اصول تقویت توان تاب آوری فرزندان برای پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر و روان گردان نیاز است. در عصری زندگی میکنیم که آسیب های گوناگون روانی و اجتماعی نظیر «خشونت، در دسترس بودن مواد مخدر، مشروبات الکلی، منظومه خانوادگی در حال تغییر و دشواری های اقتصادی» در آن بروز و شیوع پیدا کرده است. بدیهی است مواجهه طولانی مدت فرزندان در برابر این موقعیت های مخاطره آمیز، می تواند موجب ناتوان سازی آن ها گردد. بر این اساس مهم ترین رسالت والدین در تربیت فرزندان این است که آنان را برای زیستن در این عصر پیچیده، آب دیده نمایند تا قدرت مقابله با ناگواری ها، مشکلات و آسیب ها را داشته باشند و به راحتی تسلیم انحرافات و کج روی ها نشوند. این امر مهم با تقویت قدرت تاب آوری در فرزندان میسر می شود به گونه ای که این توان را داشته باشند که بگویند «این من هستم که شرایط را کنترل میکنم و نه شرایط من را» برای دستیابی به این ظرفیت مهم نیازمند والدینی هستیم که با مقوله تاب آفرینی و روش های تقویت آن در فرزندان شان آشنا باشند.
تاب آوری یعنی مهارت ها، خصوصیت ها و توانمندی هایی که فرد را قادر می سازد با سختی ها، مشکلات و چالش ها سازگار شده و بر رویدادهای دارای استرس زیاد غلبه نماید. خانواده های تاب آفرین ویژگی هایی دارند که با مصرف و عدم مصرف مواد مخدر ارتباط مستقیم دارد. این ویژگی ها را بررسی می کنیم.
به هر میزان محیط خانواده دارای آرامش و هماهنگی لازم بین والدین بوده و آنان حمایت کنندگان خوبی برای فرزندان خود باشند، محیط خانه برای فرزندان دوست داشتنی تر شده و بدین ترتیب، شرایط برای پرورش فرزندان با عزت نفس، خودکارآمد و تاب آور مهیا خواهد شد. بدیهی است درگیری، نا به سامانی، آشفتگی و مجادله والدین با یکدیگر سبب ایجاد استرس و اضطراب در فرزندان خواهد شد و محیط منزل تبدیل به مکانی نامناسب شده و بدین ترتیب از تاب و تحمل فرزندان کاسته خواهد شد.
والدینی که به اطرافیان خود بی توجه نبوده در حد توانایی خود، مشکلات دیگران را مرتفع نمایند، دارای فرزندانی خواهند بود که آنان نیز صفت نوع دوستی و کمکرسانی به دیگران را سرلوحه زندگی خود قرار خواهند داد.
پدران و مادرانی که بدون واهمه و با امیدواری به استقبال مشکلات زندگی رفته و ناکامی ها را به شادکامی تبدیل می کنند، فرزندانشان نیز به این صفت پسندیده مجهز خواهند شد و به راحتی در قبال مشکلات، سر تعظیم فرود نخواهند آورد.
والدینی که از حداقل امکانات برای تفریح و ایجاد شادمانی در بین فرزندان خود استفاده نمایند، زمینه های مناسبی برای ارتقای تحمل فرزندان شان در برابر مشکلات فراهم می سازند
مادران و پدرانی که در صورت مواجهه با حوادث ناگوار و گوناگون زندگی، دچار در هم ریختگی نشده بلکه توان تحمل و سازگاری با این گونه مصائب را داشته و با قرائتی جدید به ادامه زندگی مبادرت می ورزند، فرزندانشان نیز از این الگوهای رفتاری مناسب، سبک زندگی کردن را آموخته و خواهند توانست در قبال سختی، تاب آورند و با سلامت روان از این گونه رخدادها عبور کنند.
از جمله مؤلفه های تأثیرگذار در برقراری ارتباط مؤثر با فرزندان این است که والدین ساعاتی از روز را به فرزندان خود در زمینه های مختلف اعم از رسیدگی به امور درسی، ورزشی، بازی و سرگرمی، مسافرت دسته جمعی و ... اختصاص دهند. این امر مهم تأثیر به سزایی در ارتقای شخصیت و سلامت روان فرزندان خواهد داشت.
آگاهی فرزندان از مسئولیت های شان سبب خواهد شد که بیش از حد به والدین خود متکی نبوده و خودشان قدرت اداره خود را داشته باشند.