مت آمفتامین ها داروهای شدیداً اعتیاد آور و محرکی هستند که سیستم های عصبی به خصوصی را در مغز فعال مینمایند و از نظر شیمیایی مشابه آمفتامین ها ولی در مجموع از آن ها قوی تر، دارای تأثیرات طولانی تر و مضرات آن ها بر سیستم اعصاب مرکزی بیشتر است.
مت آمفتامین ها جزء آن دسته از داروهای نیرومند محرک محسوب میشوند که قدرت اعتیاد زایی بالایی دارد. مت آمفتامین ها در آزمایشگاه های کوچک قابل تهیه است. تولید این دارو میتواند تأثیرات سوء روی کارکنان آزمایشگاه، همسایهها و محیط زیست داشته باشد.
مت آمفتامین ها با اسامی بازاری گوناگونی از جمله اسپید، مت، چاک، آیس، کریستال، گلاسو و تینا خرید و فروش می شود. در ایران این ماده را بیشتر به اسم شیشه می شناسند.
مصرف حتی میزان خیلی کم مت آمفتامین موجب بروز علائم جسمانی، سکته قلبی و مرگ می شود. نکته حائز اهمیت این که عوارض قرص های نشاط آور در افرادی که بیماریهای کبدی، کلیوی، ریوی، عصبی و قلبی دارند بیشتر است و انعکاس مسمومیت نیز در این افراد بیشتر از دیگران خواهد بود.
عوارض مضاعف مصرف قرص های نشاط آور به همراه مشروبات الکلی عوارض مسمومیت ناشی از آن ها را تشدید میکند، چرا که خود الکل باعث تضعیف مراکز عصبی میشود که اگر مقدار آن نیز زیاد باشد شخص دچار نارسایی تنفسی شده و در نهایت منجر به مرگ می شود.
ام دی ام ای مشتق شیمیایی جدیدی از آمفتامین است که در رنگهای مختلف با طرح و نشان های گوناگون از جمله صلیب، لنگر، طرح پرندگان، دلفین و غیره تولید می شوند.
ام دی ام ای در طول دهه ۱۹۸۰ با نام مستعار اکستاسی و نام های دیگر مانند قرص عشق، ورساژ، استار، رد، سوئیتی و جت مورد سوء استفاده گروه جوانان قرار گرفت که از آن به عنوان داروی کلوپ در پارتی های رقص شبانه استفاده می کردند. در سال ۱۹۸۵ این دارو به دلیل عوارض شدید جزء داروهای بدون مصرف پزشکی قرار گرفت.
مصرف همزمان اکستاسی با مواد دیگری مانند اندرین، دکسترومتورفان، کتامین، کافئین، مت آمفتامین، ماری جوانا و الکل گزارش شده است که بسیار زیان بار و عوارض مرگ باری را به دنبال دارد.
افزایش شدید احساس خوب بودن در فرد، احساس تمایل برای ارتباط با دیگران، احساس عشق و سرخوشی، دست و دل بازی، افزایش هوشیاری و درک موسیقی، افزایش حس های بویایی و چشایی، مصرف کنندگان تمایل برای فعالیت شدید و رقص های طولانی دارند.
کاهش اشتها، تغییرات بینایی، گشاد شدن مردمک چشم ها، حرکات غیر طبیعی چشم، توهم بینایی، افزایش ضربان قلب و فشار خون، فک زدن های طولانی (افراد مصرف کننده برای جلوگیری از حالت قفل شدن فک مجبور به مصرف آدامس هستند) تمایل شدید برای مصرف مجدد این ماده پس از افت تأثیر اولیه.
اختلال خواب، کابوس های شبانه، حملات ناگهانی، اضطراب، دیوانگی، انقباض شدید فک و پارگی زبان در اثر فک زدن های طولانی، تمرکز نداشتن، فراموشی، تهوع و استفراغ، سردرد و سرگیجه و تشنج، کاهش شدید خون سازی مغز استخوان، احتمال سمی شدن کبد، صدمه به اعصاب مغزی، بزرگ شدن سینه در آقایان، احتباس ادراری و . . . افراد با سابقه فشارخون بالا، مشکلات قلبی (اختلالات ضربان قلب و غیره) یا افراد با سابقه سکته قلبی نباید از این ماده استفاده کنند.
افراد باسابقه مشکل کبدی و کلیوی نیز منع مصرف قطعی دارند. کسانی که از داروهای ضد افسردگی مثل فنلزین، ترانیل سیپرومین و ضد افسردگی هایی مثل پیروزاک و زولوفت هم استفاده میکنند به هیچ وجه نباید از اکستاسی استفاده کنند زیرا موارد مرگ ناشی از مصرف همزمان این داروها با اکستاسی گزارش شده است.
علائم مسمومیت با اکستاسی (مربوط به بالا رفتن بیش از حد غلظت دارو در خون) به شکل افزایش شدید ضربان قلب، فشار خون، خستگی، گرفتگی عضلانی یا حملات حاد ترس می باشد.
در صورت بروز علائم فوق شخص باید فعالیت را کنار گذاشته، بنشیند و مایعات (آب و آبمیوه) به میزان کافی مصرف کند.
در صورت بروز علائم تشنج، کاهش سطح هوشیاری و . . . هرچه سریع تر به مراکز درمانی مراجعه شود. در صورت مصرف همزمان قرص های اکستاسی با الکل عوارض ناشی از دهیدراتاسیون و کاهش آب بدن تشدید میشود و در عین حال عوارض اکستاسی بر خلق کاهش می یابد.