مت آمفتامین یک ماده محرک غیر قانونی است که به صورت کاملاً مصنوعی تهیه می شود. مت آمفتامین در ایران معمولاً با نام «شیشه» و گاهی با عناوینی مانند «کریستال»، «آیس» یا «مواد صناعی» خطاب می گردد.
با وجود آن که این ماده به صورت مصنوعی تهیه می شود، ولی منشأ آن به گیاهی بدون برگ، به نام افدرا بر می گردد که در چین و شمال آمریکا می روید.
این ماده در مقادیر کم موجب بی خوابی، بی اشتهایی، افزایش انرژی و افزایش تمرکز می گردد. مت آمفتامین در بسیاری از نقاط جهان در بازار سیاه با تبلیغات کاذب برای استفاده جهت کاهش وزن، بیداری در شب و افزایش انرژی در ورزشکاران مورد استفاده قرار گرفته است.
اما مصرف آن بسیار خطرناک است و موجب اختلال در تمرکز، پرخاشگری و اعتیاد بسیار شدید می گردد. در واقع مت آمفتامین این قابلیت را دارد که با سرعت قابل ملاحظه ای شما را بلند کند، اما قطعاً با همان سرعت و شدت و حتی به مراتب شدیدتر، شما را به زمین خواهد کوبید.
این ماده موجب بروز اعتیاد و وابستگی می گردد که از نظر شدت، از شدیدترین وابستگی ها می باشد.
مت آمفتامین از ماده افدرین یا دی – پسودوافدرین همراه با فسفر قرمز، اسید هیدرویدیک، مواد لوله باز کن (مانند جوهر نمک) و آمونیاک به دست می آید. ساخت این ماده نسبتاً آسان و در آزمایشگاه های مخفی و غیر قانونی صورت می گیرد.
این آزمایشگاه های خانگی به اندازه ای کوچک و غیر حرفه ای هستند که به آن ها «آشپزخانه» گفته می شود. متاسفانه تولید این ماده در کشور ما در این گونه آزمایشگاه ها گسترش یافته است. این شرایط موجب شد این ماده با قیمت ارزان در دسترس قرار گیرد.
این ماده بر مغز و بخش های دیگر دستگاه قلب و گردش خون، کلیه ها، پوست و دستگاه ایمنی اثر می گذارد. تخریب مغزی ناشی از مصرف این ماده، عامل اصلی بسیاری ازعوارض مصرف آن است.
مقادیر کم این ماده در اولین دفعات مصرف موجب بی خوابی، بی اشهایی، افزایش تمرکز، اعتماد به نفس، انرژی و فعالیت می گردد و به همین دلیل ممکن است در ابتدا برای بهبود عملکرد اجتماعی، شغلی و تحصیلی مورد استفاده قرار می گیرد.
در این حالت، فرد محدودیت های واقعی خود را درک نمی کند و با اعتماد به نفس کاذب، فعالیت هایی را انجام می دهد که ممکن است در حالت عادی توان انجام آن را نداشته باشد. این رفتارها با ترک شیشه از بین می روند.
مصرف طولانی مدت این ماده سبب ایجاد مقاوت به اثرات لذت بخش و بروز رفتارهای تکراری می گردد. افراد به تدریج دچار انزوای اجتماعی می شوند، توانایی فرد در انجام فعالیت های مختلف کاهش می یابد و فرد مصرف کننده پس از مدتی قادر خواهد بود فقط چند عملکرد خاص را انجام دهد.
در فرد مصرف کننده، واکنش به محرک های واقعی و غیر واقعی افزایش می یابد و زمینه را برای بدبینی، هذیان و توهم فراهم می کند. برای مثال فرد ممکن است بیش از اطرافیان خود با صدای ناگهانی بسته شدن در یا زنگ تلفن از جا بپرد، یا حتی صداهایی را بشنود که واقعی نیستند.
رفتارها و عملکرد فرد به تدریج غیر طبیعی می شوند و سایر افراد متوجه تغییرات رفتاری و غیر طبیعی بودن او می گردند، هر چند این امکان وجود دارد که تا مدت ها دلیل رفتارهای غیر طبیعی مشخص نشود.
