گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) نشان میدهد که سالانه بیش از 3 میلیون نفر به دلیل مصرف الکل و مواد مخدر جان خود را از دست میدهند، بیشتر این مرگها در میان مردان رخ میدهد. از این تعداد، 2.6 میلیون مرگ ناشی از مصرف الکل و 0.6 میلیون مرگ ناشی از مصرف مواد روانگردان بوده است. همچنین، 2 میلیون مرگ ناشی از الکل و 0.4 میلیون مرگ ناشی از مواد مخدر در میان مردان بوده است.
این گزارش که یک به روزرسانی جامع از دادههای سال 2019 است، نشان میدهد که تقریباً 400 میلیون نفر در سراسر جهان با اختلالات مصرف الکل و مواد مخدر دست و پنجه نرم میکنند. از این تعداد، 209 میلیون نفر به الکل اعتیاد دارند.
مدیر کل WHO بیان داشت: مصرف مواد به شدت به سلامت افراد آسیب میرساند، خطر ابتلا به بیماریهای مزمن و مشکلات روانی را افزایش میدهد و منجر به مرگ میلیونها نفر میشود. او تأکید کرده است که برای کاهش پیامدهای منفی مصرف الکل و مواد مخدر و بهبود دسترسی به درمان، باید اقداماتی صورت گیرد.
این گزارش همچنین به بررسی پیامدهای سلامتی ناشی از مصرف الکل پرداخته است. با وجود کاهش نسبی در میزان مرگ و میر ناشی از مصرف الکل از سال 2010، تعداد کلی مرگ و میر ناشی از مصرف الکل همچنان بالا بوده و در سال 2019 به 2.6 میلیون نفر رسیده است. بیشترین آمار مرگ و میر در مناطق اروپا و آفریقا گزارش شده است.
میزان مرگ و میر ناشی از مصرف الکل به ازای هر لیتر الکل مصرفی در کشورهای کمدرآمد بالاترین و در کشورهای پردرآمد کمترین میزان را دارد. از مجموع مرگ و میرهای منتسب به الکل در سال 2019، تخمین زده میشود که 1.6 میلیون مرگ ناشی از بیماریهای غیرواگیر شامل، 474 هزار نفر مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی و 401 هزار نفر مرگ ناشی از سرطان بوده است.
حدود 724 هزار مرگ به دلیل جراحات ناشی از حوادث رانندگی، خودآزاری و خشونت بین فردی رخ داده است. همچنین، 284 هزار مرگ دیگر به بیماریهای واگیر مرتبط بوده است. بیشترین میزان (13%) مرگ و میر ناشی از مصرف الکل در سال 2019 در میان افراد 20 تا 39 ساله مشاهده شده است.
روند مصرف الکل نیز، در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است. مصرف سرانه الکل در جمعیت جهانی از 5.7 لیتر در سال 2010 به 5.5 لیتر در سال 2019 کاهش یافته است. بالاترین میزان مصرف سرانه در سال 2019 در منطقه اروپایی WHO (9.2 لیتر) و منطقه آمریکا (7.5 لیتر) مشاهده شده است.
مصرف سرانه الکل در میان مصرفکنندگان به طور متوسط به 27 گرم الکل خالص در روز میرسد، که معادل دو لیوان شراب، دو بطری آبجو یا دو وعده الکل است. این میزان و فراوانی مصرف الکل با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای متعدد و مرگ و میر مرتبط است.
در سال 2019، 38 درصد از مصرفکنندگان فعلی مشروبات الکلی به طور اپیزودیک مقدار زیادی الکل مصرف کرده بودند، که به عنوان مصرف حداقل 60 گرم الکل خالص در یک یا چند نوبت در ماه قبل تعریف میشود. مصرف زیاد مشروبات الکلی در میان مردان بسیار رایج بود.
در سطح جهان، 23.5 درصد از افراد 15 تا 19 ساله مصرف کننده الکل بودند. نرخ فعلی مصرف الکل در بین جوانان 15 تا 19 ساله در منطقه اروپا (45.9٪) و پس از آن در قاره آمریکا (43.9٪) بالاترین میزان بود.
با وجود گزینههای درمانی موثر برای اختلالات مصرف مواد، پوشش درمانی بسیار کم است. در کشورهایی که این دادهها را ارائه کردهاند، نسبت افرادی که به خدمات درمانی مصرف مواد دسترسی داشتند، از کمتر از 1% تا بیش از 35% در سال 2019 متغیر بوده است.
اکثر 145 کشوری که دادهها را گزارش کردند، ردیف بودجه یا دادهای در رابطه با هزینههای دولتی برای درمان اختلالات مصرف مواد نداشتند. اگرچه گروههای کمک متقابل و حمایتی نیز میتوانند منابع مفیدی برای افراد مبتلا به اختلالات مصرف مواد باشند، اما تقریباً نیمی از کشورهای پاسخدهنده گزارش دادند که چنین گروههای حمایتی را برای اختلالات مصرف مواد ارائه نمیدهند.
انگ، تبعیض و تصورات نادرست در رابطه با اثربخشی درمان از مواردی هستند که به این شکافهای حیاتی در ارائه خدمات درمانی دامن میزنند و باعث میشوند که آژانسهای بهداشت و توسعه، اختلالات مصرف مواد را در اولویت پایینتری قرار دهند.
در این گزارش بر لزوم تسریع اقدامات جهانی برای رسیدن به هدف توسعه پایدار تا سال 2030 تأکید شده است. این هدف شامل کاهش مصرف الکل و مواد مخدر و بهبود دسترسی به درمانهای با کیفیت برای اختلالات مصرف مواد است.