مصرف بیش از حد دارو ممکن است تصادفی یا عمدی باشد. آن ها زمانی رخ می دهند که فرد بیش از دوز توصیه شده پزشکی مصرف کند یا بیش از تحمل بدن، مواد مخدر مصرف کند. با این حال، برخی از افراد ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به برخی داروها داشته باشند، بنابراین انتهای پایین (خطرناک تر) یک دارو ممکن است برای آن ها سمی باشد. دوزی که هنوز در محدوده استفاده پزشکی قابل قبول است ممکن است برای بدن آن ها بسیار زیاد باشد.
زمانی که متابولیسم فرد نتواند به اندازه کافی سریع دارو را سم زدایی کند تا از عوارض جانبی ناخواسته جلوگیری شود، داروهای غیرقانونی که برای افزایش مصرف استفاده می شوند، ممکن است در مقادیر بیش از حد مصرف شوند.
قرار گرفتن در معرض مواد مخدر و مصرف مقدار زیاد آن که می تواند باعث آسیب شود، مسمومیت نامیده می شود. هر چه دوز بالاتر یا بیشتر مصرف شود، مسمومیت بدتر است. واکنش افراد به مصرف بیش از حد مواد مخدر متفاوت است. درمان، متناسب با نیازهای فرد انجام می شود.
مصرف بیش از حد مواد مخدر می تواند افراد در هر سنی را درگیر کند. این بیماری در کودکان بسیار کم سن (از سن یک تا حدود پنج سالگی) و در میان نوجوانان تا سن سی سالگی شایع است.
علت مصرف بیش از حد دارو تصادفی یا سوء استفاده عمدی است. مصرف بیش از حد تصادفی ناشی از بلعیدن دارویی در دستان کودک خردسال یا بزرگسالی با اختلالات ذهنی است. یک بزرگسال به ویژه افراد مسن یا افرادی که داروهای زیادی مصرف می کنند. مصرف بیش از حد هدفمند برای یک اثر مطلوب است، یا برای افزایش یا آسیب رساندن به خود.
کودکان خردسال ممکن است به دلیل کنجکاوی خود در مورد داروهایی که ممکن است پیدا کنند، مواد مخدر را به طور تصادفی قورت دهند. مجموعاً هزاران مورد مرگ ناشی از مصرف بیش از حد مواد مخدر در جهان رخ می دهد که هم تصادفی و هم عمدی هستند.
مصرف بیش از حد مواد افیونی در حال حاضر علت اصلی مرگ و میر تصادفی در جهان است و حتی از تصادفات وسایل نقلیه موتوری نیز پیشی می گیرد. مرگ و میر ناشی از مصرف بیش از حد قابل پیشگیری است و مصرف نالوکسان می تواند یک زندگی را نجات دهد.
مرگ و میر ناشی از مصرف بیش از حد مواد افیونی قابل پیشگیری است. بیشتر مصرف بیش از حد مواد مخدر شامل مواد افیونی، از جمله هروئین و مسکن‌های تجویزی است. مسکن های تجویزی مانند اکسی کدون یکی از علل فزاینده مصرف بیش از حد دارو هستند. نالوکسان دارویی است که اثرات مصرف بیش از حد مواد افیونی را معکوس می کند. بیشترین مرگ و میر ناشی از مصرف بیش از حد مواد مخدر در شهر نیویورک و در خانه اتفاق می افتد. بیشترین مصرف بیش از حد مواد مخدر مشاهده می شود، به این معنی که شخص دیگری می تواند برای کمک تماس بگیرد.
