مواد توهم زا که به عنوان «روانگردان» نیز شناخته می شوند، داروهایی هستند که نحوه درک فرد از جهان را تغییر می دهند. توهم زاها بر تمام حواس اثر می گذارند و تفکر، حس زمان و احساسات فرد را تغییر می دهند.
مواد توهم زا می توانند باعث ایجاد توهم در فرد مصرف کننده شوند، مانند دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند یا تحریف شده اند. انواع مختلفی از توهم زاها وجود دارد. برخی به طور طبیعی در درختان، انگورها، دانه ها، قارچ ها و برگ ها یافت می شوند و بقیه در آزمایشگاه ها ساخته می شوند.
ال اس دی از ماده ای که در ارگوت یافت می شود، قارچی است که چاودار را آلوده می کند. این یک داروی بسیار قوی است، بنابراین معمولاً فقط دوزهای بسیار کمی مصرف می شود. در حالت خالص، ال اس دی پودری سفید رنگ و بی بو است. ال اس دی معمولاً به شکل مربع های ژلاتین یا برچسب کاغذی است که در ال اس دی آغشته شده اند. ال اس دی به صورت مایع، قرص یا کپسول نیز فروخته می شود. ال اس دی معمولاً بلعیده می شود، استنشاق می شود، تزریق می شود یا دود می شود.
انواع مختلفی از قارچ‌های جادویی یا قارچ های توهم زا وجود دارد که برخی از آن ها انواعی هستند که در استرالیا یافت می‌شوند و دارای ماده فعال سیلوسایبین هستند.
قارچ های جادویی بسیار شبیه قارچ های خشک معمولی هستند یا به صورت پودر در کپسول ها عرضه می شوند. سیلوسایبین مصنوعی به عنوان یک پودر کریستالی سفید ظاهر می شود که ممکن است به صورت قرص یا کپسول پردازش شود یا در مایع حل شود.
قارچ های حاوی سیلوسایبین اغلب می توانند بسیار شبیه به قارچ های سمی دیگر باشند. برخی از قارچ های سمی ممکن است پس از خورده شدن، باعث آسیب دائمی کبد یا مرگ شوند.
قارچ های جادویی معمولاً به صورت تازه، پخته یا دم کرده به عنوان «چای» مصرف می شوند. گاهی ممکن است آن ها را با تنباکو یا حشیش مخلوط کرده و دود کنند.
کتامین هیدروکلراید یک بی حس کننده تجزیه کننده است که گاهی در محیط های پزشکی و دامپزشکی استفاده می شود. کتامین یک پودر کریستالی سفید رنگ است که می‌توان آن را به صورت قرص مصرف کرد یا در مایع حل کرد. کتامین معمولاً بلعیده می شود، استنشاق می شود یا تزریق می شود. همچنین گاهی اوقات با مواد دیگری مانند حشیش یا تنباکو دود می شود.
مسکالین ماده فعال کاکتوس پیوت است. همچنین می توان آن را به صورت مصنوعی در آزمایشگاه ساخت. مسکالین سولفات در حالت خالص خود یک پودر کریستالی سفید رنگ است. مسکالین مصنوعی ممکن است به صورت پودرهای رنگی متفاوت ظاهر شود. کاکتوس پیوت حاوی «دکمه‌هایی» است که می‌توان آن را از ریشه گیاه جدا کرد و خشک کرد.
