در عصر حاضر یکی از مشکلات جامعه گرایش افراد، مخصوصاً جوانان به سمت مصرف انواع مختلف مشروبات الکلی است. متأسفانه در کشور ما هم برخی از افراد جامعه از هر قشر اجتماعی و گروه های مختلف به سمت مصرف نوشیدنی های الکلی روی آورده اند. کاهش سن مصرف الکل به بیست سال حاکی از تهدیدی است که پیامدهای خطرناک آن در حال فراگیر شدن است.
فاکتورهای زیادی به تصمیم انسان جهت نوشیدن الکل و پیشرفت به سوی وابستگی به الکل اثر دارد. به عنوان مثال بعضی از جوانان به انگیزه کاهش تنش و افسردگی الکل مصرف می کنند.
بسیاری از مردم راجع به الکل شناخت بسیار کمی دارند، مثلاً از اثرات الکل بر بدن یا اصلاً آگاهی ندارند یا بسیار کم و ناچیز آگاهی دارند. یک سری اطلاعات غلط و غیر علمی و در واقع دقیقاً مخالف با دانش پزشکی در ذهن تقریباً تمام مصرف کنندگان مشروبات الکلی وجود دارد.
به عنوان مثال بسیاری تصور می کنند مشروبات الکلی به ویژه آبجو برای درمان سنگ کلیه مفید است و یا بسیاری از مصرف کنندگان این ذهنیت را دارند که هر نوشیدنی و خوردنی مجاز که در کشورهای پیشرفته و پیشگام در علم طب تولید، مصرف و یا صادر می شود دلیل بر سالم و مفید بودن آن است.
از عوارض مصرف الکل روی مغز می توان به مشکل راه رفتن، اختلال دید، اختلال تکلم، کاهش سرعت واکنش و کاهش حافظه اشاره کرد. اختلال حافظه برای دوره ای از زمان رخ می دهد که فرد زیاد الکل نوشیده است. در این اختلال شخص قادر نیست مطالب پنج تا ده دقیقه قبل را به یاد آورد.
دوره های فراموشی ممکن است بسیار ناراحت کننده باشد چون ممکن است شخص بترسد که مبادا ندانسته به کسی آسیب رسانده یا ضمن مستی رفتارهای غیر عاقلانه نشان دهد. ولی از آن جا که سایر قوای هوشی این افراد به خوبی حفظ می شوند می توانند تکالیف پیچیده را انجام دهند.
اغلب در الکلی ها، به دنبال یک دوره زیاده روی حاد در مصرف الکل زوال عقلی رخ می دهد. زوال عقلی به تخریب حافظه بدون اختلال هوشیاری گفته می شود. به طور کلی زوال عقل اساساً بیماری سالمندان است. اگر الکل به مقدار زیادی مصرف شود خطر بروز دو نوع سکته مغزی بالا می رود یکی به نام سکته مغزی خونریزی کننده و دیگری سکته مغزی با کاهش اکسیژن می باشد.
آسیب مغزی ناشی از مصرف الکل می تواند به طور مستقیم یا غیر مستقیم به دلیل عوارض مصرف الکل و یا تغذیه نامناسب در مصرف کنندگان الکل باشد. سوء تغذیه سبب می شود که حدود هشتاد درصد الکلی ها دچار کمبود ویتامین گروه ب شوند و به همین علت نیز دچار سندرم فراموشی گردند. طبق تحقیقات دانشمندان در آمریکا سوء مصرف الکل به طور متوسط حدود ده تا پانزده سال از طول عمر انسان می کاهد.
الکل از راه دهان و مری جذب خون می گردد (به مقدار کم) ولی از ناحیه معده و روده به خصوص روده کوچک به سرعت جذب می شود. اوج غلظت خونی در سی تا نود دقیقه حاصل می شود. معده خالی سبب تسریع جذب و کاهش زمان رسیدن به اوج سطح خونی می شود. نود درصد الکل در کبد متابولیزه می شود و ده درصد از طریق کلیه ها دفع می شود.
شایع ترین عارضه اعتیاد به الکل آسیب به کبد و سیروز کبدی می باشد که به خصوص زنان به آن حساس تر هستند و در همراهی با هپاتیت شدیدتر می شود. چیزی که مهم است این است که سرطان سلول کبدی معمولاً در همین بیماری سیروز کبدی ایجاد می گردد. این سرطان یکی از شایع ترین سرطان هاست و از علل مهم مرگ و میر به ویژه در مردان میانسال محسوب می شود.
نود درصد الکل نوشیده شده نهایتاً وارد کبد می شود و در این فرآیند کبد دچار صدمات درمان ناپذیری می شود. تنها راه درمان، پیوند کبد است که در افراد الکلی پیشنهاد نمی شود.
شب ادراری فقط مخصوص کودکان نمی باشد و علل گوناگون جسمانی و روحی دارد. الکل اگر قبل از خواب مصرف شود به علت اثر مدر اغلب موجب شب ادراری می شود. در نظر عوام مردم برای درمان سنگ کلیه استفاده از مشروبات الکلی بسیار کارآمد است. ولی از نظر بالینی مهمترین محرک تولید اسیداوریک در خون انسان، الکل می باشد که تولید جدید آن را به طور چشمگیری بالا می برد.
افرادی که تولید و ترشح بیش از حد اسیداوریک دارند در معرض خطر ایجاد سنگ های کلیوی هستند. سنگ ها ممکن است از اسیداوریک تشکیل شده باشند یا آن که اسیداوریک ممکن است هسته تشکیل سنگ های کلسیم یا دیگر انواع سنگ ها باشد.
بسیاری از مصرف کنندگان الکل فکر می کنند مصرف بی محابای الکل برای انسان مفید است و هیچ گونه ضرری برای قلب ندارد. مصرف طولانی مدت الکل ممکن است نارسایی قلبی، افزایش فشار خون، درد قفسه سینه، مشکلات قلبی عروقی، بزرگ شدن قلب، بی نظمی ضربان قلب و مرگ ناگهانی را به همراه داشته باشد.
الکل سبب انقباض قلب شده و ممکن است نارسایی قلبی حتی در افراد غیر الکلی سالم که الکل مصرف کرده اند، ایجاد نماید. در الکلی ها حملات افزایش فشار خون ممکن است مکرراً رخ دهد.
سرطان دومین عامل مرگ در افراد الکلی بعد از بیماری قلبی و عروقی می باشد. میزان سرطان در افراد الکلیسم در مقایسه با جمعیت کلی جامعه ده برابر است. نواحی که با مصرف الکل دچار بیشترین میزان سرطان می شوند شامل سر، گردن، مری، پستان، لوزالمعده، دها، روده بزرگ و کبد هستند.
رابطه سرطان دهان با مصرف الکل: در افرادی که به طور منظم نوشیدنی های الکلی مصرف می کنند احتمال پیدایش سرطان هفت برابر بیشتر از افراد غیر الکلی می باشد.
رابطه سرطان مری با مصرف الکل: تلفیقی از خوردن الکل و کشیدن سیگار خطر سرطان مری را چهل و چهار برابر افزایش می دهد.
رابطه خونریزی معده با مصرف الکل: بیست درصد بیماران الکلی علائم خونریزی معده دارند.
رابطه الکل با عفونت دستگاه تنفس: در افراد الکلی استعداد مبتلا شدن به باکتری استرپتوکوک پنومونیه که ممکن است منجر به مرگ فرد هم شود افزایش می یابد.
رابطه بیماری عضلانی، اسکلتی با مصرف الکل: مصرف زیاد الکل می تواند یک بیماری عضلانی الکلی ایجاد کند که مشخصه آن عضلات متورم و دردناک است، اثرات الکل بر سیستم اسکلتی بدن شامل تغییر در فعل و انفعالات کلسیم با یک افزایش خطر شکستگی و پوکی استخوان در ناحیه سر استخوان ران می باشد.
