دود دست‌دوم سیگار و افزایش خطر بروز مشکلات در بارداری

قرار گرفتن در معرض دود سیگار افراد دیگر در دوران بارداری می‌تواند خطر جدا شدن جفت از رحم را تا دو برابر افزایش دهد و پیامدهای جدی به همراه داشته باشد.

همه ما از مضرات سیگار برای سلامت آگاه هستیم، اما معمولاً اثرات دود دست‌ دوم آن در دوران بارداری را نادیده می‌گیریم. تحقیقات دانشگاه «توهوکو» ژاپن نشان می‌دهد که حتی اگر مادر در دوران بارداری سیگار نکشد، اما در معرض دود سیگار دیگران قرار گیرد، خطر جداشدگی جفت به همان اندازه افزایش می‌یابد که در اثر سیگار کشیدن مستقیم رخ می‌دهد.

براساس گزارش وب‌سایت دانشگاه «Tohoku»، جداشدگی جفت یکی از عوارض جدی دوران بارداری است. در این وضعیت، جفت که نقش حیاتی در تأمین اکسیژن و مواد مغذی جنین دارد، به‌صورت کامل یا جزئی از دیواره رحم جدا می‌شود.

جداشدگی جفت می‌تواند باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به جنین و خونریزی شدید در مادر شود. در موارد شدید، جداشدگی جفت ممکن است به زایمان زودرس، مرگ جنین یا حتی خطرات جدی برای سلامت مادر منجر شود.

خطرات دود سیگار

دود دست‌ دوم سیگار حاوی مواد شیمیایی مضری ازجمله نیکوتین، مونوکسید کربن و سایر سموم است که از طریق استنشاق وارد بدن مادر شده و از طریق جریان خون به جنین منتقل می‌شوند. این مواد می‌توانند اثرات منفی متعددی بر بارداری داشته باشند، از جمله کاهش رشد جنین، افزایش خطر زایمان زودرس، کاهش وزن هنگام تولد و افزایش احتمال بروز مشکلات تنفسی در نوزاد.

مطالعات نشان می‌دهد که مادرانی که در دوران بارداری سیگار می‌کشند یا در معرض دود دست‌ دوم قرار دارند، با خطر قابل‌توجهی برای جداشدگی جفت مواجه هستند. این تحقیق که روی بیش از 81 هزار زن باردار انجام شد، نشان داد زنانی که روزانه بیش از 11 نخ سیگار مصرف می‌کنند، 2.21 برابر بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند.

علاوه بر این، مادرانی که حداقل 4 تا 7 روز در هفته به مدت بیش از یک ساعت در معرض دود سیگار دیگران هستند، 2.34 برابر بیشتر در معرض خطر جداشدگی جفت قرار می‌گیرند.

خطرات سیگار کشیدن در بارداری

با توجه به خطرات جدی ناشی از دود دست‌دوم سیگار در بارداری، کاهش تماس با آن اهمیت بسیاری دارد. برای پیشگیری از این خطر، می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:

  • پرهیز از حضور در محیط‌هایی که افراد سیگار می‌کشند، به‌ویژه فضاهای بسته مانند خانه و خودرو.
  • درخواست از اعضای خانواده و دوستان برای خودداری از سیگار کشیدن در فضاهای مشترک.
  • افزایش آگاهی در مورد مضرات دود سیگار و تشویق اطرافیان به ترک این عادت.
  • استفاده از سیستم‌های تهویه مناسب برای کاهش میزان دود سیگار در محیط زندگی.
  • در صورت قرارگیری مداوم در معرض دود سیگار، مشورت با پزشک و بررسی راهکارهای محافظتی مناسب.

یافته‌های این پژوهش که در BMJ Open  منتشر شده است. بار دیگر بر ضرورت اجتناب از دود دست‌ دوم سیگار در دوران بارداری تأکید می‌کند. این دود می‌تواند به همان اندازه که سیگار کشیدن مستقیم مضر است، سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد.

افزایش آگاهی درباره این تهدید و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه، نقش مهمی در کاهش خطرات ناشی از آن و ارتقای سلامت دوران بارداری دارد. بنابراین، زنان باردار و اطرافیانشان باید نسبت به اثرات زیان‌بار دود سیگار حساسیت بیشتری داشته باشند و شرایطی ایمن‌تر برای مادر و نوزاد فراهم کنند.