آنتی هیستامین ها با توجه به خواص رخوت زایی و آنتی کولینرژیک اغلب در درمان انواع اختلالات روانی به کار می روند. برخی آنتی هیستامین ها در روانپزشکی بالینی برای درمان پارکینسونیسم ناشی از نورولپتیک و دیستونی حاد ناشی از نورولپتیک و نیز به عنوان خواب آور و ضد اضطراب به کار می روند.
مانند اکثر داروهای شیمیایی مصرف آنتی هیستامین ها نیز عوارض و خطراتی با خود به همراه دارد که در ادامه به برخی از این عوارض اشاره می کنیم.
عوارض شایع آنتی هیستامین ها، رخوت، سرگیجه و افت فشارخون است که همگی در بیماران سالمند، که در معرض خطر ابتلا به اثرات ضدکولینرژیک این داروها نیز قرار دارند، ممکن است شدید باشد. برآشفتگی و سرآسیمگی متناقض گونه عارضه ای است که در کسر کوچکی از بیماران دیده شده است.
ضعف هماهنگی حرکتی ممکن است موجب تصادف شود، به همین دلیل به بیماران درباره رانندگی و کار با ماشین های خطرناک باید هشدار داده شود. سایر عوارض شایع آنتی هیستامین ها عبارت است از ناراحتی سردل، تهوع، استفراغ، اسهال و یبوست. به دلیل فعالیت ضد کولینرژیک خفیف، برخی افراد با مصرف این داروها دچار خشکی دهان، احتباس ادرار، تاری دید و یبوست می شوند.
از این رو آنتی هیستامین ها را در بیماران دچار آب سیاه زاویه باریک و بیماری های انسدادی دستگاه گوارش دستگاه گوارش، پروستات، یا مثانه هم باید با دوز بسیار کم به کار برد. یک سندرم ضد کولینرژیک مرکزی توأم با روان پریشی را هم سیپروهپتادین یا دیفن هیدرامین ممکن است ایجاد کند. مصرف سیپروهپتادین در برخی افراد با افزایش وزن همراه بوده است، و شاید به همین دلیل در برخی گزارش ها در درمان بی اشتهایی عصبی مؤثر بوده است.
آنتی هیستامین ها علاوه بر عوارض مذکور می توانند تا حدی مورد سوءمصرف بیماران مستعد نیز قرار گیرند. مصرف همزمان آنتی هیستامین ها و مواد افیونی می تواند احساس سرخوشی را که افراد دچار وابستگی به مواد پیدا می کنند، افزایش دهد. بیش مصرف آنتی هیستامین ها در شیر مادر ترشح می شوند، لذا باید از مصرف آنها در مادران شیرده خودداری کردو به دلیل احتمال نابهنجاری زایی این داروها از مصرف آنها در زنان حامله نیز خودداری باید کرد.
خاصیت رخوتزایی آنتی هیستامین ها می تواند با سایر تضعیف کننده هایی چون الکل، سایر داروهای رخوتزا، خواب آور، و بسیاری از داروهای روانگردان از جمله داروهای سه حلقه ای و مهارکننده گیرنده دوپامین، اثری افزایشی داشته باشد. خاصیت این داروها گاهاً در تداخل با دیگر داروهای همسو اثر افزایشی داشته و گاه موجب علایم تشدید یا مسمومیت می شود.
اگر قرار است دارو به صورت داخل عضلانی مصرف شود، باید به طور عمقی تزریق شود، چون تزریق سطحی می تواند موجب التهاب و آزردگی موضعی شود.
برای درمان دراز مدت توصیه می شود حدود 50 تا 100 میلی گرم خوراکی چهار بار در روز و برای درمان کوتاه مدت حدود 50 تا 100 میلی گرم هر چهار تا شش ساعت یک بار مصرف شود.
مصرف آنتی هیستامین ها می بایست تحت نظر و توصیه پزشک معالج صورت پذیرد.
متاسفانه مصرف آنتی هیستامین در ایران به شدت رایج است و افراد با نسخه و بدون نسخه پزشک اقدام به مصرف این گروه دارویی می کنند. این افراد می بایست به این نکته توجه داشته باشند که مصرف آنتی هیستامین ها عوارض مختلفی به همراه دارد و در برخی موارد خطرناک است و به محض بروز علائم سرماخوردگی، آبریزش بینی و حساسیت به سراغ این داروها نروند و حتماً قبل از استفاده از این گروه دارویی با پزشک مشورت نمایند.
