پلیس شهر شافهاوزن سوئیس، اعلام کرد که چند نفر را به اتهام تشویق و کمک به خودکشی فردی که با استفاده از کپسول شرکت «سارکو» جان خود را از دست داد، دستگیر کرده است. دفتر دادستانی منطقه شافهاوزن نیز اعلام کرده که تحقیقات جنایی علیه چند نفر به اتهام ترغیب و مساعدت در خودکشی آغاز شده و تعدادی از افراد نیز تحت بازداشت قرار گرفتهاند.
دادستانی روز دوشنبه از طریق یک دفتر حقوقی مطلع شد که یک مورد خاتمه حیات با استفاده از محفظه شبیه تابوت در یک کلبه واقع در جنگل مریشهاوزن رخ داده است. مقامات پلیس اظهار داشتهاند که دستگاه مورد نظر ضبط شده و پیکر متوفی برای بررسیهای پزشکی قانونی منتقل شده است. تعداد و هویت بازداشتشدگان و همچنین نام متوفی اعلام نشده است.
متوفی ۶۴ ساله و اهل منطقه غرب میانه آمریکا بود، روز دوشنبه ۲۳ سپتامبر (۲ مهر) حوالی ساعت ۴ عصر به وقت محلی، در جنگلی در استان شافهاوزن در شمال سوئیس و نزدیک مرز آلمان، به دلیل کمبود اکسیژن و استنشاق نیتروژن در این دستگاه، جان خود را از دست داد. بنا بر اطلاعات ارائه شده، این خانم مدتهای طولانی از عوارض شدید مرتبط با نقص سیستم ایمنی رنج میبرده است.
این اولین باری است که فردی با استفاده از این دستگاه بحثبرانگیز به زندگی خود خاتمه میدهد. این دستگاه که ظاهری شبیه به تابوت دارد و از نظر مسئولان سوئیس با قوانین کشور در تضاد است، به افراد اجازه میدهد بدون دخالت پزشک به زندگی خود پایان دهند.
در کشور سوئیس، اتانازی با نظارت پزشکی تحت ضوابط بسیار سختگیرانه و مشخص مجاز است. اما وسیلهای که هوادارانش آن را «کپسول تابوت مانند» میخوانند و نمایی مدرن و پیشرفته دارد، از زمانی که نشریه زونتاگ در اوایل ماه ژوئیه گزارش داد که احتمال دارد برای اولین بار در سوئیس مورد استفاده قرار گیرد، جنجال زیادی به راه انداخته است.
با اینکه در برخی شرایط مرگ خودخواسته در سوئیس قانونی است، «کپسول خودکشی» سارکو با مخالفتهایی روبرو شده است. شرکت سازنده ادعا میکند که فردی که قصد خودکشی دارد، میتواند بدون نیاز به نظارت پزشکی از این کپسول استفاده کند.
چندی پیش، سازمانی که از پایان دادن داوطلبانه به زندگی حمایت میکند و دستگاهی به نام «سارکو» را ترویج میدهد، پیشبینی کرد که این وسیله امسال برای نخستین بار مورد استفاده قرار گیرد. حامیان این فناوری معتقدند که این دستگاه روشی را ارائه میدهد که نیازی به دارو یا حضور پزشک ندارد و با توجه به امکان تولید آن توسط چاپگرهای سهبعدی، دسترسی به اتانازی را افزایش میدهد. این وسیله قابل حمل بوده و امکان استفاده از آن در محیط خانه وجود دارد.
این دستگاه بحثبرانگیز توسط دکتر فیلیپ نیچکه، پزشک استرالیایی که به دلیل دیدگاههای چالشبرانگیزش درباره خاتمه زندگی شهرت یافته، ابداع شده است. این دستگاه که شباهت زیادی به یک اتاقک کوچک بنفش رنگ دارد، روی چرخهایی قرار گرفته تا جابجایی آن آسان باشد.
این دستگاه قابلیت استفاده در هر مکانی را دارد. شخصی که تصمیم به پایان دادن به حیات خود دارد، باید درون آن دراز کشیده و به چند سؤال پاسخ دهد تا اطمینان حاصل شود که از اقدام خود آگاهی کامل دارد. سپس با فشردن دکمهای، راهاندازی شده و گاز نیتروژن آزاد میشود.
پس از فعالسازی، فضای داخلی با گاز نیتروژن پر شده و سطح اکسیژن به سرعت افت میکند و در حدود ۳۰ ثانیه از ۲۱ درصد به ۱ درصد کاهش مییابد. این فرآیند منجر به از دست رفتن هوشیاری فرد در حدود ۱۰ دقیقه و سپس مرگ میشود.
مرگ به دلیل کم شدن اکسیژن در بافت های بدن و کاهش دی اکسید کربن در خون و به دنبال آن کمبود شدید اکسیژن و دی اکسید کربن اتفاق میافتد. این وسیله همچنین مجهز به یک کلید اضطراری است که به فرد اجازه میدهد در لحظات اولیه از آن خارج شود.
این اختراع، پرسشهای اخلاقی مهمی را مطرح کرده و همچنین سؤالات حقوقی متعددی درباره مشروعیت استفاده از آن در سوئیس به وجود آورده است. در سوئیس، با اینکه روشهای قانونی برای خودکشی و مرگ خودخواسته بیشتر از هر کشور دیگری وجود دارد، این روش مخالفان خود را دارد. منتقدان نگران هستند که طراحی مدرن دستگاه، خودکشی را جذاب جلوه دهد و همچنین نگران این هستند که این کپسول بدون نظارت پزشک قابل استفاده باشد.
مرگ خودخواسته در بریتانیا و بیشتر کشورهای اروپایی غیرقانونی است. در سالهای اخیر، هزاران نفر برای پایان دادن به زندگی خود به سوئیس یا کشورهایی که این کار قانونی است، سفر کردهاند.