از هر ۷ نفر ایرانی یک نفر سیگاری است. طبق آخرین آمار حدود ۱۷ هزار و ۵۴۲ هکتار از اراضی کشور زیر کشت توتون و تنباکو است. که عمده کشت توتون در ۵ استان شمال و شمال شرقی کشور است که محصول آن معادل یک دوم تا یک سوم نیاز صنعت دخانیات را تأمین می کند و مابقی نیاز این صنعت با واردات توتون از خارج از کشور جبران میشود.
بر اساس این آمار، میزان مصرف سالانه سیگار در ایران ۵۴ میلیارد نخ گزارش شده است. که ۸۰ درصد آن به صورت قاچاق وارد میشود. همچنین به طور میانگین تعداد سیگار مصرفی در ایران ۱۳.۲ نخ در روز در بین افراد سیگاری برآورد شده است.
طبق آخرین مطالعه بیماری و سلامت که در سال ۱۳۷۸ انجام شد ۱۱.۷ درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۹ ساله کشور سیگاری هستند و ۷۰ درصد افراد سیگاری زیر ۴۰ سال بوده و دو سوم آن ها اولین سیگار خود را در سنین جوانی تجربه کردهاند.
همچنین بر اساس طرح انجام شده در سال ۱۳۷۸ در میان دانشجویان دانشگاههای تهران ۱۶ درصد دانشجویان سیگاری هستند و میزان استعمال دخانیات از سال اول تا سال آخر دانشگاه رو به افزایش بوده و به ویژه در دانشجویان دختر حدود ۳۱ برابر شده است.
با توجه به جوان بودن جمعیت کشور که جمع عظیمی از آنان در معرض خطر سیگاری شدن هستند اقدامات پیشگیری کننده در زمینه کنترل دخانیات ضروری است.
عدم کنترل موفق قاچاق سیگار به داخل کشور، انجام اقداماتی مغایر با رسالت دولت مبنی بر کنترل و تجدید استعمال دخانیات نظیر صدور مجوزهایی برای واردات سیگار و حتی احداث کارخانههای تولید سیگار در مناطق آزاد اقتصادی و جزایر جنوبی کشور، نداشتن ضمانت اجرایی مصوبه هیئت وزیران در خصوص ممنوعیت استعمال دخانیات در اماکن عمومی از جمله مشکلات و تنگناها و نقاط ضعف با این پدیده است.
همچنین لازم به ذکر است بعد از گذشت هشت سال از تصویب قانون جامع کنترل دخانیات متاسفانه الحاق ایران به معاهده بین المللی در کنوانسیون منع استعمال دخانیات در حالی صورت میگیرد که هنوز قانون جامع کنترل دخانیات به تصویب نهایی نرسیده است.
در حال حاضر نسل جوان به ویژه دانشجویان پزشکی و جامعه پزشکی بیشترین مصرف سیگار را دارند. به گونهای که ۱۲ درصد عموم جامعه به استعمال دخانیات میپردازند، بر اساس این آمار ۱۷ درصد دانشجویان پزشکی و ۲۳ درصد کل پزشکان کشور سیگاری هستند رشد این ضایعه در اقشار تحصیلکرده نگران کننده است که باید کنترل شود.
سالانه قریب به هزار میلیارد تومان هزینه خرید سیگار و سه برابر آن برای مسائل بهداشتی و جانبی آن هزینه میشود که به کشور تحمیل می گردد، باید یادآور شد که قریب به پنجاه بیماری با عامل دخانیات در جامعه شیوع می یابد که سرطان یکی از آنهاست.
آمارهای منتشره از سوی سازمان بهداشت جهانی حاکی از این است که تعداد سیگاری ها در دنیا در حال حاضر ۱.۳ میلیارد نفر برآورد میشود که بر اساس پیش بینی انجام شده این میزان تا سال ۲۰۲۵ میلادی به ۱.۷ میلیارد نفر میرسد.
دبیر انجمن آترواسکلروز با اعلام این که در کشورمان در سال، ۲۱ میلیارد نخ سیگار وارد میشود، هزینه مصرف سیگار را در کشور ۶۰۰۰ میلیارد ریال خواند و گفت: با احتساب هزینههای درمانی بار مالی سیگار بر کشور به ۱۲ میلیارد ریال میرسد.
همچنین خاطرنشان کرد: در حال حاضر با وجود ۱۰ میلیون سیگاری در کشور سالانه یک هزار و ۴۶۰ میلیارد تومان بابت خرید سیگار هزینه میشود که دولت باید سه برابر این مبلغ را صرف هزینههای درمانی عوارض ناشی از مصرف دخانیات کند.
وی با اشاره به این که تنها در چهار کارخانه واقع در تهران، رشت، اصفهان و ارومیه ۲۷ هزار نخ سیگار تولید میشود. وی اظهار داشت از مجموع ۵۴ میلیارد نخ سیگار ۳ میلیارد نخ تولید داخل و مابقی به صورت قاچاق از کشورهای خارجی وارد میشود.
دبیر انجمن آترواسکلروز قلب ایران تأکید کرد: ۸۴ درصد سیگاریهای دنیا در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند.
نکته حائز اهمیت این که سیگار از عوامل مهم بسیاری از بیماری ها و مرگ و میرها در جهان است و اکثر افراد سیگاری علیرغم اینکه با مضرات و خطرات مصرف سیگار آشنا هستند ولی قادر به کنار گذاشتن این ماده خطرساز نیستند.