
عود اعتیاد هنگامی اتفاق می افتد که معتادان به دنبال مصرف مواد مخدر باشند. این می تواند یک جلسه یا بیشتر باشد، اما تا زمانی که آن ها دوباره به درمان برگردند، این عود اعتیاد محسوب می شود. اگر این کار را نکنند، این یک عود محسوب می شود که باعث بازگشت به اعتیاد کامل می شود.
هر کسی دلایل خاص خود را برای عود مجدد اعتیاد دارد، اما برای بیشتر معتادان در حال بهبودی، عواطف ناخوشایند و موقعیت های استرس زا عود می کنند. از این رویدادها یا احساسات به عنوان «محرک ها» یاد می شود. بیشتر توانبخشی در اطراف معتادان است که عوامل محرک شخصی آن ها را شناسایی می کند و استراتژی هایی را برای چگونگی اجتناب و یا مدیریت آن ها طراحی می کند.
از آن جا که اجتناب از اکثر عوامل محرک کاملاً غیرممکن است، بسیار مهم است که معتادان یاد بگیرند که چگونه در هنگام ترک اعتیاد با استرس های اجتناب ناپذیر کنار بیایند.
