در بین معتادین و عامه مردم مشهور است که اعتیاد به مواد مخدر علاج ناپذیر است. معتادین مصرف کننده مواد مخدر باور بیشتری در این زمینه دارند، که موجب میشود علاوه بر اعتیاد یاس و ناامیدی برآنان مستولی گردد. کلیه معتادین جواب هایی نظیر «نمی توانم، مگه میشه، چه فایده دارد…..» و جواب های دیگری از این قبیل داشته اند. اکثر آن ها معتقدند که اگر هم مصرف مواد مخدر را ترک کنند قدرت تحمل و مقاومت ندارند و دوباره رو به مصرف مواد مخدر خواهند آورد.
آثار جسمی اعتیاد معمولاً تا یک ماه از آخرین مصرف و شروع معالجه، زائل میشود ولی آن چیزی که مهم است رهایی روانی است. حساسیت و ویژگی های اخلاقی و روانی مؤثر در گرایش به اعتیاد، زمان اعتیاد شدت مییابد، وجود و ادامه همین امر در دوران بعد از ترک اعتیاد، زمینههای بازگشت به اعتیاد را فراهم میسازد.
تشنج های ناگهانی، اسهال و گاهی استفراق و گزگز کردن اعضای بدن، به خصوص در دست و پاها، خواب رفتگی و ناراحتی هایی از این قبیل که چون شبیه عوارض خماری است، به شدت بیمار را ناراحت میکند و او از ترس گرفتار نشدن به حالت خماری، به سرعت و مجدداً به مواد مخدر روی میآورد. اینجاست که نبود مواد مخدر، در واقع برنده ترین سلاح ترک و معالجه اعتیاد خواهد بود. هر چند این حالت موقتی است و شاید چند روزی بیشتر دوام نداشته باشد اما مراجعه به روان پزشک و متخصص اعصاب و روان باتجربه، بهترین اقدام در این حالات میباشد.
۱-وجود مواد مخدر و سهولت دسترسی به آن
۲-عدم مراقبت وکنترل و پیگیری در مورد معتادین معالجه شده
۳-بودن شرایط منفی موجود در اطراف فرد
۴-ناراحتی های عصبی و ضعف فرد در مقابل آن ها، به خصوص در زمان پس از ترک اعتیاد که به شدت آسیب پذیر، حساس و ناامید است، به همین جهت به محبت و مساعدت همه جانبه نیاز دارد
۵-عدم برنامه ریزی لازم برای مشغول کردن این افراد
۶-عدم پذیرش این افراد از سوی جامعه منزوی بودن و احساس طرد از جامعه و کنایههای نیش زبان اطرافیان یا سایرین
۷-وجود معتادین دیگر یا دوستان سابق
۸-غیر علمی بودن اصول حاکم بر مراکز بازپروری و در نتیجه ناتمام ماندن و یا ناقص اجرا شدن برنامه ترک اعتیاد، به خصوص از نظر رهایی آلودگی جسم از ماده مخدر و یا احساس چنین حالتی از سوی بیمار
۹-وجود مراکزی همچون قهوه خانهها و نظایر آن که برابر گفته یک معتاد با دیدن آن ها فیلشان یاد هندوستان میکند و در نهایت آلودگی محیط
۱۰-ضعف قوای جسمی
۱۱-بی خوابی شدید که از سوی اکثر معتادین به عنوان یکی از دلائل عمده بازگشت و روی آوردن مجدد به مواد مخدر ذکر میگردد