کلونازپام با نام تجاری کلونوپین، به عنوان یک مضعف سیستم عصبی مرکزی شناخته می‌شود. این دارو یک بنزودیازپین با اثرات طولانی مدت است که با کاهش تحریک‌پذیری نورون‌ها عمل کرده و در نتیجه اثر آرام‌بخشی در مغز ایجاد می‌کند.
کلونازپام به عنوان یک بنزودیازپین با قدرت بالا، اثرات سریع‌تر و بهبود یافته‌ای دارد که آن را برای درمان اختلالات اضطراب و هراس مؤثر می‌کند. از دیگر داروهای معروف این دسته می‌توان به آلپرازولام، لورازپام و دیازپام اشاره کرد.
کلونازپام، مانند سایر بنزودیازپین‌ها، تأثیر انتقال‌دهنده عصبی گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) را تقویت می‌کند. این انتقال‌دهنده عصبی باعث ایجاد احساس آرامش و راحتی می‌شود و در دوزهای بالاتر می‌تواند حس سرخوشی یا شادی شدید ایجاد کند. برای کاهش خطر وابستگی و اعتیاد، بسیاری از پزشکان مصرف کلونازپام را به صورت کوتاه‌مدت یا گاه‌به‌گاه تجویز می‌کنند.
کلونازپام به شکل قرص و در غلظت‌های مختلف از 0.25 میلی‌گرم تا 2 میلی‌گرم موجود است و به صورت خوراکی مصرف می‌شود. حداکثر غلظت دارو در خون معمولاً بین یک تا چهار ساعت پس از مصرف به دست می‌آید.
این دارو توسط FDA برای درمان تشنج و اختلالات پانیک تایید شده است. علاوه بر این، کلونازپام معمولاً برای کنترل شیدایی، سندرم پای بی‌قرار و سایر انواع اختلالات تشنجی نیز تجویز می‌شود.
این دارو در کبد متابولیزه می‌شود و به دلیل نیمه‌عمر طولانی، اثرات آن برای مدت زمان طولانی باقی می‌ماند. به همین دلیل، معمولاً می‌توان آن را یک یا دو بار در روز مصرف کرد. چون کلونازپام توسط یک مسیر خاص در کبد متابولیزه می‌شود، ممکن است تداخلات دارویی ایجاد کند. برخی آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت ترکیب با این دارو می‌توانند باعث افزایش غلظت کلونازپام در خون شوند.
کلونازپام، مانند سایر داروها، ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند که شامل موارد زیر است:
همچنین، این دارو می‌تواند عوارض جدی‌تری مانند مشکلات تنفسی، دشواری در بلع، کهیر یا تورم در نواحی صورت، چشم‌ها، لب‌ها، گلو یا زبان به همراه داشته باشد.
از آنجایی که کلونازپام می‌تواند حس سرخوشی ایجاد کند، برخی افراد ممکن است آن را به شکل نادرست مصرف کنند، از جمله:
حتی یک‌بار سوءمصرف کلونازپام می‌تواند عواقب جدی داشته باشد، چراکه این دارو به‌شدت اعتیادآور است. در واقع، حتی افرادی که این دارو را مطابق دستور پزشک مصرف می‌کنند، در صورت استفاده طولانی‌مدت یا در دوزهای بالا، ممکن است به آن وابسته شوند. اعتیاد، که به‌عنوان اختلال مصرف مواد نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت جدی است که ترک دارو را بسیار دشوار می‌کند.
افرادی که با اعتیاد به کلونازپام مواجه هستند، ممکن است رفتارها و مشکلات زیر را نشان دهند:
این افراد ممکن است عوارض جانبی معمول دارو را به شکل شدیدتری تجربه کنند. برای مثال، در حالی که خواب‌آلودگی خفیف تا متوسط یکی از اثرات معمول مصرف کلونازپام است، فردی که سوءمصرف می‌کند ممکن است به شدت در بیدار ماندن دچار مشکل شود.
در صورت سوءمصرف یا وابستگی فرد به کلونازپام، خطر اوردوز بیشتر است. مصرف بیش از حد این دارو یا ترکیب آن با سایر مواد می‌تواند منجر به مصرف بیش از حد و اوردوز شود. علائم رایج مصرف بیش از حد شامل موارد زیر است:
مصرف بیش از حد کلونازپام می‌تواند زندگی را به خطر بیندازد. در صورت مشاهده این علائم در خود یا دیگران، فوراً با خدمات اورژانس تماس بگیرید.
چه مصرف کلونازپام با نسخه پزشک باشد و چه بدون آن، قطع ناگهانی این دارو می‌تواند منجر به علائم ترک شود. این علائم شامل موارد زیر است:
برای جلوگیری یا کاهش این علائم، مهم است که قبل از قطع مصرف کلونازپام با پزشک مشورت کنید. پزشکان به تدریج دوز دارو را کاهش می‌دهند تا علائم ترک مدیریت شود و سلامت شما تحت نظارت دقیق قرار گیرد.
مانند دیگر بنزودیازپین‌ها، اعتیاد به کلونازپام می‌تواند منجر به مشکلات جدی و حتی خطرات تهدیدکننده زندگی شود. دریافت درمان مناسب می‌تواند به شما کمک کند مسیر بهبودی را آغاز کنید و زندگی خود را از چنگال اعتیاد بازپس گیرید.
بهبودی از اعتیاد به کلونازپام ممکن است، اما بهتر است این فرایند تحت نظر یک متخصص و با استفاده از یک برنامه درمانی مناسب انجام شود.
برنامه‌های درمانی معمولاً شامل: ارزیابی و برنامه‌ریزی درمانی شخصی، سم‌زدایی پزشکی، مراقبت‌های بستری یا سرپایی، و مراقبت‌های پس از درمان برای جلوگیری از عود هستند. این روش‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا بهبودی پایدار و مؤثری را تجربه کنید.
