تقریباً از هر شش نفر در جهان، یک نفر به اختلالات عصبی دچار خواهد شد، این امر بیانگر اهمیت بالای وجود راهکارهای موثر برای سلامت مغز و همچنین پیشگیری از این اختلالات است. اختلال های عصبی مثل آلزایمر، سکته مغزی و MS، علاوه بر تاثیری که بر کیفیت و شرایط زندگی افراد درگیر دارند، بر سیستم بهداشت جهان نیز اثر قابل توجه و سنگینی دارند. توجه به سلامت مغز جهت افزایش رفاه عمومی و کمتر شدن این بیماری ها ضروری است.
اختلالات عصبی عواملی مهم در کاهش طول سال‌های با کیفیت زندگی هستند و مواردی از جمله سکته مغزی، میگرن، آلزایمر، مننژیت و صرع به سلامت جامعه آسیب می‌زنند و سلامتی افراد را به خطر می اندازند. نکته ی مثبتی که در این رابطه جود دارد، قابل پیشگیری بودن بسیاری از این موارد است، به طور خاص: 90% سکته مغزی، 40% آلزایمر و 30% موارد صرع. همچنین با اقداماتی می توان از میگرن، اختلال سردرد و عفونت عصبی نیز پیشگیری کرد.
تغذیه ی مناسب و ورزش کردن می‌توانند به عملکرد هر چه بهتر مغز کمک کنند. خواب کافی (7-9 ساعت) در شب هم برای عملکرد مناسب مغز و حافظه ضرورت دارد. علاوه بر این موارد، تعاملات اجتماعی می تواند از افسردگی و استرس که از عوامل موثر در کاهش حافظه هستند پیشگیری کند. برای جلوگیری از آسیب به سلول های مغز باید مصرف داروها و الکل کنترل شده و محدود باشد.
فدراسیون جهانی عصب شناسی، تاریخ 22 جولای (یکم مرداد ماه) هر سال با هدف ارتقاء آگاهی و آموزش در مورد اختلالات عصبی که افراد را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد و همچنین کاهش نابرابری در دستیابی به درمان مناسب برای این افراد، برگزار می کند.
این رویداد هر سال بر موضوع خاصی متمرکز است تا از این طریق توجه جهان را به جنبه های گوناگون سلامتی مغز و همچنین، آنچه که در این زمینه بیشتر مورد نیاز است معطوف نماید. تمرکز روز جهانی مغز در سال 2024 بر سلامت و پیشگیری از بیماری های مغزی است. انتخاب سالانه موضوع برای این روز جهت ارائه راه حل‌هایی برای چالش‌های موجود سلامت مغز صورت می‌گیرد.
سال گذشته در روز جهانی مغز، آگاهی در مورد معلولیت‌ها و اختلالات به 123 کشور افزایش پیدا کرد، این موفقیت نقطه عطفی چشمگیر در برگزاری این رویداد سالانه بود.
در ایران، روز جهانی مغز می تواند فرصتی در جهت جلب توجه عموم به موضوع سلامت مغز و اختلالات عصبی و اهمیت این موضوع باشد. این روز می‌تواند به افزایش آگاهی و آموزش در مقیاس بالاتر کمک کند. توجه هرچه بیشتر به این رویداد به بهبود تلاش ها جهت پیشگیری از این اختلالات، بیشتر شدن پژوهش و تحقیق در این زمینه و بهتر شدن امکان دسترسی به مراقبت‌های لازم در کشور می‌انجامد.
رئیس انجمن علمی مغز و اعصاب در نشست خبری روز جهانی مغز عنوان داشت: جهت پیشگیری از بیماری‌های مغزی، رسانه باید به طور مستقیم درگیر باشد و اطلاع رسانی و آگاهی بخشی در رابطه با این بیماری‌ها هر سال افزایش یابد.
عضو هیئت مدیره انجمن بیماری‌های مغز و اعصاب در این نشست عنوان کرد که آنچه که در رابطه با بیماری‌های مغزی بسیار اهمیت دارد، زمان رسیدگی به بیمار است. او گفت: سلامت مغز به اکسیژن و مواد غذایی که به آن می‌رسد بستگی دارد، به همین خاطر زمان مراجعه بیمار به پزشک بسیار حیاتی است. او در مورد شیوع میگرن بیان داشت: بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از زنان و بین ۶ تا ۷ درصد از مردان میگرن دارند.
وی در مورد سکته‌ی مغزی نیز عنوان داشت: مردم باید از علائم سکته‌های مغزی آگاه باشند و با مشاهده این علائم در خود و یا اطرافیان هر چه سریعتر به یک مرکز درمانی مراجعه کنند. برای پیشگیری از سکته مغزی، ورزش کردن، کنترل فشار خون، پرهیز از استفاده دخانیات و الکل و کنترل دیابت نقش بسزایی دارند. وی در رابطه با زوال عقل بیان داشت که، بین 12 تا 20 درصد از اختلالات هوش علتی دارند که قابل درمان است. اهمیت مطالعه و ورزش کردن نیز در پیشگیری از این عارضه اثبات شده است.
