مت آمفتامین که در اصطلاح عمومی شیشه یا کریستال نامیده می‌شود، یک محرک مصنوعی بسیار اعتیادآور است که بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می‌گذارد. این ماده می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب، سرعت تنفس، دمای بدن، اضطراب و پارانویا شود. مت آمفتامین در اشکال مختلفی از جمله پودر، قرص و کریستال وجود دارد و معمولاً از طریق تدخین، استنشاق کردن یا تزریق مصرف می‌شود.
یکی از ترکیبات اصلی مورد استفاده در تولید مت آمفتامین غیرقانونی، سودوافدرین است که در برخی از داروهای سرماخوردگی بدون نسخه یافت می‌شود. با این حال، مت آمفتامین غیرقانونی ممکن است حاوی مواد خطرناک دیگری مانند حلال‌ها، بنزین، مایع استارتر، اسیدها، الکل مالشی، فلزات و نمک باشد که مصرف آن را به‌شدت خطرناک می‌کند.
معمولاً، مت آمفتامین به شکل یک ماده غیرقانونی با درجه‌های مختلفی از کیفیت و خلوص تولید شده و در اشکال گوناگون در دسترس است. هزینه تولید آن پایین است و همین امر باعث شده که عرضه غیرقانونی گسترده‌ای داشته باشد.
مت آمفتامین باعث آزاد شدن مقادیر بسیار زیادی از دوپامین در بخش‌هایی از مغز می‌شود که مسئول تنظیم لذت و پاداش هستند. سوءمصرف این ماده می‌تواند به مغز آسیب برساند. تحقیقات نشان داده است که حتی قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض مقادیر کم مت آمفتامین می‌تواند به حدود 50 درصد از سلول‌های تولیدکننده دوپامین در مغز آسیب برساند. استفاده مداوم از این ماده ممکن است منجر به مشکلات زیر خواهد شد:
در برخی موارد، پارانویا می‌تواند شدت یابد و به افکار خطرناکی مانند قتل یا خودکشی منجر شود. مت آمفتامین به‌آرامی در بدن متابولیزه می‌شود، بنابراین مدت بیشتری در مغز باقی می‌ماند و اثرات محرک قوی و طولانی مدتی ایجاد می‌کند.
مصرف مت آمفتامین می‌تواند طیف گسترده‌ای از تغییرات فیزیکی و فیزیولوژیکی را در بدن ایجاد کند، از جمله:
مت آمفتامین در انواع مختلفی وجود دارد. در شکل غیرقانونی، می‌توان آن را به‌صورت پودر، سنگ یا کریستال یافت. علاوه بر این، به‌عنوان یک داروی مورد تأیید FDA نیز در قالب قرص عرضه می‌شود. اشکال مختلف مت آمفتامین شامل:
کریستال مت: کریستال مت ظاهری شبیه به قطعات شیشه، بلورهای کوچک یا تکه‌های بزرگ کریستالی دارد. گاهی نیز مانند سنگ‌های کوچک به نظر می‌رسد. رنگ آن ممکن است متفاوت باشد و شامل سفید، آبی روشن، زرد، نارنجی یا خاکستری باشد. این تغییر رنگ‌ها به دلیل استفاده از مواد غیرفعال مختلفی است که برای افزایش وزن آن به ترکیب اضافه می‌شوند. کریستال مت معمولاً از طریق دود کردن یا تزریق مصرف می‌شود.
پودر مت آمفتامین: مت آمفتامین به صورت پودر معمولاً سفید، بژ یا قهوه‌ای روشن است و گاهی با نام اسپید شناخته می‌شود. این شکل از مت آمفتامین قدرت کمتری دارد و ممکن است به‌صورت خوراکی مصرف شود، تزریق شود یا در برخی موارد به قرص فشرده تبدیل شود.
قرص نسخه‌ای: شکل دارویی تأیید شده توسط FDA با نام Desoxyn عرضه می‌شود. این دارو به‌صورت قرص سفید و گرد بوده و فقط با تجویز پزشک در دسترس است.
افرادی که مت آمفتامین را سوءمصرف می‌کنند، اغلب دچار چرخه‌های مداوم مصرف بالا و افت اثرات دارو می‌شوند. این الگوی مصرف می‌تواند منجر به دریافت دوزهای مکرر بلافاصله پس از کاهش اثر دوز قبلی شود. این چرخه ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد و در این مدت فرد ممکن است غذا نخورد یا نخوابد.
مت آمفتامین را می‌توان به روش‌های مختلفی مصرف کرد که هرکدام تأثیر متفاوتی بر سرعت و شدت اثرات آن دارند:
تدخین: این روش می‌تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند، از جمله آسم و آسیب به ریه‌ها و گلو. اثرات آن معمولاً شدید اما کوتاه مدت است.
بلعیدن: در این روش، اثرات دارو با تأخیر ظاهر می‌شود که ممکن است فرد را به مصرف دوزهای بیشتر برای تسریع اثر ترغیب کند و در نتیجه خطر اوردوز را افزایش دهد.
تزریق: این روش منجر به اثرگذاری سریع‌تر می‌شود اما خطر انتقال بیماری‌های عفونی مانند HIV و هپاتیت را افزایش می‌دهد.
استنشاق: این روش در عرض 3 تا 5 دقیقه اثر می‌گذارد، اما ممکن است باعث آسیب به مخاط بینی و تیغه بینی شود و در برخی موارد، منجر به سوراخ شدن آن گردد.
افرادی که به‌طور مداوم از مت آمفتامین استفاده می‌کنند، بدون دریافت کمک حرفه‌ای در معرض خطر بازگشت به مصرف هستند. هرچه درمان زودتر آغاز شود، احتمال جلوگیری از آسیب‌های دائمی و کاهش خطر عود اعتیاد بیشتر خواهد بود.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان به مت آمفتامین وابسته شده‌اید، همین امروز با یک متخصص درمانی تماس بگیرید تا درباره گزینه‌های ترک و توانبخشی صحبت کنید و زندگی خود را از دام اعتیاد نجات دهید.
