سیگار کشیدن، عمل دم و بازدم بخار مواد سوزانده شده گیاهی است. انواع مواد گیاهی وجود دارند که دود می شوند، از جمله ماری جوانا و حشیش. تنباکو همان طور که در سیگار موجود است در قلیان یا پیپ هم دود می شود. تنباکو حاوی نیکوتین، یک آلکالوئید است که اعتیادآور است و می تواند اثرات روانگردان هم داشته باشد و هم می تواند تحریک کننده و هم می تواند آرام بخش باشد.
سیگار کشیدن و استفاده از توتون و تنباکو، برای مدت طولانی با تمرین سرخپوستان آمریکا، معرفی شد. سیگار کشیدن به زودی به مناطق دیگر گسترش یافت و امروزه علیرغم استدلال های پزشکی، اجتماعی و مذهبی علیه آن، در سراسر جهان به طور گسترده ای استعمال می شود.
در آغاز قرن بیستم، رایج ترین محصولات تنباکوT سیگار و تنباکو جویدنی بود. محصولات دخانی، مشکوک به ایجاد برخی اثرات نامطلوب بر سلامتی بودند، در حالی که تنباکو دارای خواص دارویی هم بود. بسیاری از دانشمندان و متخصصان بهداشت آن زمان از مصرف دخانیات برای اثراتی مانند بهبود تمرکز و عملکرد، رفع خستگی و افزایش خلق و خوی حمایت می کردند.
در آغاز قرن 21، برعکس، تنباکو به عنوان اعتیادآور و یکی از مخرب ترین عوامل مرگ و بیماری در جهان شناخته شد. علاوه بر این، به دلیل افزایش سریع مصرف دخانیات در کشورهای در حال توسعه در اواخر قرن بیستم، تعداد مرگ و میرهای ناشی از سیگار کشیدن در سال به سرعت در قرن 21 افزایش می یابد.
علت اصلی تشدید تعداد مرگ و میر و حوادث ناشی از مصرف دخانیات، افزایش زیاد سیگار کشیدن در طول قرن بیستم است. در آن زمان سیگار تقریباً 80 درصد از بازار دخانیات جهان را تشکیل می داد. با این وجود، همه محصولات دخانی سمی و اعتیادآور هستند. در برخی از مناطق جهان، استفاده از محصولات دخانی بدون دود یک نگرانی عمده برای سلامتی است.
محصولات دخانی با انواع مختلفی تولید می شوند. مواد افزودنی برای حفظ عمر مفید دخانیات، تغییر ویژگی های سوزاندن آن، کنترل میزان رطوبت آن، جلوگیری از خروج تخم های حشره ای که ممکن است در مواد گیاهی وجود داشته باشد، اثرات تحریک کننده نیکوتین را پنهان کرده و طیف وسیعی از طعم ها و عطرها را به آن می دهد، دود ناشی از سوزاندن تنباکو و این افزودنی ها از بیش از 4000 ترکیب شیمیایی تشکیل شده است. بسیاری از این ترکیبات بسیار سمی هستند و تأثیرات متفاوتی بر سلامتی دارند.
ترکیبات اولیه دود تنباکو نیکوتین، قیر (بقایای ذرات ناشی از احتراق ) و گازهایی مانند دی اکسید کربن ومونوکسید کربن است. اگرچه نیکوتین می تواند در دوزهای بالا بسیار سمی باشد، اما اثر سمی آن به عنوان دود تنباکو در مقایسه با بسیاری از سموم دیگر در دود بسیار اندک است. اصلی ترین اثر نیکوتین اعتیادآور بودن آن است.
مونوکسید کربن دارای اثرات عمیق و فوری بر سلامتی است که به راحتی وارد جریان خون می شوند، جایی که به هموگلوبین متصل می شود، مولکول موجود در گلبول های قرمز خون که مسئول انتقال اکسیژن در بدن است. مونوکسید کربن اکسیژن را روی مولکول هموگلوبین جابجا می کند و فقط به آرامی حذف می شود. بنابراین، افراد سیگاری اغلب سطوح بالایی از مونوکسید کربن را تجمع می دهند که اکسیژن بدن را از بین می برد و فشار زیادی بر کل سیستم قلبی عروقی وارد می کند.