مسمومیت الکلی حالتی است که در آن مقدار بالای الکل در جریان خون باعث اختلال در عملکرد بخش‌های حیاتی مغز می‌شود که مسئول تنظیم تنفس، ضربان قلب و دمای بدن هستند. این وضعیت می‌تواند زندگی فرد را تهدید کند.
این نوع مسمومیت معمولاً در نتیجه مصرف مقدار زیادی الکل در مدت کوتاهی رخ می‌دهد، که اغلب از نوشیدن بیش از مشروبات الکلی قوی ناشی می‌شود. همچنین ممکن است به دلیل مصرف الکل‌های غیراشامیدنی مانند اتانول موجود در دهان‌شویه‌ها، ادکلن‌ها و برخی داروهای سرفه نیز ایجاد شود. اصطلاحات دیگری که برای این وضعیت استفاده می‌شوند شامل «مصرف بیش از حد الکل» و «سمیت اتانول» هستند.
مسمومیت با الکل زمانی رخ می‌دهد که الکل جذب شده در بدن وارد جریان خون شده و سطح الکل خون (BAC) افزایش یابد. کبد وظیفه تجزیه و دفع الکل را بر عهده دارد، زیرا الکل به‌عنوان یک سم برای بدن شناخته می‌شود. اما زمانی که سطح الکل خون بیش از حد بالا برود، کبد قادر به دفع کامل سموم نخواهد بود.
الکل اضافی در خون به‌عنوان یک ماده افسرده‌کننده عمل می‌کند و باعث کند شدن عملکردهای طبیعی بدن می‌شود. با ادامه مصرف و نوشیدن سریع، سطح سطح الکل خون افزایش یافته و اثرات افسرده‌کننده شدیدتر می‌شوند.
اگر این اثرات بر عملکردهای حیاتی مانند تنفس و هوشیاری تأثیر بگذارند، فرد دچار مسمومیت با الکل می‌شود. از آنجا که واکنش هر فرد به الکل متفاوت است، تعیین میزان دقیق نوشیدنی که منجر به مسمومیت شود، غیرممکن است.
علائم رایج مسمومیت با الکل شامل موارد زیر است:
در صورت مشاهده این علائم، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید یا فرد را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی منتقل کنید، زیرا مسمومیت با الکل می‌تواند خطر مرگ به همراه داشته باشد.
عوامل مختلفی می‌توانند خطر مسمومیت با الکل را افزایش دهند، از جمله موارد زیر:
مصرف زیاد الکل: نوشیدن مقدار زیادی الکل در مدت زمان کوتاه خطر مسمومیت را افزایش می‌دهد. این موضوع به‌ویژه برای کسانی که مشروبات زیادی مصرف می‌کنند صادق است. پرنوشی زمانی رخ می‌دهد که سطح الکل خون به 0.08٪ یا بالاتر برسد، معمولاً پس از چهار نوشیدنی برای زنان یا پنج نوشیدنی برای مردان در حدود دو ساعت.
ترکیب مواد و الکل: مصرف هم‌زمان الکل و داروهای آرام‌بخش، مواد افیونی، یا قرص‌های خواب‌آور می‌تواند خطر مسمومیت را افزایش دهد. حتی مصرف آنتی‌هیستامین‌های بدون نسخه همراه با الکل می‌تواند خطرناک باشد. این داروها مانند الکل سیستم عصبی مرکزی را کند می‌کنند و ترکیب آن‌ها می‌تواند اثرات افسرده‌کننده را تشدید کند.
نوشیدن با معده خالی: اگر پیش از نوشیدن یا حین آن غذا نخورید، خطر مسمومیت بیشتر می‌شود. روده کوچک سریع‌تر از معده الکل را جذب می‌کند، بنابراین وجود غذا در معده می‌تواند سرعت جذب الکل را کاهش دهد.
سن: نوجوانان و جوانانی که مشروبات الکلی مصرف می‌کنند بیشتر در معرض خطر مسمومیت هستند، زیرا در این گروه‌ها الگوی پرنوشی بیشتر دیده می‌شود.
جنسیت: مردان بیشتر در معرض مسمومیت با الکل هستند و حدود 75درصد از مرگ‌های ناشی از مسمومیت با الکل را مردان تشکیل می‌دهند.
توجه به این عوامل می‌تواند به کاهش خطر مسمومیت کمک کند.
مسمومیت با الکل یک وضعیت جدی است که می‌تواند به عوارض متعددی منجر شود، که عبارتنداز:
افراد دچار مسمومیت با الکل همچنین در معرض خطر بیشتری برای آسیب‌های فیزیکی شدید قرار دارند.
تشخیص مسمومیت با الکل معمولاً بر اساس موارد زیر انجام می‌شود:
از آنجا که مسمومیت با الکل یک وضعیت اورژانسی است، پزشکان معمولاً چندین آزمایش برای ارزیابی وضعیت کلی سلامت فرد انجام می‌دهند، از جمله:
این آزمایش‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا وضعیت فرد را بهتر مدیریت کرده و درمان مناسبی ارائه دهند.
درمان مسمومیت با الکل ممکن است به اقدامات فوری و حیاتی نیاز داشته باشد. در مراکز درمانی، متخصصان از روش‌های زیر استفاده می‌کنند:
این روش‌ها به تثبیت وضعیت بیمار و جلوگیری از عوارض جدی کمک می‌کنند.
