تفاوت استرس و اضطراب

استرس و اضطراب هر دو جزئی از واکنش طبیعی بدن به خطر هستند که به عنوان پاسخ مبارزه یا فرار شناخته می‌شوند. استرس و اضطراب هر دو واکنش‌های بدنی مشابهی دارند و علائم مشترکی را نشان می‌دهند. به همین دلیل، تشخیص تفاوت بین آن‌ها دشوار است.

استرس و اضطراب چیست؟

استرس به هر نوع فشاری که بر ذهن یا بدن وارد می شود، اطلاق می‌گردد. هر موقعیت یا رویدادی که باعث احساس ناامیدی یا عصبی شدن شما شود، می‌تواند منجر به استرس شود.

اضطراب به معنای احساس ترس، نگرانی یا ناراحتی است. این احساس می‌تواند به عنوان واکنشی به استرس بروز کند، اما همچنین ممکن است بدون وجود هیچ محرک مشخصی ظاهر شود.

هورمون‌های استرس باعث افزایش ضربان قلب می‌شوند و خون بیشتری به اندام‌ها پمپاژ می‌کنند. این واکنش به فرد کمک می‌کند تا برای مبارزه یا فرار آماده باشد. همچنین، تنفس سریع‌تر می‌شود و افزایش فشار خون نیز رخ می‌دهد.

همزمان با این فرآیند، حواس فرد تیزتر می‌شود و بدن مواد مغذی را در خون آزاد می‌کند تا اطمینان حاصل شود که همه قسمت‌ها انرژی لازم را دریافت می‌کنند. این واکنش بسیار سریع رخ می‌دهد و به آن استرس گفته می‌شود. اضطراب پاسخ بدن به این استرس است.

بسیاری از افراد اضطراب را به عنوان احساسی از پریشانی، ناراحتی یا ترس که قبل از یک رویداد مهم تجربه می‌کنند، می‌شناسند. این احساسات آن‌ها را هوشیار و آگاه نگه میدارد.

بیشتر افراد در برخی مواقع احساس استرس و اضطراب را تجربه می‌کنند، و این لزوماً چیز بدی نیست. در واقع، استرس و اضطراب می‌توانند گاهی اوقات انگیزهای مفید برای انجام کارهای دشوار یا کارهایی که ترجیح می‌دهید انجام ندهید (اما باید انجام دهید) باشند.

اما استرس و اضطراب کنترل نشده می‌تواند در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند و بر سلامت روحی و جسمی تأثیر گذار باشد.

اضطراب

علائم استرس و اضطراب 

علائم استرس و اضطراب شباهت‌های زیادی با هم دارند. استرس و اضطراب می‌توانند طیف وسیعی از علائم جسمی و روانی را ایجاد کند. علائم استرس شامل موارد زیر است:

  • سرگیجه
  • تنش عضلانی
  • مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع و اسهال
  • مشکلات خواب
  • عصبانیت یا تحریک‌پذیری
  • سردرد
  • افزایش تعریق
  • احساس غرق شدن
  • بی‌قراری
  • تغییرات در اشتها
  • افزایش ضربان قلب

اضطراب می‌تواند علائمی مشابه استرس داشته باشد، به علاوه:

  • احساس عذاب قریب‌الوقوع
  • سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی
  • مه مغزی

تفاوت بین استرس و اضطراب

تفاوت اصلی بین استرس و اضطراب در وجود یک محرک خاص است. استرس معمولاً به صورت کوتاه‌ مدت و در واکنش به یک تهدید مشخص بروز می‌کند. اما اضطراب می‌تواند طولانی‌ مدت باشد و گاهی بدون دلیلی واضح ظاهر شود و همیشه به یک عامل استرس‌زای خاص مرتبط نیست.

البته این به این معنا نیست که استرس همیشه کوتاه‌مدت است. استرس مزمن به استرس طولانی ‌مدتی گفته می‌شود که در پاسخ به فشارهای مداوم مانند یک شغل سخت یا درگیری‌های خانوادگی ایجاد می‌شود.

اگر مطمئن نیستید که آیا علائم شما ناشی از استرس است یا اضطراب، یک قدم به عقب بردارید و به آن چه در حال حاضر در زندگی شما می‌گذرد فکر کنید. به چه نوع چیزهایی تمایل دارید نگران باشید؟ آیا آن‌ها تهدید یا رویداد خاصی هستند؟

به عنوان مثال، مشکلات ماشین را در نظر بگیرید. شاید بدانید که واقعاً به لاستیک‌های نو نیاز دارید، اما هنوز نمی‌توانید آن‌ها را جایگزین کنید. برای چند هفته آینده، در مورد رانندگی احساس ناراحتی می‌کنید. اگر روی یک تکه یخ بلغزید چه؟ اگر در مسیر بازگشت به خانه از یک شیفت آخر شب، لاستیک پنچر شود چه؟

در این حالت پس از تهیه یک مجموعه لاستیک تازه دیگر نگران رانندگی ایمن به محل کار و بازگشت از آن نیستید. در این مورد، عصبی بودن شما به دلیل استرس ناشی از داشتن لاستیک‌های کهنه بوده است.

اما ممکن است لاستیک‌های نو دریافت کنید و واقعاً تغییری در علائم خود مشاهده نکنید. شما هنوز در مورد رانندگی عصبی هستید و احساس مبهمی دارید که نمی‌توانید دلیل آن را مشخص و همچنان احساس کلی عصبی بودن در مورد رانندگی دارید، این اضطراب خواهد بود.

استرس

آیا استرس و اضطراب به یکدیگر تبدیل می‌شوند؟

اگر چه استرس و اضطراب دو امر متفاوت هستند، اما ارتباط نزدیکی با هم دارند. در برخی موارد، استرس می‌تواند منجر به اضطراب شود. به عنوان مثال، اگر در مورد یک تغییر بزرگ در آینده استرس دارید، ممکن است متوجه شوید که به طور کلی نسبت به هر چیز خاصی عصبی می‌شوید.

مدیریت استرس و اضطراب

افراد می‌توانند استرس و اضطراب را به روش‌های مختلف مدیریت یا درمان کنند، آن‌ها می‌توانند:

  • بپذیرند که کنترل همه چیز ممکن نیست
  • به جای کمالگرایی، به تلاش‌های خود افتخار کنند
  • عوامل ایجادکننده استرس و اضطراب را شناسایی کنند
  • مصرف کافئین و الکل را کاهش دهند
  • وعده‌های غذایی متعادل مصرف کنند
  • خواب کافی داشته باشند
  • هر روز ورزش کنند

افراد همچنین می‌توانند با استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند تمرینات تنفسی و صحبت درباره نگرانی‌های خود، استرس و اضطراب را مدیریت کنند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

استرس و اضطراب همیشه مضر نیستند؛ آن‌ها واکنش‌های طبیعی و کوتاه‌مدتی هستند که به افراد کمک می‌کنند ایمن بمانند. با این حال، گاهی اوقات استرس و اضطراب می‌توانند بر فرد غلبه کنند و منجر به استرس مزمن یا اختلال اضطرابی شوند.

علائم هشداردهنده‌ای که در این زمینه باید به آن‌ها توجه کرد عبارتند از:

  • اضطراب شدید که زندگی روزمره را مختل می‌کند
  • سوء مصرف مواد مخدر یا الکل برای مقابله با استرس یا اضطراب
  • ترس‌های غیرمنطقی
  • تغییرات قابل توجه در الگوی خواب
  • تغییرات قابل توجه در عادات غذایی
  • تغییرات قابل توجه در بهداشت شخصی
  • تغییرات طولانی مدت خلق و خوی
  • خودآزاری یا افکار خودآزاری
  • افکار خودکشی
درمان

در شرایطی که استرس یا اضطراب به حدی باشد که در زندگی روزمره تداخل ایجاد کند، مشورت با یک پزشک یا متخصص می‌تواند بسیار مفید باشد. این متخصصان می‌توانند به افراد کمک کنند تا علل اصلی استرس و اضطراب خود را شناسایی کرده و راهکارهای موثری برای مدیریت آن‌ها ارائه ‌دهند.

همچنین، ممکن است نیاز به درمان‌های خاصی مانند مشاوره یا دارو درمانی وجود داشته باشد. با مراجعه به یک متخصص، می‌توان برنامه‌ای مناسب برای بهبود وضعیت دریافت کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.

کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد دی با بیش از سه دهه سابقه درخشان، به صورت بیست و چهار ساعته آماده ارائه خدمات مختلف به هم‌وطنان گرامی می‌باشد.