همان طور که می دانیم مصرف نوشیدنی های الکلی بر تمام اعضای بدن تأثیر می گذارد.
بیوشیمی. برخلاف اکثر مواد مورد سوء مصرف دیگر که گیرنده‌های هدف شناسایی‌شده‌ای دارند، هدف مولکولی واحدی به عنوان میانجی آثار الکل شناخته نشده است. نظریه دیرینه در مورد اثرات بیوشیمیایی الکل، اثرات آن را مربوط به غشای نورون‌ها می‌داند. داده‌ها مؤید این فرضیه است که الکل در مصرف کوتاه مدت با جای گرفتن بر غشاها و افزایش سیلان آن‌ها اثرات خود را اعمال می‌کند.
اما بر طبق این نظریه با مصرف طولانی مدت غشاها سفت و سخت می‌شوند. سیلان غشاها برای کارکرد طبیعی گیرنده‌ها، کانال‌های یونی و سایر پروتئین‌های فعال متصل با غشا اهمیت اساسی دارد. در مطالعات اخیر، محققین تلاش کرده‌اند اهداف مولکولی اختصاص الکل را شناسایی کنند.
در این مطالعات بیشتر به اثرات الکل بر کانال‌های یونی توجه شده است. اختصاصاً مطالعات به این نتیجه رسیده‌اند که فعالیت‌های کانال یونی الکلی مرتبط با گیرنده‌های نیکوتینی استیل کولین، سروتونین و گیرنده های گابا با الکل تقویت می‌شود، در حالی که فعالیت کانال یونی مربوط به گیرنده‌های گلوتامات و کانال‌های کلسیمی باز شونده با ولتاژ مهار می‌شوند.
اثرات رفتاری. نتیجه خالص فعالیت‌های مولکولی این است که اثرات الکل همچون باربیتورات ها و بنزودیازپین ها مضعف است و الکل تا حدودی هم تحمل متقابل و وابستگی متقابل با این داروها ایجاد می‌کند. وقتی غلظت الکل در خون پنج دهم درصد است تفکر، قضاوت و مهارها تضعیف شده و گاهی مختل می‌شود. در غلظت یک دهم درصد اعمال حرکتی ارادی معمولاً به طرز مشهودی ناشیانه می‌شود.
در حدود دو دهم درصد، عملکرد تمام ناحیه حرکتی مغز به طور چشمگیری تضعیف می‌شود و بخش‌هایی از مغز نیز که هیجان را کنترل می‌کنند تحت تأثیر قرار می‌گیرند. در سه دهم درصد شخص معمولاً دچار اغتشاش شعور است و ممکن است حالت بهت پیدا کند در چهار دهم تا پنج دهم درصد فرد به حالت اغما فرو می‌رود.
در غلظت‌های بالاتر، مراکز ابتدایی مغز که تنفس و ضربان قلب را کنترل می‌کنند، تأثیر پذیرفته و مرگ به دلیل تضعیف مستقیم تنفس یا آسپیراسیون مواد استفراغی عارض می‌شود. با این حال افرادی که سابقه طولانی سوء مصرف الکل دارند در مقایسه با افرادی که الکل مصرف نکرده‌اند می‌توانند غلظت بسیار بالاتری از الکل را تحمل کنند و به دلیل وجود تحمل، اشتباهاً تصور شود که کمتر از حد واقعی دچار مسمومیت هستند.
هر چند مصرف الکل در هنگام شب معمولاً موجب تسهیل به خواب رفتن (کوتاه شدن دوره نهفتگی خواب) می‌شود، اما اثرات نامطلوبی بر ساختار خواب می‌گذارد. اختصاصاً مصرف الکل با کاهش خواب (خواب رؤیا)، کاهش خواب عمیق (مرحله چهار) و افزایش انقطاع خواب، از جمله بیدار شدن‌های مکرر و طولانی‌تر همراه است. بنابراین این که الکل به خوابیدن کمک می‌کند افسانه‌ای بیش نیست.
کبد. اثرات نامطلوب عمده مصرف الکل به آسیب کبدی مربوطند. مصرف الکل (حتی طی دوره‌های کوتاه مدت یک هفته‌ای می‌بارگی فزاینده) می‌تواند موجب تجمع چربی و پروتئین در کبد شده و به پیدایش کبد چرب منجر شود که گاهی در معاینه جسمی به صورت بزرگی کبد تشخیص است. ارتباط بین ارتشاح چربی در کبد و آسیب جدی کبدی روشن نیست. اما مصرف الکل با بروز هپاتیت الکلی و سیروز کبدی ارتباط دارد.
دستگاه گوارش. افراط دراز مدت در مصرف الکل با پیدایش ازوفاژیت، گاستریت، آکلریدریا و زخم معده ارتباط دارد. بروز واریس های مروی ممکن است همراه با سوء مصرف افراطی الکل دیده شود و پارگی این واریس ها از فوریت‌های طبی است که اغلب به دلیل خونریزی زیاد منجر به مرگ می‌شود. گاهی بر اثر مصرف نوشیدنی های الکلی اختلالات روده کوچک بروز می‌کند و پانکراتیت، نارسایی پانکراس و سرطان پانکراس نیز با مصرف افراطی الکل ارتباط دارند.
مصرف زیاد مشروبات الکلی ممکن است در فرآیندهای طبیعی هضم و جذب غذا تداخل کند و در نتیجه غذای مصرف شده به طور ناقص هضم می‌شود. سوء مصرف الکل همچنین جذب مواد مغذی مختلف از جمله ویتامین‌ها و اسیدهای آمینه را از روده باریک مختل می‌کند. این اثر، همراه با عادت غذایی بد افراد مبتلا به اختلالات مرتبط با الکل می‌تواند به کمبود جدی ویتامین‌ها، مخصوصاً ویتامین‌های ب منجر شود.
مصرف قابل ملاحظه الکل با افزایش فشار خون، بی‌نظمی لیپوپروتئین ها و تری گلیسریدها و افزایش خطر انفارکتوس قلبی و بیماری‌های عروقی مغز ارتباط دارد. نشان داده شده است که الکل بر قلب افراد غیرالکلی که به طور معمول الکل مصرف نمی‌کنند تأثیر گذاشته و موجب افزایش برون ده قلب در حال استراحت، ضربان قلب و مصرف اکسیژن میوکارد می‌شود.
شواهد حاکی است که سوء مصرف الکل می‌تواند تأثیر نامطلوبی بر دستگاه خون‌سازی گذاشته و میزان بروز سرطان، به خصوص سرطان سر، گردن، مری، معده، کبد، کولون و ریه را افزایش دهد. مسمومیت حاد همچنین ممکن است با هیپوگلیسمی همراه باشد که اگر شناسایی نشود احتمال دارد مسئول مرگ ناگهانی برخی از افراد مست باشد. ضعف عضلانی یکی دیگر از عوارض نامطلوب الکلیسم است. شواهد اخیر حاکی است که مصرف الکل غلظت خونی استرادیول را در زنان افزایش می‌دهد. افزایش استرادیول با غلظت الکل در خون تناسب دارد.
