ایجاد تحمل به مواد مخدر یا الکل نشان میدهد که چگونه بدن و مغز فرد به تدریج به مصرف مکرر این مواد عادت میکنند و با گذشت زمان و استفاده مداوم، فرد واکنش کمتری به همان مقدار از مواد نشان میدهد. این به معنای نیاز به مصرف مقدار بیشتری از ماده برای دستیابی به همان اثرات اولیه است. این پدیده به دلیل سازگاری بدن با حضور مداوم مواد رخ میدهد و به آن تحمل گفته میشود.
تحمل با اعتیاد یا وابستگی جسمانی تفاوت دارد. تحمل زمانی رخ میدهد که بدن به تدریج به مواد عادت کرده و برای دستیابی به همان اثرات، نیاز به مصرف مقدار بیشتری از ماده پیدا میکند. این وضعیت میتواند به عنوان یک عامل خطر برای توسعه اعتیاد عمل کند، اما به خودی خود به معنای اعتیاد یا وابستگی جسمانی نیست. درک تفاوت بین این مفاهیم میتواند به افراد کمک کند تا بهتر با چالشهای مرتبط با مصرف مواد مخدر یا الکل مقابله کنند و در صورت نیاز، به موقع کمک بگیرند.
تحمل الکل و مواد مخدر از طریق مکانیسمهای مشابهی شکل میگیرد. عوامل متعددی میتوانند بر توسعه تحمل تأثیر بگذارند و این عوامل میتوانند به شدت برای هر فرد و الگوهای مصرف او متفاوت باشند، از جمله:
تحمل عملکردی به معنای سازگاری رفتاری در مغز فردی است که به طور مداوم از مواد مخدر یا الکل استفاده میکند. با مصرف این مواد، رفتار فرد تغییر میکند، اما سطح الکل یا مواد مخدر در خون او ثابت میماند.
یکی از عوامل جالبی که بر تحمل تأثیر میگذارد، آشنایی با محل مصرف مواد یا الکل است. مقادیر استاندارد این مواد ممکن است به دلیل برداشتها و سطوح تحمل افراد در مکانهای مختلف متفاوت باشد. برای مثال، اگر کسی نوشیدنی معمول خود را در مکانی جدید مصرف کند، ممکن است اثرات الکل را سریعتر از زمانی که در خانه است، احساس کند.
سطوح بالاتر تحمل ممکن است به مصرف مقادیر بیشتری از دارو یا الکل برای دستیابی به همان اثرات مطلوب منجر شود. برخی از تغییرات رفتاری دیگری که میتوانند نشان دهنده ایجاد تحمل به مواد مخدر یا الکل باشند، عبارتند از:
وابستگی به مواد مخدر یا الکل وضعیتی است که در آن فرد برای عملکرد عادی به این مواد نیاز دارد. همچنین، وابستگی میتواند با علائم ترک همراه باشد که در صورت عدم دسترسی به مقدار معمول مواد، بروز میکند.
تفاوت بین تحمل و وابستگی در این است که وابستگی با علائم ترک همراه است. وابستگی نشان دهنده نیاز بدن به این مواد برای جلوگیری از واکنشهای ناشی از عدم مصرف آنها است. در حالی که تحمل به معنای نیاز به مصرف بیشتر مواد مخدر یا الکل برای دستیابی به همان اثرات قبلی است و به نیاز بدن به این مواد اشاره نمیکند.
علائم ترک نیز به مجموعهای از علائم فیزیکی اشاره دارد که زمانی رخ میدهد که بدن به مقدار مواد مخدر یا الکلی که به آن وابسته شده است، دسترسی نداشته باشد. بسته به نوع مادهای که به طور مداوم مصرف میشود، علائم ترک میتواند در زمانهای مختلفی بروز کند.
گاهی اوقات، علائم ترک میتواند بسیار ناخوشایند باشد و فرد را وادار به مصرف مجدد مواد کند تا از این احساسات ناخوشایند جلوگیری کند. این وضعیت میتواند چرخهای از افزایش مصرف برای جلوگیری از علائم ترک، افزایش تحمل، وابستگی و احتمالاً اعتیاد را ایجاد کند.
تحمل به معنای تغییر درک فرد از تأثیر مواد مخدر یا الکل است. اعتیاد یک وضعیت پزشکی است که با ادامه رفتارهای مشکلساز بدون توجه به عواقب آن مشخص میشود. افزایش تحمل میتواند بدون اعتیاد رخ دهد، اما میتواند به عنوان یک عامل خطر برای توسعه اختلال مصرف مواد مخدر در طول زمان عمل کند.
زمانی که تحمل ایجاد میشود، سیگنالهای هشدار طبیعی بدن به اشتباه خاموش میشوند. این بدان معناست که آسیب همچنان رخ میدهد، اما بدون آگاهی فرد. علائم هشداردهنده معمولی مانند استفراغ، از دست دادن هوشیاری، یا کاهش قابل توجه زمان واکنش ممکن است کاهش یابد، و این باعث میشود فرد احساس کند که کنترل بیشتری دارد.
علاوه بر این، کاهش اثرات مسمومیت با الکل میتواند با پیشرفت سریعتر و شدت بیشتر اختلال مصرف الکل همراه باشد. افزایش تحمل تا جایی که فرد به طور ناخواسته به الکل وابسته شود تا احساس طبیعی کند، یک عامل خطر برای افزایش تحمل الکل محسوب میشود.
به طور خلاصه، بزرگترین خطر افزایش تحمل نسبت به مواد مخدر و الکل، ادامه مصرف بیشتر مواد مخدر یا الکل برای دستیابی به احساس مطلوب است. با گذشت زمان، این وضعیت میتواند به وابستگی و اعتیاد منجر شود.
اگر متوجه شدهاید که تحمل شما نسبت به مواد مخدر یا الکل افزایش یافته و نگران هستید که این وضعیت به اختلال مصرف مواد منجر شود، این میتواند نشانهای باشد که نیاز به کمک دارید. صحبت کردن با یک دوست یا عضو خانواده میتواند قدم اول خوبی باشد. آنها میتوانند حمایت عاطفی ارائه دهند و شما را در مسیر درست هدایت کنند.
همچنین، مشورت با یک متخصص درمانی میتواند بسیار مفید باشد. این افراد میتوانند وضعیت شما را به دقت ارزیابی کرده و برنامه درمانی مناسبی را پیشنهاد دهند. دریافت کمک در مراحل اولیه میتواند از پیشرفت مشکل جلوگیری کند و به شما کمک کند تا راههای سالمتری برای مدیریت استرس و احساسات خود بیابید. به خاطر داشته باشید که درخواست کمک نشانهای از قدرت است، نه ضعف. اقدام به موقع میتواند تغییرات بزرگی در بهبود کیفیت زندگی شما ایجاد کند.