اثرات هر دارو (از جمله تنباکو) از فردی به فرد دیگر متفاوت است. نحوه تأثیر تنباکو بر روی افراد به موارد زیادی از جمله اندازه، وزن و سلامت آن ها بستگی دارد، همچنین این که آیا فرد به مصرف آن عادت کرده است یا خیر. اثرات تنباکو، مانند هر دارویی، به مقدار مصرف آن نیز بستگی دارد.
دوز بالای نیکوتین می تواند باعث مصرف بیش از حد در فرد شود. این بدان معناست که یک فرد نیکوتین بیشتری از آن چه بدنش قادر به تحمل آن است مصرف کرده است.
قطران موجود در سیگار روی ریه ها را می پوشاند و می تواند باعث سرطان ریه و گلو در افراد سیگاری شود، همچنین مسئول لکه های زرد قهوه ای روی انگشتان و دندان های افراد سیگاری است. مونوکسید کربن موجود در سیگار میزان اکسیژن موجود در ماهیچه ها، مغز و خون را کاهش می دهد. این بدان معنی است که کل بدن به ویژه قلب، باید سخت تر کار کند.
با گذشت زمان این امر باعث باریک شدن راه های هوایی و افزایش فشار خون می شود که می تواند منجر به حمله قلبی و سکته شود. سطوح بالای مونوکسیدکربن، همراه با نیکوتین، خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سخت شدن شریان ها و سایر مشکلات گردش خون را افزایش می دهد.
سیگار کشیدن غیر فعال زمانی اتفاق می افتد که فردی که سیگار نمی کشد، دود افراد سیگاری را تنفس کند. سیگار کشیدن غیر فعال می تواند چشم و بینی را تحریک کند و باعث تعدادی از مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی و سرطان ریه شود. دود تنباکو مخصوصاً برای نوزادان و کودکان خردسال مضر است.
نیکوتین می تواند بر نحوه پردازش بسیاری از داروهای مختلف توسط بدن تأثیر بگذارد. نیکوتین موجود در دخانیات می تواند بر نحوه عملکرد این داروها تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، نیکوتین می تواند اثربخشی بنزودیازپین ها را کاهش دهد. سیگار کشیدن در حین مصرف قرص های ضد بارداری خطر تشکیل لخته خون را افزایش می دهد.
افرادی که به طور منظم از دخانیات استفاده می کنند تمایل به تحمل اثرات نیکوتین دارند. این بدان معناست که آن ها باید تنباکوی بیشتری بکشند تا اثر مشابهی داشته باشند. آن ها ممکن است به نیکوتین وابسته شوند. وابستگی می تواند روانی، جسمی یا هر دو باشد. افرادی که به نیکوتین وابسته هستند متوجه می شوند که استفاده از این دارو بسیار مهم تر از سایر فعالیت های زندگی آن ها می شود. آن ها هوس این دارو را دارند و ترک مصرف آن برایشان بسیار دشوار است.
افرادی که از نظر روانی به دخانیات وابسته هستند ممکن است وقتی در محیطی خاص هستند یا با دوستان خود معاشرت می کنند، میل به سیگار کشیدن داشته باشند. وابستگی فیزیکی زمانی رخ می دهد که بدن فرد با نیکوتین سازگار شود و به عملکرد نیکوتین موجود عادت کند. ترک دخانیات شاید سخت به نظر برسد ولی غیر ممکن نیست.
