هزینه های اجتماعی نسبت داده شده به اعتیاد به مواد مخدر شیمیایی، به خوبی مستند و به خاطر آن اظهار تأسف شده است. در سطح ملی، هزینههای اقتصادی سوء مصرف مواد مخدر و الکل، در حدود میلیاردها دلار تخمین زده شده و برنامه سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد در بین این تخمین ها مواردی مانند هزینه های درمان و پیشگیری، هزینه های مراقبت از سلامتی، زیان های بهره وری شغلی، اثرات جرایم مرتبط با مواد مخدر و تلاش های مربوط به رفاه اجتماعی وجود داشتند.
مطالعه موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر مشخص کرد که بیش از نصب این هزینه ها توسط حکومتهای محلی، ایالتی و ملی (یعنی توسط پرداخت کنندگان مالیات، پرداخته میشوند)، شرکتهای بیمه خصوصی و قربانیان تقبل می شوند، در حالی که بقیه، توسط افراد معتاد و خانواده های آنها پرداخت می گردد. برای تصحیح این واقعیت، باید اشاره کنیم که این اعداد به طور ویژه زمانی مشکل ساز هستند که در نظر بگیریم هر شهروند (مرد، زن و کودک) هر سال در حدود هزار دلار به خاطر هزینههای غیرضروری مراقبت از سلامتی، افزایش محکومیت قضایی، تصادفات اتومبیل، هزینه های جرم و بهره وری از دست رفته، پرداخت میکند که تمامی این هزینه ها ناشی از اعتیاد به انواع مواد شیمیایی هستند.
در رابطه با تحلیل هزینه های اقتصادی ناشی از مصرف الکل و مواد مخدر، باید اشاره کنیم که مطالعات جامع اداره سیاستگذاری ملی کنترل مواد مخدر از روی این ها و مطالعات دیگر میتوانیم مقدار هزینه های نسبت داده شده به این اختلالات را استخراج کنیم. به خاطر اثرات سوء مصرف الکل و مواد مخدر میلیاردها دلار هزینه می شود که مجموع این ها بیانگر افزایش تقریباً ۵۰ درصدی هزینه های اقتصادی در یک دوره زمانی است و به طور واضح حاکی از این است که مشکل اعتیاد به مواد مخدر از بین نمی رود. شاید بهترین شیوه برای شناسایی اثرات غم انگیز سوء مصرف مواد مخدر، تقسیمبندی حوزههای مختلف زیان دیده و برجستهسازی پول هایی است که در آنها هزینه میشود. به همین دلیل، در ادامه، هزینههای درمان، هزینه های مراقبت از سلامتی، زیان های بهره وری شغلی، هزینه های مربوط به جرم، هزینه های رفاه اجتماعی، که این هزینه ها چگونه به طور مستقیم بر خانواده ها اثر می گذارند باید بررسی شوند.
درمان و پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر با توجه به این که سالانه تقریباً ۳ تا ۵ میلیون نفر درمان مرتبط با سوء مصرف مواد مخدر دریافت میکنند، در این رابطه جامعه پول چشمگیری برای پیشگیری و درمان اختلال اعتیاد به مواد مخدر هزینه می کند. در حقیقت هزینه زیادی به پیشگیری و درمان عوارض ناشی از سوء مصرف مواد مخدر اختصاص داده میشود. زمانی که پول در برنامههای پیشگیری هزینه میشود به نظر می رسد که هزینه های اجتماعی کاهش می یابد. برخی از اشکال درمان اعتیاد به مواد مخدر بر کاهش هزینه معطوف هستند. به طور مثال افرادی هم که دنبال اشکال سنتی تر درمان هستند هزینه های چشمگیری را متقبل می شوند.