بسیاری از مواد مخدر عناوین و اسم های زیادی دارند که ممکن است ما هرگز آن ها را نشنیده باشیم در صورتی که از زمان های گذشته مصرف آن ها رواج داشته است. پان پراگ نیز یکی از همان مواد مخدری است که افراد کمی آن را با این نام می شناسند و اکثراً آن را با نام هایی مانند ناس، بی تی، چاآلیا و پان عربی می شناسند. البته در کشورهای پاکستان، افغانستان و ایران به ناس شهرت دارد. مخدر پان پراگ یک ماده اعتیاد آور است.
پان یا پان پراگ مدتی است که در قالب آدامس و خوشبو کننده های دهان از مرزهای شرقی کشور وارد می شود و به آسانی با قیمت نازل در دسترس عموم به ویژه کودکان و نوجوانان از طریق سوپر مارکت ها، دکه های روزنامه فروشی و دستفروش ها قرار می گیرد. پان معمولاً در کارگاه های کوچک و غیرقانونی به صورت دست ساز و غیربهداشتی به صورت خوشبو کننده دهان (با طعم های مختلف گیاهی از جمله نعناع) آدامس، پاستیل، پودر و قرص تهیه می گردد و در بسته بندی های آلومینیومی و کوچک مانند (سماق، نمک های رستورانی) یا با عکس هنرپیشه های هندی و پاکستانی وارد کشور می شود. پان پراگ علاوه بر ایران، افغانستان و پاکستان در کشورهای هند، چین، مالزی، اندونزی، ویتنام و لائوس سال هاست که مصرف می شود و مردم این کشورها پان پراگ را با نام های مختلفی که خود بر روی این ماده مخدر گذاشته اند آن را تولید و مصرف می کنند.
این ماده که در واقع ترکیبی شبیه همان مخدر معروف به ناس را دارد تا چند سال قبل در بسته های پلاستیکی به رنگ سبز تیره (شبیه حنا) وارد ایران می شد. ناس از برگ های خشک شده درخت بتل و تنباکو که با آهک مخلوط و کوبیده شده، تهیه می گردد. ناس توسط مهاجرین افغانی به صورت زبانی و مکیدنی استعمال می گردد که به دلیل تحریک ترشحات بزاقی، فرد مصرف کننده را مجبور به تخلیه مرتب این ترشحات به خارج می کند که خود عامل انتقال بیماری های عفونی مثل سل و هپاتیت می شود. برای تهیه مخدر پان پراگ، دانه های قرمز و درشت درخت بتل (که در زبان اردو، سوپاری یا چاآلیا نیز نامیده می شود) در برگ درخت مذکور پیچیده به همراه تنباکو، آهک، خاکستر ادویه جات معطر، ساخارین و اسانس های مختلف مخلوط می گردد. حتی در بعضی از انواع، جهت افزایش قدرت گیرایی و نشئه کنندگی و سرخوشی، ترکیبات مخدر و یا توهم زای دیگری از جمله تریاک و حشیش و در مواردی ترکیبات شیمیایی دیگری از جمله آرسنیک و منیزیم و سرب به آن افزوده می گردد. متأسفانه در برخی موارد افزودن داروهای روانگردان از قبیل اکستازی گزارش گردیده است. برای عرضه پان پراگ از بسته بندی هایی استفاده می شود که شبیه به بسته بندی آدامس و خوشبو کننده های دهان هستند.
اسامی رایج پان عبارتند از راجا، تایتانیک، ناس، نسوار، دپی، کوپر، ملوان زبل، پان اسفناج، سیگار چرس، سوپاری، پان پراگ، چاآلیا، گوتکا و ویتامین. عوارض ناشی از مصرف پان پراگ احساس سبکی وگیجی و سرخوشی، از دست دادن تعادل رفتاری و حرکتی، ایجاد حرکات غیرطبیعی در چشم ها، تغییرات محسوس در فشار خون، افزایش ضربان قلب، دندان قروچه، لرزش، اختلال خواب، اضطراب و بی قراری، افزایش درجه حرارت بدن، وابستگی روحی و روانی، بیماری های لثه و سرطان لثه، پوسیدگی شدید دندان ها، سرطان دهان و حنجره، سرطان روده بزرگ، بیماری ها و نارسی های کلیوی (به دلیل افزودن ساخارین).
برای ترک پان پراگ می توانید به کلینیک روان پزشکی و ترک اعتیاد دی مراجعه کرده تا توسط متخصصین این امر، ترک اعتیاد از نظر روانی اتفاق بیفتد تا بیماران خواهان مصرف دوباره مواد مخدر نباشند.
